Lögberg - 20.12.1951, Blaðsíða 9

<eigigigic«gtgtctgtg»gtctc<g»ctcgigtg<««g»og^*«g*!«|g,«tg|«l<l<1«!*^g
V '
1
8
g
g
!
I
Hátíð Ijósanna
hringd inn
i
i
r&»ðt3)Siat39at9}S)St>t3l3kaia)9)3)a«>)»9)3t3ia«3)3iai3l9)9)3)9l3)3)X3t
«tgtgtctctctcxtctctctctctctctctgtgtctgtctctgtctctgtgtgtgtgtgtgtgtgtcig«x
1
1
, Enginn skjálfi í
skugga um jólin
1 I
1 s
m
í'ftatatatatatataistatatataiatatatatataiatatatstatatatatataiatataiatataiatat
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 20. DESEMBER, 1951
Jólavenjur í Danmörku
SINN ER SIÐUR í landi hverju, og á það ekki síður við um jólin en
annað. Margt og mikið hefir verið ritað um jólavenjur hér á
íslandi, svo að það efni er öllum almenningi kunnugt. I jólablaði
„íslendings“ var fyrir tveim árum að nokkru lýst jólavenjum í
Brúnsvík í Þýzkalandi, en í þetta sinn verður farið nokkrum orðum
um sama efni eins og tíðkaðist í
sveitum Danmerkur á 19. öld
allt fram undir aldamót.
Jólin voru þar sem annars
staðar helgasta hátíð ársins, og
löngu fyrir þau var til þeirra
hugsað með eftirvæntingu og til-
hlökkun. Jólagrísinn var stríða-
linn, ræst til í hverju horni og
kima utanhúss og innan og pilt-
arnir sópuðu veggi og rjáfur í
peningahúsunum; hvergi mátti
sjást skúm eða mygluskella. Plog
urinn var sóttur út á akur og
látinn inn í skemmu; að vísu
gátu flestir unnað Gyðingnum
gangandi þess að tylla sér á hann
stundarkorn og hvíla þreytta
fætur, en bóndinn vildi alls ekki
g'C!C)gtgtglgtg!gtgtg!gtg!gtgtgtg!g(g)C!g<g!g!g)g!gtg(gtg)glg!C<glglg(g!g>glgtglg(g;g!gíg!g(g(gfg(g(glgíí
■
I
V
I
¥
5
g
8
Megi hótíð Ijósanna vekja'
hvarvetna frið og fögnuð!
Með þökk fyrir greið og
góð viðskipti,
WILLIAM B. MIGIE
Chemist
Migie's Beverley Drugs
789 PORTAGE AVENUE
PKone 37 772
WINNIPEG
ftsðiatatsistatstataiaiataiataisiataistatatatstaiatatataiatatataiatatatai 3)3)3) atStataiatatataiatatatajS
^tg!gtg!gtg!gtgtgtgtgtg!g!g!g!g!g!g(g!g!g!g!gtg(g!g!g!gtg!g!gtg!g(gtg(g!gtgtgtg!g!g!g!gtg(g(g!g(g!g!g!g^
s
I
V
I
Greetings ...
May Happiness and Prosperity
Be Yours in the Coming Year!
BALDWINSON BAKERY
BREAD - PIES - CAKES - PASTRY
Icelandic Specialties: Vinarterta - Kleinur
|
Phone 37 486
¥
s §
i Í
S3)» 3) 3)9)9)3)3)313)3)3) 3)3) 3) 3)3)3)3)313) 3) 3) 3) 3) 3) 3) 3) 3) 3) 3) 3) 313)3)3)3) 9)3)3)313)3) 3) 3) StatatatStaMS
láta konu sína lúskra sér á kom-
anda ári, og það átti hann á
hættu, ef hann trassaði að koma
plógnum í hús fyrir hátíðina. —
Þá gengu smælingjarnir milli
góðbúanna, báðu um jólabita og
þágu grjón, flesk, brauð eða
aðrar vistir, sem fyrir hendi
voru. Á Faney söfnuðust börn og
unglingar í hóp, komu á bæina
og spurðu, hvort þau mættu
syngja, og ef þeim var leyft það,
sungu þau sálma og þágu veit-
ingar að launum. Sums staðar á
Vestur Jótlandi fóru börnin úr
kaupstöðunum út um sveitir
sömu e r i n d a og áskotnaðist
furðuvel, því að húsmæðurnar
töldu sjálfsagt að sýna smæl-
ingjunum örlæti, þegar jólin
voru í nánd. -r- Annríkið á heim-
ilunum óx eftir því sem nær dró
jólum, því að í mörg horn var að
líta; þurfti bæði að þvo, slátra,
baka piparkökur handa börnun-
um, smákökur handa gestum,
sáldbrauð handa hverjum heima-
manni og hleifa handa fátækling
unum í nágrenninu, því að allir
þurftu að fá mettan kvið á hátíð-
inni. Á Þorláksdag fór húsmóðir-
in loksins að sjá út úr mestu
cnnunum. í sumum þorpunum
ríkti sú venja að „velta jólnunm
á bæinn“. og var sú athöfn í því
fólgin að vagnhjóli var velt eftir
aðalgötunni frá austri til vesturs.
í Rípum og víðár fóru ungir
menn á hestbak og „riðju jólin í
garð.“ Söfnuðust þeir í hóp á
tilteknum stað, riðu í sprétti
milli bæjanna, en þar sem þeir
stönzuðu, tóku þeir ofan höfuð-
fötin á hlaðinu og óskuðu gleði-
legra jóla; húsbændurnir komu
sá út til þeirra, þökkuðu fyrir
óskirnar og réttu þeim staup af
brennivíni og kökubita eða ann-
að það, sem hendi var næst.
Þannig þeystu þeir bæ frá bæ, en
jafnskjótt sem jólaklukkurnar
étu til sín heyra, tvístraðist hóp-
urinn og reið hver til síns heima.
Víða var sú venja á Þorláks-
messukvöld, þegar bakstri var
lokið, að taka eldskörunginn,
fara með hann út í trjágarðinn,
slá með honum þrjú högg á hvert
ávaxatré og segja: „Fagna þú,
kvistur, Kristur er fæddur!“ Þá
,'^tgtg!g!g!g!g!gtgtg!gtg!gtg!gíg!gtg!g(gtg(glgtgtgtg!g!g!gtgtgigtgtg!g!g!g!gtg(g!g!g(gtg(g!g!g!g!g!g(gtg^l
■
8
¥
I
8
¥
1
¥
I
!
i
¥
¥
¥
w
fsisi:
Með hlýjum huga hugsum við til allra
meðborgara vorra og óskum þeim
gleðilegra jóla og farsæls komandi
árs. Með þökk fyrir góða
viðkynningu í liðinni tíð.
Hooker's Lumber Yard
Phone 74 —The Lumber Number
SELKIRK
MANITOBA
13) 3) 3) 3)313)3) 3)3)3) 9) 3) 3)»3) 3) 3i 3) 3) 9) 3) 3)3) 3) 3) 3i 3)3) Si 3) 3) 3) 3) 9) 3) 3) 3) 3} 3) 3)3)3) 3) 3) S)»ata) 3) 2
3*gtgtgtgtClglglC!gtgtg!gtgtgtgtgtgigtCtg!gteigiC!CtgtCt«tC!g!gtg!«tC!«igtgtg!glgtgtgtg!gtgtg!gt<(gtgtg'^
71
|
5?
I
¥
¥
i
Beztu jóla- og nýórsóskir . .
Frá eigendum og starfsmönnum
8
¥
í
I
i
¥
¥
¥
MODERN ELECTRIC |
Söltibúð ú Aðalstrætinu næst við póstliúsið í Selkirk, Manítnlut
Höfum ú reiðum höntium:
RADIOS, EDDAVÉLAR, PRYSTISKAPA, HITUNAROFNA, sem
brenna olíu, ÞVOTTAVÉLAR, ICOLA og VIÐAR
OFNA, REIÐHJÓL
Gjöluni vlð innanhússnuini. uIIsIhks rafúhöld þvottavélar, radios
^»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»3
var góðrar uppskeru að vænta á
næsta ári. I sama tilgangi bundu
sumir hálmbindi um ávaxtatrén
á aðfangadagskvöld og sögðu um
leið: „Nú klæði ég þig, og þá átt
þú líka að fæða mig, í nafni Guðs
föður, sonar og heilags anda!“
Öllum skepnum í bænum var
g e f i ð vel á aðfangadagskvöld,
ekki aðeins hestunum og kúnum,
heldur einnig hundunum, kött-
unum, svínunum, hænsnunum,
öndunum og gæsunum. Varð-
hundurinn var líka leystur, því
að jafnvel hann átti að fá að
bragða á hverju góðgæti, sem á
borðum var — að brennivíni með
tÖldu. Tennur kúnna voru nudd-
aðar upp með salti og sóti, svo að
engin fjölkynningi gæti grandað
þeim; kornbindini var látið út,
svo að fuglarnir gætu tínt úr því,
en á gripahúsdyr og hlöðuhurðir
voru markaðir krossar með tjöru
eða krít. Þegar þessum sjálf-
sögðu siðum hafði verið fullnægt,
settist fólkið að jólaborðinu, og
var hver klæddur sínum beztu
fötum. Á borðinu stóðu tveir
kertisstjakar af messingi við
diska húsbændanna, en eitt kerti
var látið standa í glugganum,
sem sneri út að bersvæðinu, svo
að hver einmana vegfarandi ætti
hægt með að leita gistingar. Hús-
bóndin söng sálm, jólaboðskap-
urinn var lesinn, þá var aftur
sunginn sálmar og síðan var mat
ur á borð borinn. Engar algildar
reglur voru fyrir því hvað borð-
að var, og var sinn siður í hverju
byggðarlagi; þar voru súpur og
steikur, flesk og pylsur, steiktar
endur, gæsir og svínasvið, en allt
var svo vel úti látið og tilreitt
sem kostar var á. Að máltíð lok-
inni tókust alir í hendur og þökk-
uðu fyrir sig, en að því búnu var
farið í ýmiss konar leiki, sem hér
yrði of langt að telja upp eða
lýsa. Spilamennska var algeng á
jólakvöld og ýmist spilað „al-
kort“, „trekort“, „brús“ eða
, hundrað og eitt“. — Á Vendli
hélzt lengi sú einkennilega venja
að leifarnar af spónamatnum
tékk einhver einn heimamann-
anna. Þannig var að farið, að
grautarsletta var látin í skeið,
skeiðin lögð á tóman grunnan
disk og allir heimamenn látnir
raða sér hringinn í kringum
diskinn; þá gekk einhver að og
sneri skeiðarskaftinu í hring eins
hratt og hahn gat og sleppti því
síðan; snerist það þá enn um
stund, en stanzaði síðan, og sá,
sem það benti á, átti að fá leif-
arnar. Mátti æra óstöðugan að
hjgrbergja slíkan ábæti ofan á
annað, en þess ber að geta, að
Jótar hafa jafnan þótt hafa all-
mikið magamál.
Áður en gengið var til náða,.
var leitað frétta um komanda ár.
Húsbóndinn sletti þrem grautar-
spónum á gólfið, hverjum á sinn
stað, og mælti um leið: „Þarna
er rúgur — þarna bygg — þarna
hafrar." Þá var kallað á hundinn
og honum bent á grautarslett-
umar; en sú korntegundin, er
seppi lagði fyrst að, átti að þró-
ast bezt sumarið eftir, og svo koll
af kolli. — í Mið-Slesvík voru
börnin vön að leggja tóman disk
upp í gluggakistuna áður en þau
háttuðu á jólakvöld; bjuggust
þau þá við að „Kingken“ (das
Kindchen — Jesúbarnið) mundi
leggja á hann ýmiss konar sæt-
indi um nóttina, og mun eldra
fólkið hafa séð um, að þau yrðu
ekki fyrir vonbrigðum. — 1 Norð-
ur-Jótlandi var yfirleitt ekki
Framhald á bls. 10
StltCtgtgtgtgtg’gtg'g'gtCtgtgtgtgtgtgigtC'gtgtgtg.gigtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgig-gtgtgtgtgtgt;.
Í *
BIGGAR BROS. LIMITED
Highway Local
Freighting Cartage
425 Gertrude Ave.
Phone 425 311
#5
I
I
í
fi
H
8
\
\
I
&3l»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»3!»»»»»»»»»»»»»»3il
ítgtgtgtgtgtgtgtgtgtctcígtgtgtgtgtglgtglgtgtctgtgtgtgtgtgtclgtgtgtgtctctgtgtgtctgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtgtg^
%
»tctctg*«tg !€’«!« tgtg!g'«-gt«t€(«t«t«!g'«(elgí2!g'g«:tgt«tC!gtg(C!«t<!«!g!gt«tg!gtC!g[gtC!g!g!«(gtgt«t€g
THOMAS P.
HILLHOUSE }
BARRISTER
SELKIRK MANITOBA *
ft»»»»»3t»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»3.»»»»»»»»»»»»»»»e
THE LISGAR
óskar öllum íslendingum
gleðilegra jóla og farsæls
og gleðiríks nýórs.
GISTIHÚSIÐ GÓÐKUNNA
i
¥ *
B
* SELKIRK MANITOBA
I
5
s»a»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»«
H. PAULEY, rúðsmaður
wctctetcíoctctctcictctc^tctctoctctctctctctctctcíctcícíctocabctctctcapwftícicwftne'c^c'c^'e’^'
Megi hótíð Ijósanna vekja
hvarvetna frið og fögnuð!
Með þökk fyrir greið og
góð viðskipti.
I SPENCER KENNEDY
f R.C.A. BÉÐINNI. SELKIRK, MANITOBA
Það licfir verlð oss únæKja að sklfta við yður og samvinnan
við yður lioflr verið ljúf. HuRlicilar óskir til ykkar allra.
Að hátíð hátíðanna, sem í hönd fer
og árið komandi megji verða íslend-
ingum í Selkirk og annarsstaðar
gleðiríg hátíð og blessað farsælt ár
óskar
i
i
x
1
|tetcteteictctctct«tctctctctctctctcteictctetcietctc'ctctctctetctctetctctcictctct«tctctet«tctetctctctctc|
Megi hótíð Ijósanna yekja
hvarvetna frið og föönuð!
Með þökk fyrir greið og
góð viðskipti.
IMPERIAL MOTORS í
J. R. COLLSON &
'
SELKIRK MANITOBA
&»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»3«3«»»»»3)1
|tctetctc«ctgtgtg«gtcteietctctctcictctctetet«tetctetctctetetctcte«ctctctcictetctctct«ictc«c«ctetcicic«c^
Megi hótíð Ijósanna vekja
hvarvetna frið og fögnuð!
Með þökk fyrir greið og
góð viðskipti.
I JOE BALCAEN & SON
PLUMBING. HEATING and SHBET METAL
Agents for
MASSEY-HARRIS FARM MACHINERY
NEW AND REBUILT
Phone 212
SELKIRK
MANITOBA
l»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»3)»» 3)3;»»»»»»: