Kvennablaðið - 17.09.1902, Side 2
66
KVENNABLAÐIÐ.
um það og það, cn hugsunarfræðislegar á-
stæður vanti.
Ef nú þetta er satt, þá er það af því, að
aldrei er haft svo mikið við stálkubörnin að
kenna þeim rökfræði, eða kenna þeim að
finna rökfræðislegar ástæður fyrir málstað
sínum.
Líklega kemur þetta af þeirri einföldu
ástæðu, að konur hafa ekki verið álitnar þurfa
á því að halda. Þær ættu ekki að tala um
annað en það, sem við kæmi þeirra húsmóð-
urlegu skyldum, og ættu ástæðurnar þar, að
liggja fyrir allra manna sjónum.
En skyldi það spilla nokkuð til, þótt við
temdum okkur dálítið meira, að rökstyðja,
þegar við höfum einhverjar skoðanir á hlut-
um eða málum, en hömrum ekki heimsku-
legar ályktanir áfram út í bláinn, án þess að
unt sé að láta okkur sjá ástæðurnar?
Enginn ætlast til, að konurnar fari að
gefa sig við málaflutningsstörfum eða þess
konar alment, en vér vildum að enginn hefði
fremur ástæðu til að ypta öxlum þótt konur tali
með um almenn mál en þótt það væru karl-
menn, af því þær kynnu eins vel að finna
orðu'm sínum og skoðunum stað eins og þeir.
Vér viljum ekki að kvenfólkið láti sér nægja
að segja að þetta sé „af því“.
Og svo þurfum við líka að venja okkur
við að hafa meiri ábyrgðartilfinningu en við
höfum haft. Við verðum að telja okkur sjálf-
sagðar til að bera auknar skyldur og ábyrgð-
arhluta, sem fylgja auknum réttindum.
Þegar við förum svo að læra að hugsa,
þegar feðurnir fara að ala dætur sínar upp
samhliða drengjunum, sýna þeim sama traust,
og kenna þeim á sama hátt að bera ábyrgð
á orðum og athöfnum, þá fyrst förum við
að standa meira jafnfætis bræðrunum, oghvor-
ugt kynið mun af því bíða nokkurn skaða.
Því sjálfstœdið er ekki innifalið i því,
að vasast í sem flestu, heldur i því að hafa
ákvarðaðar skoðanir á því, hvað rétt sé og rangt,
hvað menn vilji og hvað menn ekki vilji, og
að breyta einmitt eftir þessum skoðunum,
hvað sem aðrir segja.
Konan, sem stjórnar húsinu sínu og elur
upp börnin sín, getur verið alveg jafn sjálf-
stæð þeirri, sem ferðast land úr landi, til að
halda fyrirlestra og „agitera" fyrir ýmsum
málum. Hún getur ef til vill komið meiru
til leiðar og haft varanlegri áhrif með sínum
látlausu ákvörðuðu skoðunum á mann sinn
og börn, heldur en hin, sem hærra talar og
meira ber á.
Hvergi er líka jarðvegurinn betri fyrir
áhrif sjálfstæðrar skoðunar en þar, sem börn-
in eru. Ef móðirin er sjálfstæð í raun og sann-
leika, þá kennir hún þeim að fella ekki í
hugsunarleysi blinda sleggjudóma, af því „all-
ir segi það“, heldur annaðhvort sneiða sig
hjá, að fella dóma um hluti og mál, sem þeim
ekki komi við, eða byggja þá á gildum á-
stæðum, en ekki á hleypidómum og viðtek-
inni venju.
Ef börnin ættu sannarlega sjálfstæða for-
eldra, þá mundu framfarir landa og lýða verða
líka alt öðruvísi. Þá yrðu áhrifin utan að
þýðingarminni, og skapferlið heilbrigðara og
drengiyndara enn nú er hjá mörgum. Þá
hættu menn að ganga með lífið í lúkunum
yfir því hvað „sagt“ væri um þá, en hugs-
uðu meira um, að gera það eitt, er þeim
sjálfum þœtti rétt vera.
Skuldadagar nir.
(Þýttj.
(Framh.).
AMLA verksmiðjukirkjan með lágaþak-
inu svo undarlegu á litinn,og loftleysinu
inni, var nú farin, og nýtt bjart must-
eri komið 1 staðinn, með mörgum gluggarúðum.
Þar inni fanst Karenu hún vera ókunnug og ekki
kunna við sig. Hugsanir hennar hlupu þar í
gönur.
Karen hafði líka orðið að fylgjast með tíman-
um, með því að stækka búðina sína og skreyta
hana alla. Því lengra upp á götunni sást í nafn-
spjald utan á tveimur verzlunarbúðum, svo nú
dugði ekki annað en keppa við þær. Það gekk
líka vel. Hennar var elzta verzlunin, árferðið
var gott, og fólksfjöldinn talsvert að aukast.
En innan um alla þessa nýbreytni, stóð »vill-
an« ennþá óbreytt og óhirt. Trjáviðurinn í henni
var farinn að dökkna, og aldingarðurinn láí eyði.