Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 326
326
Um fjárhag8málið.
hvert mál snerti Island siirstaklega, þá geti ekki oríiib
lagbur endilegur úrskurbur á þab nema meb lögum, sam-
þykktum af ríkisþíngi; en komi nú þesskonar mál fyrir,
ab ekki sé tvímæli, heldur full ástæba til ab segja, ab
málib snerti bæbi Danmörk og Island, mundi þá ekki
vera eblilegast ab fyrirskipa einfalda og reglubundna
abferb, t. a. m. líkt og þegar málefni Grænlands og
Vestureyja heyrbu bæbi undir ríkisþíngib og ríkisrábib?
— þá lögbu bæbi þíngin samþykkt sína á málin, og ef
annab breytti því, sem hitt hafbi samþykkt, þá varb málib ab
gánga til hins fyrra á ný, til ab fá samþykki. Eg fæ
ekki betur séb, en ab þab væri meibanda fyrir Íslendínga, ef
menn vildi ekki setja neinar reglur um þab, ef eitthvert
mál snerti hvorttveggja, Danmörk og ísland, og vildi
svo láta ríkisþíngib eitt gjöra alveg út um þab mál meb
lögum, þegar til ætti ab taka. þegar Íslendíngar álíta,
ab eitthvert mál heyri undir alþíng, og ríkisþíngib ab þab
beri undir sína heimild, og þyki stjúrninni bábir partar
hafa nokkub til síns máls, þá á stjórnin ab leggja málib
fyrir hvorutveggju þíngin; og gjöri sú samkoman breyt-
íngar, sem síbar hefir málib til mebferbar, þá á þab
ab hverfa aptur til þeirrar samkomunnar, sem fyrst tók
þab til umræbu. þetta er eptir réttri og góbri þjób-
stjórnarreglu.
Ab því er hib fjárhagslega atribi snertir, er eg þeirri
skobun samdóma, sem menn hafa haldib fram á lands-
þínginu, nefnilega, ab brábabirgbatillagib skuli vera nokkru
stærra og fasta tillagib nokkru minna. Ab öbru leyti skal
eg, þegar til atkvæbagreibslu kemur, hafa mikib tillit til
þess, er dómsmálarábgjafinn sagbi, nefnilega, ab honum
sé ómögulegt ab leiba málib til lykta, nema þíngmenn
samþykki uppástúngu nefndarinnar; mér þykir í þessu
efni glebilegt, ab rábgjafinn hefir breytt skobun sinni, því
ef mig minnir rétt þá sagbi hann vib fyrri umræbuna um
uppástúngu, sem þá lá fyrir og var þessari samhljóba, ab