Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 265
Um fjárhagsmálið.
265
sett lágt, og þarmeb jafnframt gefib Islandi mikiö sjálfræbi
og lausir taumar, þá geti hæglega farib allt öbruvísi en
menn hefbi vonaf) og vænt sér: í stab þess ab koma upp
öflugri kynslób og duglegri, getur mabur hæglega fengib
abra'áánægba og beygjulega, sem ekki metur neins hina
miklu frelsis og sjálfræbisgjöf, sem henni er veitt, heldur
þykist vera orbin fyrir sömu mebferb einsog útskdfab og
yfirgefib barn. Vili mabur nú spyrja, hvort tillag þafc,
sem nefndin hefir stúngib uppá ab veita Islandi, sé veru-
lega of lítib, þá skal eg gá aö mér, ab veita ekkert ákvebib
svar um þab efni; en eg skal leyfa mér ab taka
þab fram, aS þab er einmitt veika hlibin viö allar þær
uppástúngur, sem fram eru komnar, bæbi frá nefndinni
og frá stjúrninni, og sömuleibis frá nefndunum í bá&um
þíngum, ab menn hafa ákve&iö tillag þetta eptir álitum.
þa& er e&lilegt, ab slíkt tillag hljúti ætíb ab ver&a sett
eptir álitum, en mér finnst þaö ekki rétt, aí> menn
hafa lagab álit sitt eptir því, hvab naubsynlegt hefir
verib ábur ab skjúta til Islands. Eg held, ab mabur
hefbi átt ab fara hina leibina, ab rannsaka, hverjar ráb-
stafanir væri naubsynlegar, til þess ab koma landinu á
fút og veita fram aubsuppsprettum þess, og svo ab leggja
nibur fyrir sér, hver kostnabur til þessa mundi gánga.
þessi kostnabur, auk þess sem gengib hefir til stjúrnar á
landinu og til ab halda öllu í gángi, þab ætti mabur ab
telja öbrumegin, en hinumegin ætti mabur ab telja upp,
hvab menn meb sanngirni gæti lagt á ríkissjúbinn ab greiba
til þessa, og þar eptir legbi mabur ályktun á. Nú veit
eg ab vísu mjög vel, ab taldar hafa verib ekki fáar ráb-
stafanir og endurbætur, sem þörf væri á ab koma í verk
á íslandi; en ab einu leytinu held eg, ab þetta hafi verib
talib um of atmennt, ab öbru leytinu held eg ekki, ab
meiníngar og álit manna í þessu efni sé komib fram
af undangengnum nákvæmum rannsúknunt á högum lands-
ins, og loksins held eg heldur ekki, ab menn hafi rétt