Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 329
Um fjárhagsmálið.
329
réttarins, en skerbir í engu vald alþíngis yfir póst-
gaungunum á Islandi sjálfu. þesskonar ritbreytíng, segir
framsögumabur, slagar hátt upp í efnis breytíng. — Breyt-
íngin í 12. töluliö er reyndar oröabreytíng, en þ<5 nauö-
synleg, þareö htín bætir málsgreinina, sem lanclsþínginu
hefir ekki tekizt heppilega aö semja, og þtítti betra aö
sleppa ekki þessari endurbtít, þegar máliö veröur aö fara
til landsþíngsins aptur hvort eö er.
Ntí ttíku ekki fleiri til máls og var þá gengiö til
atkvæöa; voru fyrst samþykkt breytíngaratkvæ&in öll meö
allmiklum atkvæöamun (56 gegn 11; 70 g. 10; 70 g. 9;
68 g. 11; 73 g. 9 — um tillag og árgjald — og 72
samhljtíöa) og því næst frumvarpiö sjálft (meö 73 at-
kvæÖum gegn 4).
þannig gekk ntí frumvarpiö á ný til landsþíngsins,
og var oröiö svo lagaÖ, sem hér segir:
1. gr. þegar konúrigur hefir geflð út stjórnarlög fyrir Islands
sérstöku mál — eptir að alþing heflr fengið að segja þar um álit
sitt, og eptir að ríkisþíngið með ályktaratkvæði heflr samþykkt, að
hún nái lagagildi, fellur löggjafar og skattveizluvald í þeim málum,
er eingaungu varða ísland sérstaklega, til konúngs og alþíngis, eptir
því sem skipað er fyrir í stjórnarskrá Islands,
Nú leikur .efl á, hvort eitthvert mál heyri til Islands sérstakiegu
mála einúngis, og veröur ekki endilegur úrskurður lagður á það
nema með lögum, sem ríkisþíngið samþykkir.
2. gr. þessi eruíslands sérstaklegu mál: 1) Alþíng. — 2) Dóms-
mál — þó með þeirri undantekníngu, að málaskot til hæstaréttar
standa, þau sem nú eru, og má ekki því breyta nema með lögum,
sem ríkisþíngið samþykkir. — 3) Lögreglustjórnarmáí. — 4) Kirkju-
og kennslumál. — 5) Læknaskipan og heilbrigðismálefni. — 6) Beinir
og óbeinir skattar, sem nú eru heimtir á Islandi (að nafnbótaskatti
undanskildum) eða eptirleiðis kynni að verða innieiddir á landinu
eptir ályktun hins sérstaklega íslenzka löggjafarvalds; þó svo, að
póstgaungusambandi ríkisins millum Islands og Danmerkur, sem ríkis-
sjóðurinn borgar kostnað til, verði ekki í þjngt með neinu gjaldi
til hins sérstaklega landssjóðs á Islandi. — 7) Islenzkar þjóðeignir,
stofnanir og sjóðir. — 8) Sveita- og fátækra-stjórn. — 9) Land-
búnaðarmál, fiskiveiðar, verzlan, siglíngar og aðrir atvinnuvegir. —•
10) Vegamál. — 11) Mál um póstferðir álslandi og umhverfls strendur