Ný félagsrit - 01.01.1869, Page 352
352
Um fjárhagsmálið.
ekki betur aö sér en svo, og þa& enda iögfræfeíngar, at>
dómsmálará&gjaíinn varb ab segja þeim þetta meb mikilli
áherzlu1. Hva& snertir hin almennu mál, þá lítur svo
dt, sem enginn hafl gætt þess, hvorki rá&gjafinn né a&rir,
a& alþíng hefir þar einnig lögskili& atkvæ&i, á sinn hátt
einsog í sérstaklegu málunum eptir aíþíngistilskipuninni,
því þa& er skipafe í konúngs úrskur&i 10. nóvbr. 1843,
a& konúngsfulltrúi skuli á undan hverju þíngi bera sig
saman vi& stjórnarrá&in, og leggja fram á alþíngi í hvert
sinn hinar sí&ustu almennu tilskipanir, og skora á þíngi&
a& segja um þær álit sitt2. Eptir þessu hafa almenn
lagabofe veri& lög& fram á alþíngi, og sum veri& lögleidd
eptir uppástúngu þíngsins, og stundum me& breytíngum
eptir því sem þurfa þótti. En enginn hefir bori& brig&ur
á, a& almenn lög hef&i þá fyrst gildi á Islandi, þegar
þau hef&i veri& borin undir alþíng og samþykkt þar,
enda er þetta og samkvæmt því, sem hefir veri& álitin
hin fasta lagaregla á Islandi um allan aldur. þar sem
einstök dæmí eru tilfær& um þa&, a& ríkisþíngi& hafi eitt
sett lög handa Islandi, þá eru þessi dæmi ekki anna& en
sönnun fyrir gjörræ&i stjórnarinnar, og lög þessi mega
helzt kallast valdbo&in oss af konúngi, en sum hafa
beinlínis e&a óbeinlínis haft samþykki alþíngis, þó þessa
samþykkis hafi veri& láti& ógeti& í formála lagabo&sins,
af hinu sama gjörræ&i, sem vér sjáum svo opt í útgáfu
laganna handa fslandi bæ&i fyr og sí&ar. Af því, sem
hér er sagt í fám or&um, sýnist þa& mega vera augljóst
hverjum manni, a& a&alsko&anir þær, sem ríkisþíngib, e&a
helztu forsprakkar þess byggja á í þessu máli, eru í
l) Sjá bls; 123.
a) Lagas. ísl. XII, 667.