Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 250
250
Um fjárhagsmálið.
hann tekur hií> verulega samhengi í þessu máli. þar á
máti sýnist mér, aí> þíngma&urinn, sem nýlega talafci,
kœmist furfcu óljóslega afc orfci, eins og hann ímyndafci
sér, afc mögulegt væri afc útkljá nú hér afc þessu sinni
stjórnarskipunarmál Islands. þegar ráfcgjafinn vildi kasta
ábyrgfcinni á oss fyrir þafc, afc ekki yrfci nú gjört út um
^málifc”, eins og hann sagfci, þá þarf skarpt og skýrt afc
takmarka þetta orfcatiltæki. Ráfcgjafinn átti vifc, afc þafc,
sem hér skyldi gjört út um, væri um upphæfc fjártillags
þess frá Danmörku, sem Island gæti átt von á, um leifc
og þess sérstaklegu stjórnarmálum yrfci skipafc í lag, en
þíngmafcurinn (Ploug) haffci svo almenn orfcatiltæki, eins
og þafc væri komifc undir atkvæfcagreifcslu vorri í dag og
hvernig hún færi, hvort stjórnarmáli íslands gæti orfcifc
ráfcifc til lykta yfirhöfufc aö tala, efcur ekki. þafc er öld-
úngis alkunnugt, að málifc á afc koma aptur fyrir alþíng,
og spurníngin verfcur því á þann veg orfcufc: getur þafc
orfciö mefc lögum ákveöifc nú, hversu mikifc fjár-
framlag stjórnin inefc samþykki ríkisþíngsins
getur boöifc Islandi? — þíngmafcurinn hefir sjálf-
sagt ekki getafc átt viö annaö (Ploug: nei, þafc er sjálf-
sagt!); en eg er sannfærfcur um, að heffci hann sjálfur
heyrt á ræfcu sína, þá mundi hann hafa hugsaö, afc hér
væri talafc um allt annafc og meira, og mér finnst því
nauösyn til afc taka þetta nokkuð skarplega og ljóslega
fram. þegar nú dómsmálaráfcgjafinn Iagfci sérstaklega
ábyrgfc á Iandsþíngifc fyrir þafc, afc þafc gat ekki óskorað
gengið afc því fjárskilnafcar frumvarpi, sem komifc
er hér fram á þíngi frá stjórninni, samfara kvöfc um
talsvert tillag úr ríkissjófci, og þar sem þíngmafcur þessi
var ekki ófús á, aö taka undir mefc ráfcgjafanum, þá lýsi
eg því yfir fyrir mitt leyti, afc eg kasta þessari ábyrgfc
aptur á hinn háttvirta ráfcgjafa sjálfan (heyr!); eg kasta
ábyrgfc þessari öldúngis rólegur uppá stjórnina sjálfa.
Abyrgfcarhluti sá, sem eg finn mér bera fyrir atkvæfci