Alþýðublaðið - 21.02.1962, Blaðsíða 4

Guöni GuÖmundsson:
IMWWWWWWMMWWMMMWWWWWWWMWWMiWWM
111] I
INDVERJAR stærsta lýð-
ræðisþjóð heims, standa nú í
þriðju kosningum sínum síð
an landið fékk sjálfstæði
1947. 210 milljónir manna
hafa kosningarétt í landinu
og er búizt við, að um 125
milljónir uppfylli sína borg.
aralegu skyldu og mæti á kjör
stað, Kosningarnar standa til
25. febrúar, enda er ríkið víð
lent og víða mun crfitt að kom
as1-. á kjörstað og enn erfiðara
að koma atkvæðakiissunum
til talningar. f raun og veru
eru kosningarnar elckj sér
lega spennandi, til þess eru
líkurnar fyrir sigri Kongress
flokksins of yfirgnæfandi.
Jafnvel andsiæðingarnir við
urkenna, að Kongresstlokkuv
inn muni sigra. Hann muní að
vísu tapa cinhverju af sætum
en ekki nærri nógu mörgum
lil að það hafj nokkur áhrif
á valdastöðu hans.
Raunverulega eru kosuing
arnar aðeins spcnnandi í Norð
ur Rombay, þar sem Krishna
Menon, einhver umdeildasti
stjórnmálamaður heims, (-r í
framboði.
Sætin á indverska þinginu
sem nefnist Lok Sabha, eru
505 talsins og skiptust þannig
á síðasta þingi: Kongress
flokkur 365 sæti, kommúnist
ar 28, Praja sósíalistar 20,
þ jc,ð ertussinry f I o k k u r Ilind
úa Pan Sangh 4, ýmsir smá
flokkar 42 og óháðir 36.
Iíongressflokkurínn er risa
vaxinn, eins og bezt sést af
þingmannafjölda hans við sið
ustu kosningar. Hann cr orð
inn 77 ára gamall og hefur
setið að völdum allt frá því
að Indland fékk sjálfstæði
1947, eins og fyrr segir Innan
hans er að finna bæði hægri
og vinstrisinnaða menn og
allt þar á milli. Af beim.flokk
ura, sem eru í an.dsióðu við
Kenr>-reosflokkinn. em Praja
sósíalistar fjafnaða rnveim)
og kornmúnistar vinsírl meg
in; við Kongressflokkinn. en
.Tan Sanch og hinn tiltölulega
nýi flokkur Swantantra
hægra megin við hann.
Það verður fróðlegl að sjá
hvernig Swantantra gengur í
knsnin?runum. bví að hann er
eini flokkurinn, sem hefur
stefnu, er í höJuðatriðum er
ólík stefnuskrá Kongress
flokksins. Leiðtogi flokksins
er C. Rajagopalachari.sem áð
ur var í Kongressflokknum
og var náinn samstarfsmaöur
Gandhis, en er nú rakinn I
haldsmaður. Hann leggst ein
dregið gegn hvers konar á
ætlunarbúskap og vill sem
allra minnst ríkisafskipti.
Hann er orðinn 84 ára gamall
og er ekki sjálfur í framboði
Flokkur þessi fær aldrei mik
ið af þingsætum, en það getur
gefið nokkra vísbendingu um,
hvor*. Indverjar skiptist að
verulegu Iey'i í hægri og
vinstri hvernig honum geng
ur nú.
Allir aðrir flokkar eru að
meira eða minna leyti sósíal
istískir og stærsta verkefni
þeirra fyrir kosningarnar
liefur verið að reyua að skýra
fyrir kjósendum að hverju
þeirra stefnuskrár séu frá
brugðnar stefnuskrá Kon
gressflokksins, og á þatta
fyrs* og fremst við Praja •sósi
alistana. Þess skal getið, að
Jan Sangh er fyrsl og frerast
Hindúaflokkur og byggir
stefnu sína fyrst og fremst á
árásum á allar mianiliíuía
blakkir í ríkinu, fyrst og
fremst múhammcðstrúar
menn.
Auk stóru flokkana er svo
urmull af smáflokkum í hin
um einstöku fylkjum, svo sein
flokkur Sikha í Punjab, sem
berst fyrir sérstöku Sikhariki
þá er flokkur í Madras, sem
berst fyrir dravidariki í suðri
og þannig mætti lengi telja.
í raun og veru er aðeins einn
al-indverskur flokkur til,
nefnilega Kongressflokkurinn
Ýmisleg vandamál koffia
fyrir í sambandi við kosning
ar í landi, þar sem um 83% af
kjósendum eru ólæsir og ó-
skrifandi. Flokkarnir hafa
sérstakar myndir sér til auð
kennis auk nafna sinna, en
auk þess er hver maður
merktur með tússi, sem ekki
þvæst af fyrr en eftir 14 daga
til að koffla í veg fyrir, að
menn greiði oftar en einu
sinni atkvæði. Kjörstaðir eru
um 250.000 talsins, eða um
einn fyrir hverja 900 kjósend
ur, og er þannig dreift, að eng
inn á að þurfa að fara Iengra
en hálfan kílómetra til aö
komast á kjörstað. Kosið er í
494 sæti í Lok Sabha og þar
að auki í 293ú-sæti á þingurn
13 af 15 fylkium. Frambjóð
endur til Lok Sabha eru 1979
en til fylkisbinganua um
13.000. Úrslit munu Ii.ggja fyr
ir í byrjun marz.
Rétt er að minna.sí aðeins á
kosninguna í Norðar-Bombay
Þar cru aðeins tveir menn i
framboði, Krishna Menon,
sem er fyrir Kongressflokk
inn og nýtur stuðnings komm
únista og J.B. Kripalani, sem
er óháður og nýtur stuðnings
Pra ja sósíalista, Swatantra og
Jan Sangh. Kripalani gengur
til kosninga undir slagorðinu:
Menon er fulltrúi Kínverja —
ekki Indlands. KripaXani er
74 ára að aldri. Hann var áður
forseti Kongressflokksins og
síðar einn af stofnendum
Pr^ja-sósialista 1951. Hann
fór úr öruggu þingsæti til að
berjast gegn Krishna Menon
sem er ákaflega umdeildur
innan Indlands og utan vegna
stefnu sinnar í utanríkismál
um og meintrar hollustu við
kommúnismann. Nehru st.yð
ur hins vegar Menon a. öllu
afli og er talið, að úrslitin í
Norður-Bomliiy muni gefía
einhverja beztu vísbending
una um raunverulega afstöðu
hinna almennu kjósenda til
Nehrus. Kommúnistar sem
slíkir hafa goldið mikið af
hroð vegna aðgerða kín
verskra kommúnista á norður
landamærum ríkisins, svo að
ekki er að búast við veruleg
um árangri þeirra i þessura
kosningum. Ýmsir teija þó,
að þeir muni styrkja nokkuð
aðstöða sína víða með hvers
kyns baktjaldamakk3.
TALIÐ er, að % kjósenda
í índlandi séu hvorki læsir
né skrifandi, en geta kross-
að! Flokksmerkin cru því á
atkvæðassðlunum. Kongress
flokurinn hefur tvo uxa, —
P r a j aj a f n aðar m e rr< i tré,
kommúnisíar bundin og sigð

„Titraði honum ekki hondm"
FRIÐRIK mætti Portisch í
elleftu umferð og hafði
svart. Ungverjinn náði bráð
lega þægilegri stöðu og Frið-
rik komst ekkert áfrant
gegn honuin. Portisch jók
stöðuyfirburði síua stöðugt,
kom pcði upp á sjöttu línu
°S voru menn Friðriks
bundnir við að hindra frani
gang þess. Eyddi liann mikl
um tíma og er 15 leikir voru
eftir af hinum tilskildu 40,
átti hann aðeins eftir um
fimm mínútur. Portisch átti
skárri tíina og lék nú hratt.
Síðustu tíu leikina lék Frið-
rik á nokkrum sekúndum,
en gaf sér samt tíma til þess
að skrifa hvern einasta leik
mður, vel og vendilega, og
„titraði honum ekki hönd-
in!“ (Eg skal játa, að ég
svitnaði i:m lófana). Og viti
menn, þegar viðureigninni
við klukkuna og Portiseh
lauk var staðan jöfn'. „Det
rena trolleriet hos Olafson"
skrifuðu sænsku blöðin dag
inn eftir og er biðskákin var
tefld á fimmtudag sömdu
Friðrik og Portisch um jafn
teflí eftir örfáa leiki.
A næsta borði var svipaða
sögu að segja. Kortnoj, sem
oft lendir í tímaþröng átti í
harðri baráttu við Uhlmann
og hafði náð yfirburða stöðu,
en Uhlmann notfærði sér
tímaþröng andstæðingsins og
náði jöfnu. Petrosian valdi
mjög hægfara framhald
gegn Benkö og virtist ex-
Ungverjinn ekkert eiga eft-
ir að vinna, en Petrosjan rat
aði á réttustu leikina, og
líka gafst Benkö upp á öll
um sóknartilraunum, — og
bauð jafntefli. Petrosjan
athugaði stöðu sína lengi, en
rétti loks fram höndina til
sátta, — og þótti engum
mikið!
Geller átti lengi í erfiðleik
um með Teschner, en vann
svo á endanum eftir að
Teschner hafði ekki fundið
beztu leiðirnar.
Fischer hélt sigurgöngu
sinni áfram og virðist nú ekk
ert geta stöðvað hann í Ieið
inni í fyrsta sætið. Hann
vann nú Schweber.
Úrslit í 11. umferð.
Stein —Aaron 1—0
Benkö — Petrosjan Vz-Vz
Geller — Teschner 1—0
Kortnoj — UhlmannVs-Vs
dr. F'ilip — Bertok V2-V2
Portisch — Friðrik V2-V2
Bilek — Cuellar 1—0
Barcza — German V2-V2
Gligoric — Pomar V2—V2
Yanofsky-Bisguier V2—V>
Fisclier — Schweber 1—0
Rússarnir hafa spilað
mjög sterkt undanfarnar
umferðir og nálgast nú topp
inn hröðum skrefum. f 12.
umferð gcrðu þeir „hreint
borð“ og unnu allir sínar
skákir á sannfærandi hátt.
Stein malaði Portisch í
skemmtilegri árásarskák. —
Kortnoj yfirsDÍlaði Teschner,
Petrosjan átti léttan dag
gegn liinum unga Aaron frá
Indlandi. og eftir að Geller
hafði hrundið árás Benkö,
snéri hann vörn í sókn og
vann með glæsibrag. Dr. Fi-
lip, tékkneski risinn, náði
góðu tafli gegn Uhlmann, er
sannaði enn einu sinni, að
heppnin er með honum í
þessu skákmóti. Filip náði
hættulegri sókn, en er Uhl-
mann komst í tímaþröng fór
Filip líka að Ieika hratt og
nokkrir óvarkárir leikir kost
uðu hann skákna!
Kolumbíumaðurinn Cuell
ar, sem vakti furðu skák-
heimsins er hann vann Gell
er og Kortnoi hvorn á eftir
öðrum í tveim f.vrstu um-
ferðunum, vann loks skák á
ný. Varð Barcza að bíta í
það súra epli.
Friðrik tefldi liart gegn
Bilek, en hann varðist vel
og eftir hálfs fjórða tíma
setu við skákborðið höfðu
þeir aðeins leikið 13 Ieikí og
Frarabald á bls. 7
i 4 21. febr. 1962 — Alþýðublaðið