Öldin - 01.11.1895, Síða 10

170
ÖLDIN.
lega óafvitandi, erum enn að hlusta eftir
þeim hljóini, sem minnir oss ásvefn. Þetta
er heldur ekki hinn virkilegi, meðvitund-
arlausi og endurnærandi svefn. Þetta er
að eins leiðslu'istanðið, sem vér færum oss
í til að ná hinu ákvarðaða takmarki.
Leiðsluástandi þessu náum vór þannig, að
á meðan vér liggjum vakandi, með augun
aftur og með svefn í huga, og hlustum á
vorn eigin andardrátt, eða eigin hrot, í-
myndum vér oss að vér virkilega sofum og
af því vér erum svo hlýðnir ímyndunarafli
voru og vananum, látum vér undan þeim,
og er afleiðmgin sú, að vér smámsaman
missum meðvitundina og sofum. Meðvit-
undin svo kallaða er þannig horfln. Yér
hoyrum vorn eigin andardrátt ekki lengur.
Eftir allan þennan undirbúning sofum vér
loksins sætt og rótt.
Undireins og meðvitundin hverfur,
kösturn vér vorum hversdags líkama burtu
frá oss. Vér hugsum, vér lifum og öndum
í algerlega breyttu ástandi og í miklu and-
legri geirn, þar sem hin þögula nótt og
hinn valdmikli svefn ríkja með kyrð og
rósemi og stjórna hugsun vorri og hreyf-
ingum. Vor innri hvöt til svefns hefir
unnið sigur og flutt oss óafvitandi yfir á
land draumguðsins og erum vér nú alger-
lega á hans hypnotiska valdi. Vér orum
dáleiddir.
Það er þessvegna ekki algerlega ó-
rétt ef ég segi að þessi langi, reglulegi
svefn, sem vér slepipum oss við á hverju
kvöldi, livert sem vér erum svefnþurfar
eða ekki, hvert sem vér leitum með hon-
um hvíldar og endurnæringar eða ckki,
að þetta dáleiðslu ástand sé afleiðing van-
ans og eigin hvata. Og það er meir en
smáræði sem þessar innri hvatir vorar
verka á oss óafvitandi, vort andlega líf, alt
í gegn. Ef nú hinn andlegi lfluti vor er
háður þessum ábrifum hlýtur líkamsafl vort
alt eðlilega að hlýða sömu lögum. Þetta
erheldur ekkert undarlegt, ef vér að eins
athugum að ait vort líf frá vöggunni til
grafarinnar er sniðið eftir utanað komandi
áhrifum, eftirstæling og ímvndun.
Vér tökum að sjálfsögðu vorar merk-
ustu hugsanir með oss inn í draumaríkið,
en vér tökum þangað einnig ákveðna
hugsun um það, að á þessum eða hinuin
tímanum þurfum vér að vakna morguninn
eftir. Vér vitum að á vissri mínútu þurf-
um vér nauðsynlega að vakna og fara á
fætur. Við þá mínútu festist hugurinn og
það í rauninni er aflið sem verkar það, að
vér vöknum á tilætlaðri, fyrirsettri stund.
Hve oft er það ekki að fast sofandi
maður rís alt í einu upp, þegar tíminn til
að vakna nálgast, nýr augun, opnar þau
jafnvel og lítur á klukkuna til þess að
vera nú alveg viss um að fótaferðartíminn
ákveðni sé kominn. Þó hann geri þetta
er hann í rauninni meira sofandi en vak-
andi og tilþrifin öll eru honum eiginlega
óafvitandi, enda legst hann niður aftur og
heldur áfram að sofa, eða móka, enda þótt
liann só sér þess meðvitandi, að hann ætti
nú að vera byrjaður að klæða, sig. En
svefninn er vökunni yfirsterkari enn og
heldur honum föstum á koddanum. Þó er
þessi síðari svefn hans ekki vær, því tvö
öfl eru farin að togast á innra fyrir, og það
aílið sem berst fyrir skyldunni, þödinni að
fara á fætur, samkvæmt loforði mannsins
lcvöldinu áður, nær smámsaman yfirhönd-
inni. Þessi rödd lætur hann ekki í friði
svo framarlega sem honum er áríðandi að
vakna og fara á fætur. Ef liann er trú-
vcrðugur maður lætur hann loks undan
og sezt upp á ný og á ný, og ósjálfrátt fer
hann með höndurnar upp að augunum og
strýkur fingrunum þéttingsfast yfir þau.
Þetta gerir nann nokkrum sinnum, þang-
að til líf færist í taugarnar og hann er
vaknaður. Þrýstingurinn á augnalokin og
núningurinn verkar á taugarnar, sem ná-
tengdastar eru heilanum og heilinn svo
aftur út frá sér á alt taugakerfið. Þetta
er sérstaklega, eftirtektavert, þegar athug-
að er, að á sama hátt má vekja menn upp
af liypnotiskum svefni eða dáleiðslu.