Heimskringla - 03.10.1928, Blaðsíða 3

WINNIPEG 3. OKT. 1928.
H EI MSKRIN GLA
3. BLAÐSIÐA
Schilling og Döbrorolski skrifað lát-
laust um upptök stríðsins, og þegar
lagt góðan skerf til endilegrar úr-
lausnar um það, hvar sektin liggi.
En afstaða Sovietsins til þessa máls
mun vera sú, að þó hún viðurkenni
fyllilega sekt keisaravaldsins rúss-
neska, þá lætur hún það liggja milli
bluta, mest fyrir þá sök, að hún á-
lítur styrjaldir vera eðlilega og ó-
hjákvæmilega afleiðing fjárhyggj-
unnar og verzlunarkeppninnar. Því
álítur hún allar stórþjóðirnar, sem
þátt tóku í stríðinu, jafnsekar. Aðal
'Orsökin hafi legið í verzlunar-fyrir-
komulaginu. En greiðviknir hafa
Rússar verið i því, að láta alft i té,
sem málig gaeti skýrt, og hefir þaðan
mikið aflast sent að haldi gæti senni-
lega komið, yrði nokkurntíma veru-
Eg gangskör að því gerð, að kont-
ast fyrir sannleikann um upptök
stríðsins.
Þó undarlegt megi það i fljótu
hragði virðast, þá hafa þó serbnesk-
•r fræðimenn lagt því máli mikið
bð. En Serbar eru að því leyti
ólíkir öðrum þjóðum í afstöðu sinni
til þessa máls, að þeir játa sig hik-
laust seka í því, aö hafa æskt stríðs,
■og unnið að því að hleypa því af
stokkunum. Heimamaður varð
fyrstur til þess að Ijósta upp um með
'itund oig meðsekt sjórnarinnar í
morði Franz Ferdinands, og ríkisráð-
herra M. Boghetshevich hefir sagt
frá og enga dul dregið á, stefnu
serbneskra þjóðarsinna um víkkun
ríkisins á árunum 1909 til 1914.
Þess hefir verið getið til, að þessa
afstöðu Serbanna megi rekja til
frændsemi þeirra við austurlanda •
þjóðir, sem það einkenni hafa, að
fást sem minnst um upptök eða til-
drög, ef aðeins útkoman er viðunan-
leg. Launin helga verkið og að-
ferðina, hversu viðsjárvert sem
verkið er. Með öðrum orðum Serb
ar kannast við sekt sína, en yppta
öxlum. Þvi skyldi nokkur fárast
um smáræði, ef endalokin urðu
þeim í vil?
Fyrir ástæður sem flestum munu
skiljanlegar er það í hlutlausu lönd-
unum, svo sem Hollandi og Skandi-
uavíu, að mest bólar á kröfunni um
endurskoðun tildraganna að stríðinu.
En þó er lítil von um, að minnsta
kosti á næstunni, að það mál verði
tekið til verulegrar íhugunar, né
gangskör að því gerð, að úthluta
sekt um upptök styrjaldarinnar.
Nægileg gögn eru nú fyrir hendi
til að ósanna 231. Hð Versala samn-
inganna, en .þó nokkuð sé breytt
hugarfar beggja málsaðila frá þeim
tima, er þeir Voru undirritaðir, þá
vantar enn nokkuð til, ef fram-
kvæmdir eiga að fást. Því er spáð,
að við sama sitji þar til verzlunar-
eða fjárhagslegar ástæður krefjist
þess að Versala skilmálarnir séu
endurskoðaðir og- þeim breytt, en
þá verður, sennilega, flestum orð-
ið sama um hver sekur var.
—Aðsent.
miklar sveitir og all fjölmennar, er
kaupa og selja vörur á Isafirði.
Fyrir nokkrunt árum var mikill
uppgangur Isfirðinga. Utgerð
höfðu þeir í stórum stíl og allt var
glæsilegt á yfirborðinu. En ekki
stóð atvinnureksturinn föstum fót-
um. Aður en varði var allt hrunið
i rústir. Einstaklingsframtakið
hafði siglt öllu i strand — og þrátt
fyrir það, þó að- Isafjörður ætti í
hópi atvinnure'kenda dugandi menn
og þeir hefðu á að skipa einhverjunt
hinum duglegustu sjómönnum á landi
hér. En skipulagsleysið reið að
fullu atvinnurekstrinum. Öllu var
teflt á tæpustu nöf. Hver mátti
fara að eins og honum sýndist —
og svo kom hrunið. Þetta er
sama sagan og svo geysi víða ann-
arsstaðar á landinu.
En hvernig eru horfurnar nú? Það
verður ekki annað sagt en að þær
séu góðar. Togarafélög eru tvö,
og eiga þau sitt skipið hvort. Geng-
ur á ýmsu um þeirra hag. En sjó-
menn hafa keypt sér báta stærri og
smærri. og hefir þeim lánast vel.
Argæslka Iheífir verið' til sjávarirts,
og það. setn önnur hendin hefir
fengið hald á, hefir ekki hin fleygt.
En mestar og flestar vonir manna
þar vestra eru tengdar við “Sam-
vinnufélag Isfirðinga,” eitthvert hið
merkasta fyrirtæki, sem tií hefir ver-
ið stofnað á landi hér.
Arið 1919 var Haraldur Guð-
mundsson, núvecamli alíþingismaður
Isfirðinga, kosinn í bæjarstjórn á
Isafirði með miklum meirihluta at-
kvæða. Siðan hafa jafnaðarmenn
haft þar meirihluta við hverjar bæj-
arkosningar og komust 1922 í meiri
hluta í bæjarstjórninni.
Fyrsta stórræðið, sem jafnaðar-
menn á Isafirði réðust í, voru kaup á henni. Og eins ag nú skal sýnt,
Hæstakaupstaðarins og bygging bæj-Jkemur það sér vel, að bærinn á
arbryggjunnar. Skorti ekki hrak- j Neðstakaupstaðirm.
spár um þessi stórræði, en vel hefir
bærinn hagnast á Hæstakaupstaðar-
kaupunum, og þá hefir bæjarbryggj-
an reynst hafnarsjóði ærin tekju-
lind. Þá má nefna það, að þeir
bættu mjög og stækkuðu skólahús-
ið á ísafirði, settu í það miðstöðv- 1
arofna og vatnssalerni. Þá gerðu
þeir barnaskólann að ýmsu full- i
komnari en áður og gerðu framhalds j
skólann að tveggja ára skóla. Bóka- j
safnið hefir verið aukið og gefin út j
afarvönduð bókaskrá.
Þá var það mikilsverð framför, I
er sjúkrahúsið nýja var reist. Það
kostaði um 300 þúsundir króna, og
er þar nýtízku snið á öllu og allt
hið vandaðasta. Var .íllfa spát)
fyrir svo stórfeldu fyrirtæki, en það
hefir blessast mjög vel, haft afar-
mikla heilbrigðíislega þýðinglt og
alls ekki orðið fjárhagslegur baggi
á bænum, enda er það oftast fullt,
þó að rúm sé þar fyrir 50 sjúkl-
inga.
Þá má nefna það, að gamla sjúkra
húsið var gert að gamalmennahæli.
Hefir sú stofnun verið rekin af mik-
illi hagsýni, gamalmennin unað sér
þar ágætlega, en bænum sparast fé.
Annars vísast hér til þess, sem sagt
var um gamalmennahælið hér í blað-
inu í vetur.
Þegar “Sameinuðu íslenzku verzl-
aniinar” urð u afvelta, varð föl mik-
ii eign og hagkvæm í Isafjarðarkaup-
stað, þar sem var Neðstikaupstaður-
inn svo kallaði. Fengu jafnaðar-
rnenn því framgengt. að hann var
keyptur. Þótti slíkt hin mesta
fífldirfska, en þó að eignin hafi
aðeins verið leigð til fiskverkunar,
þá hefir þærinn ennþá ekki tapað
(Frh. 4 7. bls.)
“White Seal”
It is the Malt
It is the Hops.
langbezti bjórinn
AT THE CROSSING

Prom the Icelandic of F. H. Berg
(Heimskringla birtir þetta kvætii á. ný fyrir þá sök, aö
í fyrri prentun láöist aö geta þess, aö höfundur er F. H.
Berg, og at5 þatJ er frumort á íslenzku.)

KIEWEL
Talsími 81 178 og 81 179
Alone a weary watch I kept,
One winter night, while others slept,
When Death into my chamber crept
And coyly ’round me puttered.
“All hail to thee, my hoary friend,” I muttered.
My heart, to thee a-calling, cries:
O can’st thou show these weary eyes
What hope beyond the harbor lies,
And what there is to dying;
And whether preachers really live on lying?
I have longed to live and see
What lies within Eternity,
Beyond the mist that, far and free,
Confuses mind and story —
A land of faith that promise paves with glory.
In the grass will glitter then
The golden tablets that we, men,
Had carved to tell the tale again:
A tale of years departed —
A tale of joys and sorrows since we started.
As thro the reeky room he pries
The Reaper trains his ghostly eyes
And says: “My friend, the fates advise,
Thy flame of life will hover
Until the dawn shall drive the stars to cover.”
“But re-awakened wilt thou see
The wonders of the life-to-be.
A drowsy faint now falls on thee.
How favored is the number
Of those who, weary, in my arms may slumber.
P. B.
TAKTU
REGENT
0r “För til Vestfjarða”
eftir Guðmund Gislason Hagalín
Isafjarðarkaupstaður
í Isafjarðarkapustað var Norð-
mönnum tekið hjartanlega, en þó
öHu í hóf stilt. Hefir áður verið
sagt frá móttökum hér í blaðinu, og
læt ég Norðmennina hér með i
friði fara, en vík að Isafjarðarkaup-
stað, sem er einhver mesti umræddi
staðurinn á þessu landi.
Það hefir löngum þótt brenna við,
að Isfirðingum rynni kapp í kinn,
þá er þeir deildu um opinber mál,
og áður en jafnaðarmenskan gerð-
ist þar alvöld, hafði bærinn hlotið
nafnið “Litla Rússland.’’ Nú er
mjög tíðkað að kalla Isafjörð
“rauða bæinn.”
Isafjörður liggur að ýmsu leyti
vel við fiskiveiðum og verzlun. Ekki
er mjög langt þaðan inn, höfnin er
afbrigða góð og ágæt fiskimið e
úti fyrir. Þá eru kringum djúpið
VADMALINU!
Þú getur ósjálfrátt fundið hvað
það er sterkt og endingargott
Regent vaðmál upplitast ekki,-
En ef svo fer einhverra orsaka vegna
~ þá fáum vér þér annan fatnað
ókeypis
AIlui Regent fatnaður og kápur er þannig ábyrgstur. Efni, snið og saumur, eru með
séistöku móti á Regent klæðnaði. Kápurnar til dæmis eru með stífum boðungum og þó
voðfeldum er stafar frá “Double Hymo Canvas,” sem notaö er í millifóður og ver því að
]>eii fari í biot og fellingar. Hið sama er að segja um hina hluta kápunnar, og er hún
jafngildi $50.00 yfirhafna.
Konnð og skoðið þessi nýju fata og kápu efni. Úr-
val nukið, Serges, Worsleds, Tweed og þykt Chinchilla.
Verð er afar rýmileg't á Regent Fatnaði, því engir
nnlliliðir leggja þar neitt ofan á. Vér seljum beint frá
klæöaverksmiðjunni. Verzlanir vorar eru þvert yfir
land, og sparar það mikið. Vér ábyrgjumst að gera alla
ánægða.
285 P0RTAGE AVENUE, Winnipeg, Man.
NÆSTIR VIÐ STANDARD BANKANN