Ný félagsrit - 01.01.1869, Blaðsíða 331
Um fjárhagsmálið.
331
íslands, og þá a&alundirstöfiu undir fyrirkomulaginu á
hinni sérstaklegu stjóinarskipun handa Islandi, sem lands-
þíngif) var biiif) af) taka inn í frumvarpif. J><5 a& upp-
haflega væri svo til ætlazt, af> frumvarpib skyldi a& eins
skipa fyrir um fjárhagsmál íslands, þá stendur þa& mál í
svo óa&greinanlegu sambandi vi& allt stjórnarskipunarmál
fslands, ab nú væri lag&ur fastur grundvöllur undir heppi-
leg úrslit þess, þegar bá&ar deildir ríkisþíngsins hafa or&i&
á eitt sáttar, jafnvel þótt ekki au&nist nú sem stendur a&
jafna þann ágreiníng, sem enn er um nokkur smá-atri&i,
og enn sí&ur a& ná konúnglegri sta&festíng uppá ályktanir
ríkisþíngsins. þar sem frumvarpib á þenna hátt er or&ib
yfirgripsmeira, verfeur þörf á a& breyta fyrirsögn þess.
Á 1. grein hafa verife gjör&ar tvær breytíngar frá því,
sem landsþíngib haf&i fallizt á. þ>a& sem á a& fara úr
höndum konúngs ög ríkisþíngsins í hendur konúngi og
alþíngi, þegar stjórnarskráin er komin í kríng, er kallab
(ilöggjafar- og skattveizluvald í málum, sem eingaungu
snerta sérstakleg málefni Islands”, en ekki i(umrá& yfir
sérstaklegum tekjum og gjöldum Islands”. Samkvæmt því,
sem nefndin á&ur hefir sagt, getur hún ekki haft neinar
mótbárur gegn hugsuninni í þessum or&um, en henni
finnst þa& geta villt sjónir fyrir mönnum, a& setja skatt-
veizluvaldife sem sérstaklegt vald jafnhli&a löggjafarvaldinu,
þar sem hi& fyrra er ekki annafe en framkvæmd hins
sí&ara. þa& mun ver&a stúngife uppá a& breyta þessum
or&um.
Hin breytíngin er, a& ákvör&un sú hefir verife flutt upp
í 1. grein, sem stófe í 3. gr. hjá landsþínginu, a& þegar vafi er
um, hvort eitthvert málefni snerti Island eingaungu, þá
ver&i ekki skorife úr honum fyrir fullt og allt nema me&
lögum, sem ríkisþíngife hefir samþykkt; en 3. gr. lands-
þíngsins er sleppt úr a& ö&ru leyti. þar voru settar
nákvæmar reglur um, hvernig fara skyldi me& mál, sem
væri bil beggja; en me& því a& slík mál munu sjaldan