Lögberg - 02.08.1951, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 2. ÁGÚST, 1951
19
Sameiginlegur
sumarháskóli
fyrir Norður-
lönd í Askov
HAUST VIÐ SJÓ
Senn haustar að, — brátt fölnar fegurð valla,
og fer að þrjóta sumars gróðurmátt.
Mér heyrist alt af einhver vera að kalla
um auðn og visnun, skuggahelið grátt.
Já, íssins vetur yfir jörð mun falla,
» og alt skal hljóðna, er fyr var djarft og kátt,
og engin lengur gleðihrópin gjalla,
hvert gunnreift heróp þagna í dauðans sátt.
Á klettum brýtur. Kvöldi fer að halla,
og kulið blæs úr loftsins opnu gátt.
Nú leggur rökkurreyk um tinda alla
frá rauðum sólarkyndli í vesturátt. —
Á öðrum ströndum, handan hafs og fjalla,
í heiði sólin skín um loftið blátt.
Jakob Jóh. Smári
Skólinn siarfar 11.—25. ágúsl,
og geta átia stúdenlar héðan
fengið skólavist.
í sumar verður starfræktur
sameiginlegur háskóli fyrir
. Norðurlönd í Askov í Dan-
mörgu. Er þetta í fyrsta sinn,
sem sameiginlegur sumar-
háskóli starfar þannig fyrir
Norðurlönd. Tilgangur skól-
ans er að benda á mikilvæg
úrlausnarefni, er varða fleiri
vísindagreinar og vinna gegn
þröngsýni síaukinnar sér-
menntunar; að auka skilning
á samhengi vísindaiðju og
annarra greina menningar-
og þjóðfélagslífs, og loks að
kynna h e 1 z t u fræðilegar
nýjungar.
Skólatíminn er að þessu sinni
ákveðinn frá 11.—25. ágúst, og
verður aðalnámsefnið: orsaka-
lögmálið. Kennslu verður þann-
ig hagað að tveir prófessorar
stjórna námsdeild, um 25 þátt-
takenda, en námsdeildir verða
15. Auk þess verða fyrirlestrar
haldnir, hljómleikar, ferðalög
og þess háttar. Ráðgert er að
fjöldi þátttakenda verði um 236,
þar af 8 frá íslandi. Allir há-
skólaborgarar og yngri kandi-
datar hafa rétt til inngöngu í
skólann, e'n lög skólans mæla
svo fyrir, að sæki fleiri um skóla-
vist, en4gerlegt er að veita við-
töku, skuli þeir ganga fyrir, er
nokkurrar þekkingar hafa aflað
sér á námsefninu.
Væntanlegir þátttakendur héð
an geta fengið nánari upplýs-
ingar um skólann í skrifstofu
stúdentaráðs n.k. þriðjudag og
miðvikudag kl. 11—12 f. h. og
þurfa umsóknir að hafa borizt
fyrir 1. júlí.
Stjórn sumarháskólans er í
höndum norræna ráðsins, en í
því eiga sæti sex fulltrúar frá
öllum Norðurlöndum. Af íslands
hálfu á sæti í ráðinu Ármann
Kristinsson, lögfræðingur, en
formaður þess er prófessor dr.
Phil Paul Diderichen. Auk þess
starfar íslandsdeild í hverju
landi, en staðardeildir eru í há-
skólaborgunum.
Upphafið að stofnun þessa
samnorræna sumarháskóla var
það, að í fyrrasumar var í Osló
háður fundur nokkurra nor-
rænna prófessora, stjórnarráðs-
fulltrúa og stúdenta, til þess að
ræða um stofnun slíks sameigin-
legs háskóla fyrir Norðurlöndin.
Á fundi þessum urðu miklar
umræður um staðsetningu skól-
ans. M. a. hvort hann skyldi fast-
settur eða flytja dvalarstað sinn
a hverju sumri. Var samþykkt
að fastur aðseturstaður skyldi
ekki ákveðinn að sinni, og hefir
nú skipast svo málum, að Askov
hefir orðið fyrir valinu að þessu
sinni.
—Alþbl. 15. júní
ILTROVATORE
Þessi skemmtilega saga er
sögð um Verdi, hið fræga ítalska
tónskáld. Þegar hann var að
ljúka við tónleikinn „II Trova-
tore“, heimsótti hann góður vin-
ur hans, þekktur hljólistardóm-
ari. Vinurinn fékk leyfi til að
yfirfara nóturnar og leika nokk-
uð af leiknum á píanó.
„Nú, hvernig finnst þér hann
þá?“ spurði Verdi.
„Alveg ómögulegur!“ sagði sá
skynbæri.
Verdi keisti saman höndnum,
glotti og lék síðan sjálfur kafla
úr leiknum.
„Nú, og þetta?“ spurði hann.
„Ómögulegt!“ sagði hinn og
kveikti sér í vindlingi.
Verdi kreisti saman höndun-
um, glotti og í óviðráðanlegri
gleði.
„Hvað á þetta að þýða?“ spur-
ði vinurinn undrandi.
„Kæri vinur“, hrópaði Verdi,
„ég vildi semja tónleik, sem öll-
um geðjaðist að, að undantekn-
um hinum fáu vandlátu. Ef þér
hefði geðjast að leiknum, hefði
engum öðrum geðjast að honum.
Nú er ég viss um góðan árangur.
Eftir nokkra mánuði verður „II
Trovatore" sungið, flautað og
leikið á lírukassa yfir alla ítal,u“.
Og þannig varð það.
TIL AFNOTA I
SLÉTTUFYLKJUM
Það er sannleikur að til séu 1000 sölu-
búðir, sem fullnægi daglegum þörfum þús-
unda heimila hvað mat viðvíkur. Þeir,
sem eru innan við búðarborðið eiga
þessa búðir, og þeir finna til metnaðar
yfir því, hve hreinar og vistlegar þær
jafnan eru.
Hafið þér gætt yður á hinu fræga Red
and White kaffi; það er viðurkent fyrir
hve hressandi og ljúffengt það er. Vér
mælum með því að þér kaupið pund til
reynslu á morgun.
Verðlag hjá Red and White er ávalt sann-
gjarnt. Þér þurfið ekki að bíða eftir kjör-
kaupum í vikulokin.
Verzlið og sparið hjá Red and White
RED and WHITE
FOOD STORES
Léttir málmar eru beztu smíðaefnin
Árið 1852 lét Napoleon III.
keisari smíða borðbúnað úr
aluminíum handa sér. Það var
engin hætta á að almenningur
tæki það eftir, því að þá kostaði
hvert kg. af aluminíum 1200
dollara.
En nú er farið að nota alumin-
ium í mjög stórum stíl og úr
því eru gerðir hinir sundurleit-
ustu hlutir, alt frá skipsbyrðing-
um að leikföngum. Ástæðan til
þessa er sú, að aluminium er
sterkt og mörgum sinnum létt-
ara en stál. Og nú stefnir alt
að því að* gera alla hluti sem
léttasta. Magnesium er þó enn
léttara. Og þessir tveir málmar
keppa nú við önnur smíðaefni
á öllum sviðum. Fór notkun
þeirra mjög í vöxt í stríðinu og
verður meiri með ári hverju.
Árið 1939 voru framleiddar í
Bandaríkjunum 160.000 smál. af
aluminium og 3350 smál. af
mag'nesium. Nú er aluminium
framleiðslan orðin rúml. miljón
smálesta á ári og framleiðsla
magnesium 300.000 smál. Þetta
er þó ekki mikið, þegar það er
borið saman við það, að á hverju
ári er stálframleiðslan þar 100
milljónir smálesta. En menn spá
því að léttu málmarnir muni
stöðugt vinna á. Af aluminium
er líka til meira en af nokkrum
öðrum málmi í heiminum. Er
gizkað á að 7—8% af jörðinni
sé aluminium. En magnesium
er aðallega unnið úr sjó. Má því
telja að þessar hráefnalindir séu
ótæmandi, og það hefir mikla
þýðingu.
Reynslan í stríðinu opnaði
mjög augu manna fyrir ágæti
hinna léttu málma, og flugvéla-
verksmiðjur byrjuðu þegar eft-
ir stríðið að framleiða ýmsa
hluti úr þeim. Þannig smíðaði
Grumman-verksmiðjan fyrsta
aluminiumbátinn. Hann vegur
svo sem þriðjung af því, sem
samskonar bátur úr tré mundi
vega, en er miklu sterkari og
kostar lítið meira. Bendix-flug-
vélaverksmiðjan tók að gera
garðsláttuvélar úr magnesium.
Þær vega ekki nema 12 kg., en
gömlu sláttuvélarnar höfðu veg-
ið 19 kg.
Fjölda margar aðrar verk-
smiðjur hafa farið að smíða úr
aliminium. Þannig réðist Wilson
Sporting Goods í það að gera
hlífðargrímur fyrir knattleikara
úr magnesium, og eru þær helm-
ingi léttari heldur en gömlu
grímurnar. The American Ski
Corp. er farið að smíða skíði úr
magnesium og eru þau miklu
léttari, traustari og renna bet-
ur en tréskíði. En verðið er hér
um bil hið sama.
Þá er og farið að smíða gerfi-
limi úr léttum málum. Gerfi-
fótur úr magnesium vegur ekki
nema 3 kg. og kostar ekki meira
en tréfótur. The Dow Chemical
Framhald á bls. 23
Minnumst
sameiginlegra erfða
á íslendingadeginum
á Gimli, 6. ágúst, 1951
BRECKMAN BROS.
LUNDAR MANITOBA
AU9ÆFI
HINNA MIKLU
VATNA...
Mikilvægan lið í efnahagsafkomu Manitobafylkis má telja
auðæfi hinna miklu Vatna; en þar er um að ræða mesta framleiðslu
slíkrar tegundar í Vestur-Canada . . . en grundvöllinn lögðu inn-
flytjendur af islenzkum stofni, er settust að á bökkum Winnipeg-
vatns fyrir þremur aldarfjórðungum.
Fiskiveiðar voru algengar í heimalandi þeirra, en töldust til
nýjunga í Manitoba; þessir menn fluttu með sér hingað reynslu í
fiskiveiðum og fjölbreytta menningu, er auðgaði Manitobafylki á
margan hátt. Nú eru fiskiveiðar fylkisins víðfrægar um heim allan.
Og til þess að tryggja framtíðarviðgang fiskiðnaðarins, hefir
Department of Mines and Natural Resources, beitt sér fyrir um
margháttaðar ráðstafanir varðandi framtíðina fiskframleiðslunni
til fulltingis og verndar, þannig að auðæfi hinna miklu Vatna megi
framvegis, eins og hingað til, styrkja efnahagsstoðir fylkisinS.
DEPARTMENT 0F MINES
AND NATURAL RESOURCES
LEGISLATIVE BUILDING
HON. J. S. McDIARMID
Minister
WINNIPEG
J. G. COWAN, K.C.
Deputy Minister
tv