Lanztíðindi - 06.10.1850, Side 5
113
úr þricVja bekk, os? veriia þá piltar að
hafa náð þeirri kunnáttu í lienni, að þeir
skilji og geti nokkurn veginn út lagt
hverja algenga þýzka bók, sem rituð er
í óbundinni rœðu.
4, Latína. Hana skal kenna í öllum bekkj-
um. Sama skal vera mark og mið fyrir
kennslunni í henni, og hingað til hefur
verið fyrir latínukennslunni bæði i skól-
unum og líka undir hið annað lærdóms-
próf, sem svo er kallað, við háskólann.
Piltar eiga því að kynnast hinum beztu
af hinum latínsku rithöfundum, og í því
skyni á að lesa með þeim hoefilega mik-
ið eptir latinska rithöfuiida, bæði í bund-
inni og óbundinni rœðu (hvað minnst
skuli lesa, er til tekið í 11. 'greininni hjer
á eptir), að þeiin verði svo sýnt um mál-
ið, að þeir geti beitt því eptir eigin vild.
5, Gríska. Byrja skal að kenna hana í
öðrum bekk, og kennslunni í henni Iiald-
ið áfram í þriðja óg fjórða bekk; skal
lesa í henni ámóta mikið og hingað til
hefur verið lesið, og eptir því sem fyrir
er skipað i 11. grein, þar sem til er tek-
ið, hvað minnst megi lesa. — Jafnframt
kennslunnií latínu oggrísku, skal kenna
piltuin ágrip um hið helzta og markverð-
asta í bókmenntum, stjórnarháttum, ásig-
komulagi og goðafrœði Grikkja og Róm-
verja, og skulu til þess hafðar stuttar
prentaðar kennsluboekur, sem vandaðar
sjeu að efninu til, jafnframt því, sem rit-
höfundarnir eru lesnir.
6, Ebreska. Jar eð tunga þessi ekki er
talin með þeim kennslugreinum, sem
nauðsynlegar þykja til þess, að geta öðl-
azt almenna menntun, þá skal kenna
hana þeim einum, er œskja þess. Hana
skal kenna einungis í fjórða bekk, og
skulu piltar ná svo mikilli þekkingu í
henni, sein nauðsyn þykir fyrir ^þá til
þess, að þeir geti tekið til að lesa guð-
frœði við háskólann, eða tekið þátt í
ebreskukennslunni, sem fæst í presta-
skólanum. Af þeim, sem ekki nema
ebresku í skólanum, skal ekkert heimtaö
í hennar stað.
7, Trúarfrœði. 1 henni skal kenna biflíu-
sögur, og skal þeim lokið í 3. bekk, og
kristilegan trúarlærdóm, er kenna skal í
öllum bekkjum. Skal þeirri kennslu hag-
að svo, að hún verði því yfirgripsmeiri
og vísindalegri, því lengra sem piltarnir
komast áfram; skal kennarinn láta sjer
annt um, að piltarnir verði gagnteknir af
sannfœringunni um sannindi hinnar kristi-
legu trúar, og að sannfœring þessi beri
ávöxtu í hjörtum jieirra.
Samfara guðfroeðiskennslunni á að vera
biflíulestur, og í fjórða bekk skal lesa í
Nýja-testamenntinu á frummálinu.
8, Sagnafrœði. Hana skal kenna í öllum
bekkjum. Eigi skal ofbjóða piltum með
nöfnum, ártöluin, o. s. frv., einkum í liin-
um ómerkari köflum sögunnar, en hana
skal kenna svo, að piltar fái ljósa þekk-
ingu um merkisviðburði alla, bæði á fyrri
og síðari tíinum, og stöðugt yfirlit yfir
þá; einnig þekkingu á sambandi og sam-
anhengi þeirra síh á milli, og eptir því,
sem kennslunni miðar lengra áleiðis,
skal taka meir og meir fram framfarir
menntunarinnar, og ásigkomulag þjóð-
anna sjálfra.
3>að er sjálfsagt, aö kenna skal sögu
fósturjarðar þeirra riákvæmar, en sögu
annara þjóða.
9, Landafrœði. Henni skal lokið í þriðja
bekk. Skal kenna bvorttveggja jafnframt,
hvernig þjóðirnar liafa skipt löndunum á
milli sín (politisk Geographie), og hvern-
ig náttúran hefur gjört þau úr garði.
10, Talnafræði. Hana skal kenna í öllurn
bekkjum, og skal kennslan í henni einn-
ig ná yfir líkingar fyrsta og annars veld-
is, bókstafareikning og hlutfallatölur (Lo-
yaritlimer).
11, Stœrðafrœði. Hana skal eirinig kenna
í ölliirn bekkjum; skal kennslan í henni
ná yfir hina almennu ruinmálsfrœði (flata-
málsfrœði), þykkvamálsfrœði og flatþrí-
hyrningaf rœði (almindelir/ Plangeometrie,
Stereometrie ot/ Plantrir/onometrie); þar
að auki skal kenna stutt yfirlit yfir helztu
atriði stjörnufrœðinriar, og skal það vera
§vo lagað, að eigi sje farið í hiö torskilda
og smásmuglega, en piltar þó fái ljósa
hugmynd um ásigkomulag hiniinlinatt-
anna, lögmálið fyrir gangi þeirra, og að-