Lögberg - 28.06.1900, Qupperneq 4
4
LÖQiiERG, FIM.TUDAUINN 2á JUNÍ l'JOO.
LOGBERG.
GefiB út aB 309^ F.lgin Ave.,WiNNiPBG,MAN
»f Thb Lögbekg Print’g & Pdblising Co’v
(Incorporated May 27,1890) ,
RiUtjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. Paulson.
aUUI.VSINGAR: Smá.anglýslngar í eltt skiRi 25c
fyrir 30 ortl eóa 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um
mánudinn. A statrri anglýsingnm nm lengri
tíma, afsláttur efiir samningi.
BÚSTAD t-SKIKTI kanpenda verdur ad tilkynna
sk r iflega Og geta|nm fyrverandi bústað jafnfram
Utanáskrlpttll afgreléslnstofn blaðsins er:
Th» Logberg Printing ft Publishing Co.
P. O.Box 1292
Wlnnlpeg.Man.
t. Utaniskrip’ttil ritstjdrans er:
F.ditor Lflgberg,
P -O. Box 1292,
Winnipeg, Man.
_ Samkvsemt landalðgnm er nppsðgn kanpenda i
Oladl óglld, nema bannsje sknldlans, þegar hann seg
rnpp.—Kf kanpandl, sem er í sknld víd bladld flytn
> lstferlnm, án þess að tllkynna heimllasklptin, þá er
t ad fyrlr dðmetólnnnm álitln sýnlleg sðnnnm fyrr
rettvísum tllgangl.
PIMMTUDAGINN, 28 JUNÍ 1S00.
Hlægileg della.
Á 081 uii stað í þessu núnieri
blaBs vors birtum vér fyrri hluta
af moldviðris-grein, sem birtist í
„Fjallkonunni" 8. f. m. (maí) með
fyrirsögn: „Um ofríki“. þótt rit-
stjóri „Fjallk." hafi ekki verið svo
göfuglyndur að skýra lesendum
blaðs BÍns frá hver höf. greinariunar
er, og beri því ábyrgð af henni sem
ritstjórnargrein, þá getum vér upp-
lýst þá og lesendur Lögbergs um, að
höfundur moldviðris-greinarinnar er
sami maðurinn sem skrifaði nið-
bœklingana um Vestur-íslendinga
og Ameríku forðum daga, nefuilega
Benedikt Gröndal skáld. í þeim
hluta greinarinnar sem vér birtum
í þetta BÍnn er bullið um Breta og
Búa-ófriðinn, en í niðurlaginu er
niðið um Ameriku, og birtum vér
þann hluta greinarinnar í næsta
númeri blaðs vors.
Vér höfum ckki pláss fyrir at-
hugasemdir við moldviðris-greinina
í þessu blaði, en höfum ásett oss að
rita nokkur orð um hana í heild
•inni um leið og vér birtum niður-
lagið. í þetta skifti skulum vér
einungis taka það fram, svona al-
ment, að greir.in or, frá upphafi til
euda, svívirðilogasti hlutdrægniii-
þvættingur eða óðs manns rugl, og
að hún er höf. og blaðinu, sem upp-
ru nalega birti hana, til st 5r-háðung-
ar. Ekkert heiðarlegt blað í heim-
inum mundi hafa birt annan eins
þvætting, og þótt ýmislegt bágborið
liafi birzt f íal.blöðum um sama cfni,
þá bítur þessi grein í „Fjallk“. höf-
uðið af allri skomm. Sú þjóð er
ólánsþjóð og illa farin, sem fóðruð er
á öðru eins andlegu fóðri, og. þvl,
sem höf. greinarinnar og ritstj.
„Fjallk.“ bér hafa borið á borð fyrir
hana—lýgi, hlutdrægni og óhroða.
Utdráttur úr ræðu D. H.
McMillans.
(Framh. frá síðasta blaði).
Ræðumaður hélt áfram að tala
ura nefndina, sem Maedonalds-stjórn-
in setti til að rannsaka gjörðir fyrir-
rennara sinna. Hann sagði, að tveir
nefndarmennimir (bankastjórarnir)
hefðu neitað að skrifa undir skýrsl-
una sem samin hefði verið um niö-
urstöðuna, er nefndin hefði komist
að, harda þeim að skrifa undir, en
fjármálaráðgjafinn (Davidson) heíði
leitt hjá sér að skýra þinginu frá
því f ræðu sinni daginn áður, hvað
fram hefði farið við þetta tækifæri.
þegar bankastjóraruir fóru að yfir-
fara skýrsluna, sem lögð var upp í
hendurnar á þeim til að skrifa und-
ir, þá sáu þeir að rangfærslur voru
í skýrslunni, svo þeir neituðu að
skrifa undir hana. Eft'r nokkurt
þref um þetta efni hefði meðlimur-
inn frá Brandon gefið bankastjór-
UDUiii í skyn, að stjórniu hefði ekk-
ert brúk fyrir þá framar. þeir
hefðu þá tckið hatta sína og ætlað
að fara út tafarlaust; en þá hefðu
þeir verið beðnir að bíða á ineðan
sent væri eftir fjármálaráðgjafanum.
Svo hefði hann komið, og glímt all-
lengi við bankastjórana um að skrifa
undir skýrsluna, en þeir hefðu setið
við sinn keip og neitað að gera það,
og þá hefði verið sent eftir forsætis-
ráðgjafanum. (þá sagði Mr. Mac-
donald nei). En McMillan hélt á-
fram og sagöi: ,,Jæja, ég ætla nú að
gera mínar staðhæficgar, og forsætis-
ráðgjafinn getur mótmælt þeim á
eftir. Ég hef fengið að vita, að
nefndin liafi sent eftir forsætisráð-
gjafanum, og hann jltaði fyrir
nokkrum dögum, aö hann hefði
verið viðstaddur við þetta tæki-
færi“. (Bæði Macdonald og Da-
vidson reyndu að neita, að nefnd-
in hefði ráðfært sig við þá).
Svo hélt Mr. McMillan áfratn og
sagði: „Alt sem ég hef að segja um
jetta atriði er það, að upplýsiugar
mínar cru komnar frá einum flokks-
l’ylgis-meðlim nefndarinnar (Lófa-
rlapp). Hann verður að bera á-
ayrgðina af orðum sínum. Hann á
vini hér í bænum og hann hefur
gert þá að trúnaðarmönnum slnum,
og í samtali við einn af þeim sagði
hann honum það, sem ég hef skýrt
þinginu frá í dag (Heyr, heyr).
„Mc ske forsætisráðgjafinn hafi ekki
verið I húsinu (stjórnarbygging-
unni) við þetta tækifæri". (Mac-
donald sagði: ,,Nei“). Mr. McMill-
an: »Dg var ef til vill ekki spurður
ráða fyr en daginn eftir. Ef þing-
nefndin sem fjallar um hina opin-
beru reikninga vill kalla manninn
fyrir sig, þá getur hún fengið að
vita sannleikann í þessu atriði
(Lófaklapp).
Mr. McMillan hélt áfram og
sagði, að sér fyndist að hann mega
til að fordæma stranglega þá aðferð
flokksfylgis-meðlima nefndarinnar,
að reyna að breiða út I yfirskoðun-
ar-skýrslu bankara staðhæfingar,
sem væru ílokks-fylgislegar I eðli
sínu. Hann fordæmdi þessa aðferð,
og sagðist ekki geta séð að neitt
anuað en ósæmiiegar ástæður lægju
til grundvallar t'yrir henni. Hið
eina, sem hefði ráðið þegar nefndin
VJr sett, hefði verið hin afarsterka
löngun hinnar núverandi stjórnar
að skaða fyrirrennara sína. * Enginn
maður með vanalegri réttlætis-til-
finning og sanngirni mundi liafa
sett konunglega rannsóknarnefnd,
til þess að halda dómþing yfir fyrir-
rennurum slnum, og gefa henni aðr-
ar eins fyrirskipanir eins og nefnd
þessari voru gefnar, en um leið neitað
fyrirrennurum sínum um þau al-
mennu réttindi að vera viðstaddir,
þegar mál þeirra var rannsakað.
En þrátt fyrir þetta sagðist ræðum.
ekki geta fengið af sér að fordæma
þetta atferli með eins stcrkum orð-
um eins og það verðskuldaði. Hann
vissi ekki til, að neitt sama eðlis
hefði nokknrn tíma átt sér stað I
Canada. það hefði orðið stjórnar-
bylting í Ottawa fyrir nokkrum ár-
um, og þá hefði farið frá völdunum
stjórn sem befði verið búin að sitja
í 18 ár og sem hinar mestu ákærur
um spillingu hefðu verið bornar á,
en samt hefði stjórnin sem tók við
(Laurier-stjórnin) enga konunglega
nefnd sett til að rannsaka gjörðir
fyrirrennara siuna. . Greenway-
stjórnin hefði lagt niður völdin án
þess að það væru til nokkrar sann-
anir fyrir spillingu af hennar hálfu,
cn alt hefði samt verið gert til að
skaða meðlimi hennar.
Ræðum. sagði, að skýrsla rann-
sóknarnefnd arinnar hefði einungis
verið lögð fyrir þingið fyrir fáum
dögum síðan, þrátt fyrir að undir
hana hefði verið skrifað hálfurn
öðrum mánuði áður. Hún hefði að
öllum líkindum legið á hillunni síð-
an. Ræðum. sagðist ekki hafa mik-
ið út á skýrsluna að setja, og þegar
öllu væri á botninn hvolft ’ væri
hann meir en ánægður með bana;
en skýrslan hlyti að vera hræðileg
vonbrigði fyrir þá herra sem hefðu
fengið þá skínandi hugmynd I sig, að
setja þessa nefnd. Ef þeir bara
hefðu séð fyrirfram hvílík vatns-
blanda skýrslan yrði í eðli sínu, þá
hefði fólkinu I Manitoba sparast tvö
til 8 þúsund dollara útgjöld. Skýrsl-
an væri stór og augljðs sigur fyrir
stjómina sem frá fór (Greenway-
stjórnina). Tilgangurinn liefði ver-
ið sá, að láta skýrsluna sanna, að
það væri eitthvað sorglegt við fjár-
hag fylkisins, einhver óráðvendni
hefði átt sér stað, einhver klaufa-
stryk verið gerð, eitthvað sem nota
mætti sem átyllu fyrir að setja
nefndina. Niðurstaðan hcfði orðið
sú, að fjallið hefði tekið léttasótt og
fætt af sér mús, svo litla mús, að
það útheimti sterkt stækkunargler
að ákveða, hvort það væri heldur
mús eða lús.
Ræðum. sagði, að alment talað
væri niðurstaðan, sem nefndin hefði
komist að, sem fylgir: í fyrsta lagi,
að bókfærslu-formið væri þannig, að
hún gæti ekki verið þvl samþykk;
að vissir hlutir hefðu verið gerðir
óreglulega sanikvæmt hugmyndum
hennar, þótt hún ekki segði að þetta
hefði bakað fylkinu nokkurt tap.
í öðru lagi hefði nefndin fundið að
yfirskoðunar-aðferðinni í sumum
stjórnardeildunum, og að engin yfir-
skoðun hefði átt sér stað í öðrum,
og væri sérstaklega bent á fjármála-
deildina i þessu tilliti. í þriðja lagi,
að opinberraverka-deildinni hefði
ekki verið stjiirnað á starfslegan
hátt. í fjórða lagi, að fylkislanda-
deildinni hefði ekki verið nægur
gaumur gefinn. í fimta lagi, að
skýrslur fyrv. fjármálaráðgjafa
hefðu ekki gefið ljósa hugmynd um
fjárhags-ástand fylkisins. Viðvfkj-
andi eðli útborgananna síðastliðin
12 ár væri það að segja, að það virt-
ist sem nefndinni væri ómögulegt
að setja út á nokkurt atriði. Ræðum.
bjóst við að þingmenn kynnu að
verða forviða á,* að þetta ofantalda
innibindi í sér alt sem væri í skýrsl-
unni. Nefndin hefði auðvitað fund-
ið að því sem hann hefði minst á,
en svo yrðu menn að muna eftir, að
nefndin hefði verið sett í því augna-
miði að finna að (Heyr, heyr).
Nefndin hefði aldrei verið sett ef
það hefði ekki verið fyrir löngun-
ina, að setja út á gjörðir fyrverandi
stjórnar og sanna að eitthvað hefði
verið öðruvisi en vera bar.
Ræðum. sagði, að nefndinni
hefði ekki tekist að benda á, að
fylkið hefði tapað einum einasta
dollar sökum aðferðarinnar, sem
hún væri að linna að; henni hefði
ekki tekist að bendu á, að nokkur ó-
ráðvendni hefði átt sér stað hjá
stjórninni undanfarinn 12 ár; lienni
hefði ekki tekist að benda á, að
fyrverandi stjórn hefði veitt mót-
töku einum einasta dollar, sem ekki
væri full grein gerð fj’rir; og henni
hefði ekki tekist að benda á, að
nokkrum dollar liefði verið þannig
varið, að fylkisbúar hefðu ekki
fengið verð hans á móti. Skýrslan
mundi öllu fremur staðfesta þá skoö-
un í hugum fylkisbúa, að meðferð
hinuar fráförnu stjórnar á almenn-
ings fé hefði veriö skynsamleg, og
að fylkið hefði haft hreina, sparsaiua
og góða stjórn síðastliðin 12 ár. Ef
Greenway-stjórnin hefði sett rann-
sóknarnefnd, og hefði sú nefnd setið
við í tvo mánuði að búa til skýrslu
og síðan gefið jafn hagfelda skýrslu
um fjárhags-ástandið eins og þcssi
nefnd hefði gert, þá hefði sú skýrsla
ekki haft í sér jafn mikin sönnunar-
kraft eins og skýrslan sem núver-
andi stjórn hefði lagt fyrir þingið.
þessi skýrsla væri algerð sönnun
fyrir, að alt, sem meðlimir hinuar
fráförnu stjórnar hefðu sagt um hag
fyClkisins, væri rétt og satt.
þá tók ræðum. til athugunar
hin sérstöku atriði skýrslunnar og
sagði, að það-væri nausynlegt að
fara nákvæmlega út á sérhvert at-
riði, sem minst væri á í skýrslunni;
hann ætlaði sór að gera það einungis
hvað suerti sum atiiðin þar sem sett
væri út á aðferðina, er hin fráfarna
stjórn hefði viðhaft. en að þes3Í at-
riði, sem hann færi út í, mundu
nægja til að sýna, hve mikiö væri
að reiða sig á skýrsluna og hve mik-
ils virði hún væri. Ræðum. mintist
fyrst á það sem nefndin taldi óreglu-
legt, að stjóruin hefði drcgið út það
sem ócytt var af fjárvcitingu þing-
sins til alþýðuskólanna við
enda fjáhagsársins og lagt það
á banka í nafni eins eða fleiri af ráð-
gjöfunum, til þess að þessi afgangur
gengi ekki úr gildi sem veiting til
skólanna og rynni aftur inn í fylk-
issjóð. þetta væri eitt af því alvar-
lega, sem nefndin hefði fundið að.
„Alt og sumt er“, sagði ræðum. „að
vér tókum það sem eftir var af veit-
ingunni til skólanno við árslokin út
úr hinum almenna sjóði í baukanum
og logðum hann inn í sérstakan
reikning þar, og borguðum peniug-
ana út með ávísunum til hins sama,
sem þingið hafði veitt þá til. .þing-
ið ve'tti vissa upphæð á hverju ári
til uppfræöslumálanna—i fyrra var
uppíiæðin S250,000“. Ræðum. sagði,
að þessi aðforð hefði verið viðhöfð í
langan tíma—hann áleit að fyrir-
ronnarar Greenway-stjórnarinnar
hefði haft sömu reglu. Veitingin til
skólanua hefði verið borguð við lok
56
háls 1 svefni. Að tninsU kosti benti það að hún var
I náttklnðum slnum til þess. En eitt, sem strax setti
Mr. Barnes 1 vanda, var blóðpollurinn fram við hurð-
ina. Hann var full sex fet fiá hOfðagafli rekkjunnar,
og þótt annar blóðpollur væri rétt framan við rúm-
atokkinn, pollur, sem hafði myndast af blóði er runn-
ið hafði niður rekkvoðina og lekið niður á gólfið, þá
var enginn laakur eða samrentli á milli pollanna.
„Jasja", hugsaði Mr. Barnes með sér, „ég kem
fjratur manna á sjónarsviðið i þetta skiftið, og engar
slettirekur skulu koma hingað og umturna Ullum
hlutum fyr en ég er búinn að rannsaka nákvæmlega
þýðingu þeirra“.
Herbergi þetta hafði ekki upprunalega verið
aatlað fyrir avefnherbergi, heldur sem borðstofa, þaun-
ig, að hægt væri, þegar þeas þyrfti, að skjóta hurð-
unum frá og gera eina stofu úr þvl og gestastofunni.
l>að var einn gluggi á herberginu, og vissi hann að
loftatromp, er Iá upp í gegnum liúaið; en í einu horn-
inu á herherginu var falleg arinhilla, úr útskorinni
eik, og ara þar neðan undir. Mr. Barnes dró tjildið
frá glugganum, til þeas að hleypa meiri birtu inn f
herbergið. Að þvl búnu litað st hann um betur og
tók þá eftir tvcnnu: f fyrsta lagi, að á þvottaborð-
inu stóð akftl, bálf-full af v&tni, og sýndi liturinn á
þvi ljóslega, að morðinginn hafði þvegið af sér grun-
aama bletti áður en ha’hn fór burt. í öðru lagi, að á
arninum var öakuhrúga.
„Fanturinn bcfur brent sanuanir, scpi vyru á móti
65
an morgun; en sannleikurinn er sá, að ég var úti
lengi fram eftir í gærkveldi".
„Dér hafið að llkindum verið á klúbbnum jðar“,
s*gði Mr. Barues, sem vildi vita hvort Mitchel mundi
Ijúga að sér um þetta atriði. En þetta urðu von-
brigði fyrir Barnes, því Mitchel sagði:
„Nei, ég fór á Casino leikhúsið. Lilian Kussell
er komin þangað aftur, eins og þcr vitið, svo ég hafði
lofað vini mfnum að fara á leikhúsið til að heyra til
hennar“.
„Var þessi vinur yðar karlmaður?“ sagði Mr.
Barnes.
„Eruð þér ckki farinn að gerast helzt til spur-
ull?“ sagði Mr. Mitcbel. „Nei, hann var ekki karl-
maður, heldur kona. Sannleikurinn er að það er
hún, sem myndin er af, þarna á málara-grindinni".
Mr. Barnes leit yfir á grindina og sá þar olfu-
mynd, er sýndi undursamlega fagurt kveunmanns-
höfuö. Myndin var af svarthærðum kvennmanni, og
lýsti andlitið mjög sterkum tilfinningum og vilja-
stjrk, ef myndin var sannur spegill af því. Hér var
þýðingarmikið atriði. Mr. Mitchel hafði sagst hafa
verið á Casino leikhúsinu með þcssari konu. Wilson
liafði staðhæft, að þau hefðu farið til hússins, sem bin
myrta kona var f, eftir að þ&u komu af leikhúsinu.
Dað leit þannig út fyrir, að vinkona Mr. Mitahels ætti
þar heima og að hann hefði á þann hátt komist inn f
húsið kvöldið áður. Vissi Mitchel, að hin konan átti
þar lieirna líka, og bafði haun farið inn f herbergi
Ö0
Allir þessir fiu gimsteinar eru fullkomnustu sýnishorn
af sinni tegund. Fjórir hinir fyrst-töldu eru skornir ná-
kvæmlega eins; perumynduðu perlurnar eru samkyns að
stærð og lögun, og sama er með eggmynduðu perlurnar.
Kanarí-demanturiun er aflangur, og tópasinn óvið-
jafnanlegur.
Allir gimsteinarnir olu geymdir í stokk, með rauðu russ-
negku leðri utan á, som er fjórir þumlungar á annan veg’
inn en sex þuml. á hinn að stærð, fóðraður að iunan með
svörtu atlask. Sérliver af gimsteinunum passar i sér-
staka lægð í stokknum, og er festur á sinum stað moð
spennu úr gullvír“.
Á stokknum er nafnið ,,MitcAel“, letrað með gullnum
stöfum á gjörðina sem spent er utan um stokkinn.
Detta var alt og sumt sem var á blaðinu, og ekk*
ert nafn skrifað undir. Mr. Barnes þótti ilt að und*
irskriftina vantaði, en hann þóttist samt viss um, að
hann hafði nú f höndum mjög þýðiogarmikið skjsb
þar eð það virtist sanna sögu konunnar, að hún hefð>
mist mikið af umgjarðarlausum gimsteinum. Það
var mjög þýðingarmikið að hafa í höndum svona ná*
kvæina lýsingu af hinum stolnu gimsteinum. Mf*
Barnes braut blaðið saman vandlega, lét það síðan i
peningaveski sitt, og fór sfðan aftur þangað sem
líkið var. Hann skoðaði nákvæmlega skurðÍDn á
hálsinum á kouunni, og komst að þeirri niðurstöðu *ð
morÖÍDginn hefði notað vanalegan sjálfskeiðing, þv*
undin var hvorki löng né djúp. Ea lffæðin á hál9'
inum var skorin sundur, og leit út fyrir að moiðinfí'
inn hefði einmitt stefnt hnffnum á hana. Af þesíd
dró leynilögieglum&ðurinn |>á ályktau, að á konuðá