Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 261

Um fjárhagsmálið.
261
oss, þaí> er fyrrum skattland eba nú sem stendur hjálenda;
en þa& loforí), sem stjðrnin hefir gefih því, sýnist mér þö
ab maíur ætti ekki einmitt nú aí> brjúta, þegar svo er
ástatt, a& vér dskum a& eitt utanríkis þíng1 endi þa&
lofor&, sem stjdrnin þar hefir gefi&. Mér finnst nú eigin-
lega ekki heldur, a& þessi peníngaupphæfe, $em hér er
stúngib uppá, gángi svo mjög miklu nær Danmörku en
þa& sem nú er. Rá&gjafinn hefir sýnt á hinu þínginu
(fdlksþínginu), a& tillag þaö, sem hér er tala& um, ver&ur
ekki stærra en þa&, sem nú er goldiÖ, e&a um næstu árin
mun ver&a goldiö til Islands úr ríkissjd&i. Eg fæ því
ekki sé&, a& í fjárhagslegu tilliti sé neitt ísjárvert aö
samþykkja þetta loforö, enda er ekki heldur munurinn
stdr millum uppástúngu nefndarinnar og stjdrnarinnar,
ekki nema 15,000 rd. um áriö. Og þö nú Island gæti
aukiö svo tekjur sínar, a& þa& gæti bætt úr miklu fleiri
landsnau&synjum sínum en þa& getur nú, þá er þa& í
augum uppi, a& sérhver vi&auki í tekjum, sem fást kann,
finnur sér fjölda margan sta&, þar sem þörf er á um-
bdtum og útgjöldum. Um fjölda mörg ár hefir veriÖ
stans á öllum fyrirtækjum og rá&stöfunum á Islandi til
landsins frama, sökum þeirra ör&ugleika, sem hafa veriö
á a& fá komifc í lag hinu stjdrnlega í málum landsins, en
þegar svo lángt kemst, a& þetta lagast, og þegar íslend-
íngar fara a& geta kvadt skatta sjálfir af landi sínu, e&a
afla sér tekja me& ö&ru mdti, þá mun ver&a har&la mart
a& gjöra vi& þær tekjur, svo a& sjálfur efnahagurinn í fjár-
hagslegu tilliti mun varla batna störkostlega vi& þenna
viöauka í tekjunum. Mín sannfæríng er sú, a& þa& mundi
vera æskilegt a& láta ekki þessa svipstunilí&a svo hjá,
a& ekki ver&i komiö lagi á þetta mál, og því mun eg
gefa atkvæ&i meö breytíngaratkvæ&i Plougs, í þeirri von,
') f). e. fulltrúaþíngið í fríveldum Norðurameríku, um kaup á tveim
af Vestureyjum (S. Thomas og S. Jan).