Alþýðublaðið - 15.05.1960, Page 13

WWWMWWWWWMWWWWMWWMWWWWHWMWWMI
í SLOAN KETTERING krabbameinsrannsóknarstöðinni í
New York eru krabbameinssellur úr mönnum settar inn í
liænuegg. Þær ráðast svo á ungann, sem vex í egginu. Síðan
eru ýmis lyf reynd til að vinna bug á krabbameinsmyndun-
inni, og fylgzt nákvæmléga með hvoru tveggja, krabbamein-
inu og vexti ungans.
Framfarir á svrði
NEW YORK — í Bandaríkj-
unum starfa nú þúsundir vís-
indamanna og aðstoðarmenn
þeirra að því að finna lækn-
ingu við krabbameini og nota
til þess allan þann fjölda efna
og tækja, sem nútímatækni og
vísindi hafa yfir að ráða. Til
dæmis um þær miklu fram-
farir, sem átt hafa sér stað
síðustu árin, má nefna, að
samkvæmt skýrslu krabba-
meinsnefndar New Yorkborg-
ar er nú hægt að bjarga einum
af hverjum þrem krabbameins
sjúklingum, en fyrir nokkrum
árum aðeins einum af fjórum.
Fyrir nokkru kom út skýrsla
Sloán-Kettering krabbameins-
rannsóknastöðvarinnar um
krabbameinsrannsóknir í
Bandaríkjunum á tímaþilinu
frá 1. júlí 1957 til 1. júlí 1959,
en slíka skýrslu gefur stofn-
unin út reglulega á tveggja
ára fresti.
f skýrslunni segir frá því,
sem áunnist hefur umrædd
tvö ár á sviði krabbameins-
rannsókna, og skýrt frá með-
ferð krabbameinssjúklinga,
lyf-, geisla- og skurðlækning-
um, og ennfremur ýmsum nýj
um uppgötvunum, sem varpað
hafa Ijósi á hina margbrotnu
líffræði manna og dýra.
Einhver merkasta uppgötv-
unin telur, að gerð hafi verið
á þessu tímabili er það, að
tilraunir hafa leitt í ljós í
sumum tilfellum af krabba-
meini hefur það gefið góðan
árangur að nota mörg 'inis-
munandi lyf samtímis við
sjúklinginn.
Ennfremur segir frá athvgl-
isverðum tilraunum með af-.
brigði krabbameins, er nefn-
ist choriocarcinoma. Braut-
ryðjendur í því starfí voru
vísindamenn við Krabbameins
stofnun Bandaríkjanna, en
síðar tók Sloan Ketteringstofn
unin við og hélt rannsóknum
áfram. Báðum þessum aðilum
tókst að eyða meinin^ með
hjálp lyfja, jafnvel þar sem
það hafði náð að breiðast
út. Hjá nokkrum sjúklingum
hefur meinið að vísu tekið
upp aftur, en aðrir virðast
hafa fengið fullan bata. Hafa
sumir þeirra nú verið undir
eftirliti í samfleytt fjögur ár,
eða þar til skýrsla þessi kom
út. Benda því allar líkur til
þess að hér sé um að ræða
fyrstu krabbameinstilfellin.
er tekizt hefur að lækna'með
lyfjum.
Þá voru reyndar ýmsar nýj-
ar aðferðir við lækningar með
geislavirkum ísótópum, en
þeir eru nú notaðir í vaxandi
mæli bæði við rannsóknir og
lækningar. Ein aðferð felst í
því að dæla geislavirkum ísó-
tópum gegnum hola nál inn í
lungnavef sjúklinga, sem þjást
af óskurðtæku krabbameini í
lungum. Önnur aðferðin var
að leggja geislavirkan málm-
þráð inn í lymfueitlana, sem
liggur undir.brjóstbeininu, en
reynslan hefur sýnt, að þar
á krabbamein í brjóstum oft
upptök sín. Þessa lymfueitla
má nema brott með skurðað-
gerð, en það er mjög erfið að-
gerð og fáir læknar aðhyllast
hana, en gera sér vonir um að
hægt verði að ná sama árangri
með því að nota geislavirkan
þráð.
Á þessu tímabili fannst og
nýr geislavirkur ísótóp, joð-
132, er nota má við rannsókn-
ir á sjúklingum, sem taka inn
joð vegna krabbameins í
skjaldkirtli. ísótópur lyfsins
joð-131 og ísótópurinn joð 132
gefa frá sér ólík merki, og af
þessum merkjum má mæla,
hve mikið joð líkami sjúk-
lingsins tekur til sín.
Annar ísótópur, geislavirkt
fosfor, hefur þá náttúru, að
hann safnast fyrir í vissum
tegundum krabbameins og
skemmda er geta leitt til
krabbameins, og geta læknar
auðveldað sjúkdómsgreining-
una með því að dæla örlitlu
magni af þeim í sjúklinginn.
Mjög athyglisverður er kafl
inn, er fjallar um rannsókn-
aráætlun þá. er kom til fram-
kvæmda árið 1939. Markmið
hennar var að finna efni, sem
að gagni gæti komið við lækn
ingar á krabbameini eða jafn-
vel læknað það alveg. Árlega
fær stofnunin til reynslu um
1500 mismunandi efni og efna
blöndur, og þegar hefur kom-
ið fram fjöldi efna, sem draga
úr vexti vissra tegunda krabba
meina, sérstaklega hvítblæði.
Stofnunin hefur komið á sam-
starfi við mörg sjúkrahús um
að revna hið nýja Ivf og ýms-
ar aðferðir við notkun þeirra.
Nokkru eftir útkomu skýrsl
unnar, sem hér hefur verið
greint frá, birti Sloan-Kett-
eringstofnunin tilkynningu
um, að vísindamenn stofhun-
arinnar hefðu með tilr. sínum
komizt að mjög athyglisverð-
um staðreyndum líffræði-
• legs eðlis. Þeim tókst að ein-
angra efni, sem fyrirfinnast
í öllum lifandi sellum, og get-
ur breytt heilbrigðum sellum
í krabbameinssellur og gerir
það oft. Höfðu vísindamenn
lengi verið á þeirri skoðun, að
röskun á þessu efni væri or-
sök krabbameins, eða öllu
heldur ein af aðalorsökum
þess. Efni þetta er almennt
kallað DNA (deoxyribonuclied
acid). Halda menn, að hér sé
komið „móðurefnið“, sem
sendir erfðafræðilegar fyrir-
skipanir frá einni kynslóð til
þeirrar næstu og ákveður
þannig lögun og hlutverk allra
lifandi sellna. Ef DNA brengl
ast áð einhverju leyti, er geng
ið út frá því, að það gefi rang-
ar fyrirskipanir til afkvæmis
síns.
Þessar tilraunir telur stofn-
unin vera fyrstu skíru sönn-
un þess, að einangrað DNA
geti verið smitandi, og sýna
fram á, að einangruð kjarna-
sýra getur valdið krabba-
meini. Þessar staðreyndir eru
mjög mikilsverðar fvrir alla
vísindamenn, sem áhuga hafa
fyrir krabbameinsrannsókn-
tum. Þær gefa til kvnna, að
„utanaðkomandi“ DNA, sem
er ristastór og flókin sameind,
getur komizt inn í sellur lif-
andi dvra og haft mikil áhrif
á þau DNA, sem þar eru fyr-
ir.
Að lokum skal þess getið,
að Slöan-Ketteringstofnunin
veitir þjálfun erlendum vís-
indamönnum víðsvegar að í
(Framhald á 14. sxðu.)
Krabbameinslækning með geislun.
Alþýðublaðið — 15. maí 1960 |,3