Sæmundur Fróði - 01.01.1874, Qupperneq 16
16
skýrt petta Ijóst fyrir löndutn sínum, og alvarloga ráðið þoiin til, að snúa
sjer frá öllu guðleysi,— en þannig nefnir haiin matkbialismus vorra tínia -
og bent peim á, sem fyrst að ha-tta öllum draumum, og snúa sjer að því opin-
beraða orði.
I Danmörku hafa á seinustu tímum heyrzt líkar raddir, bæði frá hinum
guðhrædda gbunhtviö presti, og frá heimspekingnum próf. basmus nielsen
og fleirum ágætismönnum. Dæmin frá París, bæði hinfornu og níju, og
guðleysið og ósköpin, sem á hafa gengið árið sem leið í blómgarði norð-
urálfttnnar, Spaníu, benda mönnum ijóst á, hvers vænta má, pegar trúin
er fótumtroðin, og sjálfráður heimskur skríll ætlar sjer að fara aðstjórna
löndunum eptirsínum eigin gebpótta. j)að er gagnmerkilogt við allt stjórn-
ieysi, að pað byrjar á guðleysisheimspeki. Svona var pað í Rómaveldi,
og svona hefur pað hjor í Evropu sýnt sig bæðiá hinni umliðnu ogpess-
ari öld. ]jab ríður pví á pví fyrir hverja pjób sem er, ab varast alla g u ð-
leysis-heimspeki; pví að hún leiðir fyr eða síðar til hinna verstu
afdrifa fyrir lönd og lýð. petta ætlar „Sæmundur fróði" sjer alvarlega
að brýna fyrir löndum sínum, eins og hann líka, par sem tækifaui er til
pess, mun reyna til að sýna fram á, hversu naubsynlegt pað sje, að vjer
vörumst öll stjórnleysis-sker, hversu glæsileg sem pau kunna að vera á
að ííta, og hversu fagur hafgýjusöngur sem svo frá peim hljómar. peir
sættmalandi kettir hafa opt illar klær, og fagurgala-lofsöngvar framan í
almenning líkjast eigi allsjaldan hinum viliandi hafgýjusöngum, er ginna
menn í pað gap, sem þeir aldrei kcmast úr heilir á hófi. Sannleikurinn
og ekkert annað á að sigra, og sje pað svo, eins og flestir munu álíta
satt að vera, pá er pað hinn heilagi sannleiki, er alstaðar á að vera í
fyrirrúmi, pví að hann er hib eina, sem getur bent oss á hina rjettu
stefnu, bæði í pessu og hinu tilkomanda lífi.
Með pví jeg ætlast til, að rit petta ætti að verða fræðandi um pá
hluti, er mönnum er gagnlegt aðvita, mun jegeigigefa migmikið hvorki
við „polemik" eba „politik“, nema að svo miklu leyti jeg lcynni að verða
neyddur til pess af öðrum, er hafa gagnstæðar skobanir mjer ípeim efn-
um. peim, sem hafa lesið alpingistíðindin, mega vera kunnar skoðanir
mínar í vorum stjórnarmálefnum, og pótt sumir kunni að hafa misskilið
mig stundum, pá vonajeg, að sá misskilningur hverfi með tímanum, peg-
ar menn rólegar og nákvæmar íkuga vort „politiska“ ástand, og alit
pað, sem í pví hefur gjörzt nú á hinu síbasta 10 ára bili.
— Ilinn 8. dag pessa mánaðar andaöist ekkjufrú K i r s t í n Ií a t r í n
Sveinbjörnsen, hjer í bænum, sárt söknuö af mörgum.
( tgeíandi og ritstjóri: JON HJALTALÍN.
Prentaður í prentsmiðju íslands. Einar pórðarson.