Lanztíðindi - 24.12.1850, Page 5
145
hann unnið þetta mál; og sjer hver sá, sem
þekkir nokkuð til Hólakyrkju, hve áriðandi
þetta er fyrir hana; þvi þó sjera Benidikt
sje efnamaður, gæti þó svo staðið á, að eig-
andi hennar yrði öreigi, og hvar ætti þá að
taka fje henni til viðhalds og aðgjörðar ef
hún aungan. sjóð ætti, úr því búið er að taka
frá henni allt það, er hún átti til forna? eða
ætti þá að láta hana fyrnast og hrynja? væri
það ekki minkun fyrir landið? Hólakyrk/a
er eigandánum til stórkostlegra þýngsla; en
hún er menjagripur Íslendínga og eigandinn
er settur til að gæta hans; eigingirni getur
það þvi ekki heitið, þó eigandinn vilji gæta
kyrkjunnar trúlega og halda undir hana því,
sem hann heldur, að hún eigi með rjettu;
hitt væri heldur eigingirni, ef hann hirti ekki
um hana og ljeti það lítið, sem eptir er, gánga
undan henni átölulaust. Jeg get því ekki
jyeð hræsni nje yfirdrepskap í því, þó sjera
Benidikt segðist höfða mál þetta „guðs og
kyrkjunnar vegna“, heldur sanna föðurlands
ást og kennimannlega árvekni. Hvergi hefi
jeg sagt eða gefið í skyn, „að prófasturinn
með orðum sínum hafi viljað minna á sorgar-
atburð þann, sem um þær mundir varð í húsi
hans“, en hitt hefi jeg sagt, að það muni ekki
hafa verið af „hræsni“, þó hann segði, að
hugur sian væri frábitinn veröldinni eptir því
sem þá var ástatt fyrlr honum og að það var
því óþarfi fyrir *FeIagsr. að tína til þessi orð
hans, því flestir munuhafa tekið það svo, að
það væri gjört í skopi; en þessháttar gaman
á yfir höfuð illa við þegar verið er að segja
frá hæstarjettardómuin. I Félagsr. er að eíns
sagt, að ný skýrteini muni hafa verið fram-
lögð við liæstarjett og hefi jeg tekið þetta
sem huffboð höfundarins og held, að jeg hafi
liaft fullan rjett til þess, meðan hann hvorki
fullyrti um þessi nýu skýrteini eða tilgreindi
þau. llöf. óskar að fá nákvæmari upplýsingu
um, hvert það sje nema hugboð eitt, að
kyrkjan hafi unnið málið með „samhljóða at-
kvæðum dómendanna í Landsyfirrjettinum“,
og vil jeg aptur spyrja höfi, hvert hann hef-
, ur orðið var við nokkurt ágreiningsatkvæði í
máli þessu? þvi sje það ekki — og jeg ætla
það muni ekki vera — þá gat hann sjálfur
leyst úr spurningunni. Ekki tek jeg hart á
öðrum fyrir prentvillur, og úr því höf. segir,
að það sje prentvilla, sem stendur í Félagsr.,
að próf. hafi eptir hæstarjettardóminiun áttað
gjalda 25 rbd. til dómsmálasjóðsins ístað þess
það var 1 rbd., læt jeg mjer skiljast það; en
engin „smámunasemi“ var að minnast á það,
þvi það lá beinast við fyrir lesendur Félags-
ritanna og almenning að hugsa, að málsvegur
prófastsins hefði verið því lakari sein sektin
var meiri, þvi mörgum er hitt kunnugt, að
allir verða að borga 1 rbd., sem verða undir
í einhverju máli fyrir hæstarjetti hversu lítið
sem út af kann að bera. Jeg hefi nú fylgt
höf. fót fyrir fót í svari hans, nema hvaðjeg
hljóp yfir danska sýslumanninn, af því jeg
þóktist ekki liafa meiðt hann, þó jeg gæti
þess til, að liann kynni að hafa verið lítt
kunnugur íslenzkri rekalöggjöf. Að endingu
verð jeg að geta þess, að skýrslan um þenn-
an hæstarjettardóm er eitt af mjög fáu, sem
mjer liefur miður likað í Félagsritunum, því
að jeg er vin þeirra, og vil fyrir hvern mun
ekki missa þau.
3 + 12
(A ð s e n t)x.
í>að eru svo margir farnir að hnýta við
íjóðólfi á seinni tímum, að jeg finn köllun
hjá mjer til að taka málstað hans; en af því
jeg er ekki mælskur, þá skal jeg ekki setja
neina lirókaræðu upp um hann, heldur inni-
binda það í sein fæstum orðum, er jeg hefi
að j^segja. 3>að er þá fyrst, að mjer þykir
margt í honum vera dáindis líflega skrifað,
þó sumt af því kunni að vera nokkuð ógreini-
lega liugsað; en það er aðgætandi, að blaðið
er einkum ætlað alþýðumönnum, sem ekki
taka svo hart á þessu, sje eitthvað í því, sem
þeir geta hleyið að. Ennfemur þykir mjer
það virðíngar vert við jþjóðólf, að líann hrós-
ar æðstu embættismönnum landsins einsog
þeir eiga skilið; það hefur hver þóktst góðu
1) Hvað samband íslands og Danmerkur áhrærir, þá get jeg ekki að öllu leyti fallist á skoðun liöf., því að
jeg held, að það sje bæði Danmörku og Islandi fyrir beztu, að innanlands mál sjeu sem greínilegast aðsktlin
þó þau kunni jafnframt að hafa sameiginleg mál sem ríkisheild. Ritst.