Ný félagsrit - 01.01.1869, Page 266
266
Um fjárhagsmálið.
Ijóslega sett sér fyrir sjónir kostnab þann og beinlínis not,
sem af þessum rábstöfunum mundi lei&a. Mér dettur ekki
í hug, einsog nærri má geta, aö álasa nefndum þeim,
sem ríkisþíngií) hefir kosib, fyrir þaí>, ab þær hafi ekki hafií)
slíka rannsókn, en eg held, aS menn hefbi án ósanngirni
getab ætlazt til ab fá slíka rannsókn frá stjórninni, og þó
einkanlega frá alþíngi á Islandi, sem hefir haft málib uin
lángan tíma til mebferbar.1 — Mitt álit sjálfs á málinu
nd sem stendur er þetta, ab tillag þab, sem nefndin stíngur
uppá til nau&synja Islands, sé nokkub of naumlega mælt,
og þaí) er næst mínu gefei afe leggja til mefe breytíngar-
atkvæfei Plougs. En eg hefi samt sem áfeur nokkrar
ástæfeur til, afe mér þykir ísjárvert afe setja fasta tillagife
svo hátt, eins og hann hefir stúngife uppá, en væri þar
á móti fús á að bæta töluverfeu vife lausa tillagife. Eg
hefi þá von, hvernig sem atkvæfei falla í dag, afe borin
verfei upp til þrifeju umræfeu breytíngaratkvæfei í þessa
stefnu, sem eg nú hefi bent á, og afe þíngmenn kunni
ab finna ásíæfeur til afe fallast á þau. Ef afe stundar-
tillagife yrfei hækkafe þannig, þá mætti taka tii um leife,
afe þafe skyldi lækka hrafeara, en híngafetil hefir verife
stúngife uppá, og er þetta ekki þýfeíngarlaust fyrir ríkis-
sjófeinn, enda kynni og vera, afe þafe gæti haft vekjandi
áhrif á landsbúa á íslandi.
David mælti, og kvafe framsögumann og annan
‘) þegar maður er kunnugur meðferð málsins á alþíngi, þá er það
í augum uppi, að alþíng heflr aldrei fengið neiria handfestu á
fjárhagsmálinu fyr en 1865, og þá skilríkjalaust. Alþíng hefði
nú þá vissulega átt að taka reikníngslegar í málið en það gjörði,
en þíngmenn voru vongóðir um að njóta sanngirni og dreng-
skapar, svo ekki þyrfti á kröfum að halda. það er nú fyrst, að
þíngmenn geta séð, hversu lángt sanngirniskröfurnar ná. Eigi
að síður er það þó augljúst, að þegar ákveðin upphæð er til-
tekin, þá hyggja menn einkum á fjárkröfu sem menn eigi, en
ekki á því, sem menn þurfl með. }>að ætlast menn til að þeir
muni bæta úr sjálflr af sínum eigin ramleik.