Alþýðublaðið - 28.03.1962, Blaðsíða 7

1
IW4WUiUWm4UUUUUUUiUUU%WHUHU%V\UiUUHUUiUiHUUiUUiUiUWiUW4UWl^Mi lUiUUUUiUU^UUUUUUUUUUUUUUUUUU )
- I
ÞAÐ er aívarlegt athugunar-
efni, að síðan Arið 1950, hef-
ur verkun á óverkuðum saltfiski
hrakað mjög, og eru þær upp-
lýsingar úr skýrslu Sölusam-
bands íslenzkra fiskframleið-
enda fyrir framleiðsluárið 1960.
Það ár flutti SÍF út 16.716
lestir af óverkuðum saltfiski,
(stórfiski). Af því magni reýnd-
ust:
Nr. 1=5835 lestir eða 34.9%
Nr. 2=5374 ” ” 32.1%
Nr. 3=4191 ” ” 25.1%
Nr. 4=1316 ” ” 7.9%
16.716 lestir
100.0%
En við þetta er það að at-
huga, að 1960 voru verkaðar
9000 lestir, sem kom fram sem
5500 Iestir af þurrkuðum salt-
fiski, sem að mestu hefðu verið
3ja og fjórða flokks vara.
Eru þá endanlegar tölur um
vörugæði í mati þannig að:
43.59% af þorskafla í salt
voru nr. I. og II,
en 56,41% nr. III og IV.
100.0%
Illiðstæðar tölur nokkurra
fyrri ára gefa nokkra hugmynd
um afturförina í verkuninni, og
eru þær birtar hér til saman-
,burðar:
1950 voru 95.3% I. og II. fl. fisk.
1955 ” 85.8%
1958 ” 81.8% -”-
1959 ” 70.89%
1960 ” 43.59% -”-
Hefur því gæða-prósentan
frá 1950 til 1960 eða í 11 ár
Iækkað úr 95.3%, sem fór í I.
og II. fl. í 43.59%, eða meir en
um helming. Nú mun útborg-
unarverð á II. fl. vera kr. 1100
minna á lest, en á I. fl. og kr.
2200 minna á III. fl. og kr. 3300
lægri á IV. fl. en I. fl.
Ef svipað magn yrði verkað
í ár sem óverkaðúr stórþorskur
og árið 1960 og gæðaflokkar
yrðu í sama hlutfalli og 1960,
yrði álitleg fúlga sem tapaðist
miðað við að næðist sami árang-
ur og 1950, þegar I. og II. íl.
stór-saltþorskur óverkaður voru
95.3% af framleiðslunni.
Sjálfsagt eru ýmsar ástæð-
ur, sem valda þessari afturför
í verkuninni. Hygg ég að þar sé
fyrst og Xremst nylonnetin, sem
yfirleitt fara verr með fiskinn
í netjum, en hampnet. —
Einnig meiri notkun netja, en
fyrir 12 árum, og svo hitt, að
frystihúsin fá oftast nær allra
bezta fiskinn. Það Iakasta fer
til skreiðarverkunar, þegar ekki
er talið fært að salta fiskinn af
ýmsum ástæðum.,
Það'er ljóst, að þegar verð-
munur ú I. og IV. flokki er kom-
inn yfir 3000 krónur, þá er til
mikils að vinna að vanda með-
ferð fisksins, ekki einasta um
borð í skipum heldur einnig í
landi.
Ferskfiskmatið hefur unnið
mikið og gott starf og enda þótt
kvartanir komi fram um mis-
jafnt og of strangt eftirlit, þá
verða menn að muna það, að
starf þetta er ennþá á frum-
stigi og ekki hægt að ætlast
til að enginn þar sé óskeikull,
frekar en viff önnur ábyrgöar-
söm störf. En það er afskaplega
nauðsynlegt að þeir sem starfa
við matið, mæti velvild og skiln-
ingi, bæði hjá fiskimönnum og
verkendum aflans í landi. Án
góðrar samvinnu milli allra
þessara aðila, missir það sem
að er stefnt, það mark, sem
hitta skyldi.
Við Islendingar verðum að
horfast í augu við þaff, að kröf-
ur um vörugæði minnka ekki
nema síffur sé. Og aðalkeppi-
nautar okkar á hinum erlendu
mörkuðum, Ieggja höfuð kapp
á að skila góðri vöru í land úr
fiskiskipum. Einn höfuðþáttur
í þessari viðleitni hjá frændum
okkar, Norðmönnum, er að ísa
fisk í kassa, ef ekki er komið að
landi samdægurs og aflinn er
veiddur, þetta er ekki gert enn-
þá hér, nema þá sem hreinasta
tilraun.
Pétur Sigurffsson alþingis-
maffur, ritar í Morgunblaðið í
dag (17. marz), um vörugæði
m. a. og hefur þaff eftir einum
stærstu . affilum innan S.H., að
ef fiskurinn kæmi ísaffur í kassa
aff Iandi, þá væri hægt að borga
einni krónu meira fyrir kílóið
en elIa. Ég efast ekki um að al-
þingismaðurinn hafi þetta rétt
eftir, en legg engan dóm á
þennan dóm frammámannsins
í S.H., en þó mun mikill sann-
leikur vera í þessu og meiri en
í fljótu bragffi virðist.
Ég hef oft áður hér i blaff-
inu bent á þaff, aff nauðsynlegt
væri að kassa-leggja sem mest
af aflanum, og ef útgerðin á
erfitt meff aff afla kassanna, og
það er rétt, þá væri nauðsyn-
legt að Iánastofnanir hjálpuðu
þeim til þess, það er lánsfe,
sem ábyggilega skilaði sér aft-
un Og það er rétt hjá fyyr-
nefndum alþingismanni, • að
betra væri að hlúa þannig að út-
gerðinni, en láta beina styrki,
eins og stundum hefur átt sér
stað, þótt nauffsynlegir væru til
að flotinn stöffvaffist ekki.
En sannleikurinn er sá, að
Norffmenn eru okkur miklu
fremri um meðferð vörunnar
um borff í skipunum. Iíefur
fiskimatiff og ferskfiskeftirlitiff
hér mikið verk aff vinna, sem
verður að gerast, hvaff sem
raular og tautar, ef við eigum
ekki aff verffa aftur úr í harffri
samkeppni á hinum ýmsu er-
lendu mörkuffum.
Ó. J.
| UR ATVINNUUFINU
WWWWWWWWWViWtmWUWVmmWMW MmWtMMWWHMWWWWWWWWWtWWWWVWiVWVMVWttWVMMWVWVMWXt 'aMVi >
FÁLKINN 35 ára
UM ÞESSAR mundir eru liðin
35 ar síðan þeir Vilhjálmur
Finsen, Svavar Hjaltested og síð-'
ar Skúli Skúlason stofnuðu með
sér félagsskap til útgáfu á mynd-
Flenzan í
algleymingi i
Stykkishólmi
Stykkishólmi 26. marz
INFLÚENZAN er nú í algleym
ingi hér. Bátar hafa ekki getað ró
ið, og skólar hafa veriff lokaðir í
tæpa viku. Sumir bátar hafa ekk.i
róið í nokkra daga vegna veikinda
forfalla.
' Á sumum bátum hefur ástandið
verið þannig, að hálf skipshöfnin
hefur verið veik. Bátarnir hafa
orðið að sleppa úr róðrum eða að
fá lánaða menn. Kennsla átti að
hefjast aftur á morgun Einn bátar
hefur verið í viku í landi vegiia
veikindaforfalla. — Á.Á.
skreyttu vikublaði, hinu fyrsta
sinnar tegundar hér á iandi.
Á þeim árum voru samgöngur
stopular við útlönd og það %k
þá félaga nálega ár að tryggja
sér ýmis erlend sambönd, sem
voru pauðsynleg til þess að hregt
væri að gefa út hérlencis fjol-
breytt og efnisríkt vikublað.
Þegar fyrsta tölublað Fálkans
kom út, var brotið blað í sögu
blaðamennskunnar hér á landi.
Hafin var útgáfa fyrsta reynd-
skreytta vikublaðsins, st’Pi var
óháð öllum stjórnmálasamtökum.
í ávarpi frá útgefendu.n segir
m. a.:
„Blaði því, sem nú liefur
göngu sína, er annað lilutverk
ætlað en títt cr um hérlend blöð.
Það sneiðir algjörlega hjá aðal-
verkefni flestra íslenzkra blaða, •
stjórnmálunum. Það segir ekki
útlendar fréttir eða' innlendar á
þann hátt sem venjulegastur er,
en lætur myndir með stuttum
textum annast frásögnina. Það
vill flytja fróðleik og markverð
tíðindi í þeirri mynd að sem flest-
um geti komið að nbtum. Og það
vill vera skemmtiblað jaí'nframt
því að vera fróðleiksblað.
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að útgáfa vikublaða
með myndum hefur aukizt stór-
kostlega hin síðari ár með nálega
öllum menningárþjóðfélögum og
vinsældir þess háttar blaða hafa
orðið afar miklar“.
Fyrstu árin voru þeir Skúli og
Vilhjálmur ritstjórar, en eftir að
Vilhjálmur gerðist sendiherra,
var Skúli einn ritsajóri allt fram
til ársins 1960. Svavar Hjaltested
annaðist framkvæmdastjórn, af-
greiðslu og auglýsingar samfleytt
í rúm 30 ár.
Blaðið hlaut strax í upphafi
betri viðtökur, en útgefendur
höfðu þorað að vona, enda var
efni blaðsins um margt nýlunda I
hér á landi.
Fálkinn birti fyrstur blaða af- j
mælismyndir af þekktum borg- j
urum, hann birti fyrstu krossgát- j
una, sem birtist í íslenzku blaði,
hann flutti fyrstu myndásöguper-
sónuna hér á landi, Adamson sem
enn skemmtir lesendum, og svo
mætti lengi telja.
Fyrir rúmu ári síðán urðu
eigendaskipti að Fálkanum og
var honum þá gjörbreytt, bæði
broti, útliti og efnisvali, og hef-
ur upplag blaðsins og vinsældir
aukizt hröðum skrefum síðan. —
Núverandi ritstjóri er Gylfi Grön-
dal; "ramkvæmdastjóri er ,Ión A.
Guðmundsson og auglýsingastjóri
Högni Jónsson.
Sjötugur i dag:
SIGURÐUR SIGURÐSSON
SJÖTIU ÁRA er í dag Sigurður
Sigurðsson frá Læk í Aðalvík,
nú til heimilis að Kirkjuvegi 45
í Keflavík.
Sigurður er fæddur 28. marz
1892 í Aðalvík í Sléttuhreppi.
Hann er sonur hjónanna Kristin
■ ar Arnórsdóttur og Sigurðar Frið-
rikssonar.
Hann ólst upp hjá móðursyst-
ur sinni, Guðfinnu Arnórsdóttur,
og manni hennar Kristjáni Jóns-
syni í Hælavík.
Sigurðui* kvæntist Stefaniu
Guðnadóttur árið 1917 og bjó i
Hælavík til 1936, er þau fluttli
til Hesteyrar.
Sigurður var smiður góður cg
fékkst viff þá iðn ásamt öðrum
störfum, m. a. var hann póst- og
símstöðvarstj. á Hesteyri frá því
að síminn kom þar 1938 og þar til
hann flutti til Keflavíkur, 1946.
Þau hjónin ^ignuðust 13 börn,
þar af eru 11 á lifi. Eru tvö þeirra
enn i föðurhúsum, en hin búsett
víða um land.
Vafalaust verða margir tii að
færa Sigurði hamingjuúskir A
þessu merkisafmæli hans og árna
honum, eiginlionu og börnurn
allra heilla. — HG.
Skákkeppni
* NÝLOKIÐ er skákkeppni miDi
Tafldeildar Breifffirðingafélags-
ins og Sundfélaganna. Teflt var
á níu borffum. Úrslit urffu þau,
aff Tafldeildin sigraffi, hlaut 7tó
vinning, en Sundfélögin 1 V-± vinn-
iiig.
AtÞÝÐUBliAÐlÐ ‘ 28. msrz ‘19« J