Hirðir - 05.02.1859, Blaðsíða 14

62
um bil þribjungur fjárins lifi nií eptir af því, sem var, ábur en
klábinn kom; og þar næst er hitt, ab lækningar liafa ekki verib
stundabar af nógri alú?) og kappi, eba meb tilhlýfeilegri greind og
gretni. þab er búii) ab allækna fje fyrir ári síban, á öllum þeim
bœjum, þar sem Iækningar hafa verib vib hafbar meb nœgri alúö
og atorku, hvernig sem fjeb Iiefur verib útsteypt. Og þá verba menn
ab játa, ab eins og lækningar gátu heppnazt á þessum boejum, eins
hefbu þær getab heppnazt á hinnm á ekki sjúkara fje, hefbi sama
abferbin verib höfb og sami dugnaburinn sýndur. Reynslan er nú
þessi enn sem komib er: alstabar þar sem gúbur vilji og á-
stundnn hefur verib höfb, þar er fjcnu albatnab; þar
sem skort hcfur vilja og dugnab, þar er enn vottur
klábans; þab fje, sem læknab er af klábanum, þab er
helmingi feitara og vænna, en þab ábur var, og er ekki
annab líklegra, en ab slíkt fje verbi vænt til undaneldis. Oskandi
væri, ab reynsla þessara tíma kenndi bæbi þeim, sem nú lifa, og
þeim, sem eptir þá koma, ab hafa húftega margt fje, og fara betur
nieb þab, en ábur hefur verib.
Reykjavík, 31. d. jan. 1859.
Páll Melsteð".
Um skýrslnr
þcer, sem stjórnin hefur beðizt eptir um lækningarnar og fjenað-
arhöld, síðan kláðinn byrjaði.
Eins og knnnngt er, hefur stjórnin eptir uppástungu dýralækningarábsins beibzt
ekýrslna, ab svo miklu leyti aubib væri, nm, 1. hversu margt saubfje er allæknab
af klábanum; 2. hversu margt fje hefur verib skorib sýkinnar vegna (ólæknandi);
3. hversu margt hefur skorib verib einungis naubsynja vegna, svo ab eigi væri fleira
eptir, en hirt yrbi; og 4. hversn margt hefur skorib verib ab ófiörfu (Sjá Hirbi,
2. árg., bls. 21—22). Vjer verbum ab játa þab, ab þab er enginn hœgbarieikur,
ab semja þessar skýrslur nú, eptir svo langan tíma; en þú eru þær næsta áríbandi
og mikilsverbar, ef þær geta fengizt; því ab þá fyrst, þegar slíkar skýrslur eru fyrir
höndum, getaallir sjeb, hveijar hafa verib abfarir og abgjörbir klábsýkinnar, ogþá
þurfa hvorki lækningamenn nje nibnrsknrbarmennirnir ab stybja skobun sína vib
getgátur einar, eins og ab nokkru leyti nú á sjer stab. þoss væri því sannlega úsk-
andi, og þess er líka vonandi, ab bæbi sýslumennirnir og hreppanefndirnar leggi
sig í alla framkrúka um, ab fá þessar skýrslur samdar, og þab svo nákvæmar, sem
framast má verba, og ab allir abrir bœndur styrki hreppanefndirnar, sem bezt þeir
geta, tii ab semja þær. En meb því skýrslur þessar eru svona áríbandi, og jafn-
framt úgreibar abgöngu, setjum vjer hjer sýnishorn, hvernig vjer teljum þær megi
verba 6em skipulegastar, nákvæmastar og áreibanlegastar, og enda þútt dálkarnir
sjeu nokknb margir, verbur þú eigi í rauninni úhœgra ab eemja skýrslurnar fyrir
þab; því ab öll þau atribi, sem talin eru, þurfa semjendur skýrslnanna ab vita,
elgi þær ab verba áreibanlegar.