Alþýðublaðið - 16.10.1962, Blaðsíða 14

DAGBÓK
limskipafélag Xs-
Iinds h. f. Brúar-
oss fer frá Char-
íston, í dag 15.
til New York og Jteykjavík-
ur. Dettifoss fór frá Keflavík
14. 10. til Rotterdam og Ham
borgar. Fjallfoss fór frá Norð-
firði 14. 10. iil L;.'sekil Gra-
varna og Gautaborgar. Goða-
foss fer frá Reykjavík 17. 10.
til Vestmannaeyja, Eskifjarðar,
Norðfjarðar, Seyðisfjarðar og
Norðurlandshafna. Gullfoss er
í Kaupmannahöfn. I agarfos*
fór frá Fáskrúðsfirði 12. 10. til
Hull, Grimsby, Fjnnlands ng
Leningrad. Reykjafoss fer frá
Gdynia, 16. 10. til Artwerpen
og Hull. Selfoss íór frá Reykja
vík 13. 10. til Óublin og New
York. Tröliafoss kom fil Huli
14. 10., fer þaðan íil Grimsbv
og Hamborgar. Tungufoss fór
frá Kristiansand 13. 10. tií
Reykjavíkur.
Eimskipafélag Reykjavíkur h.f.
Katla fer frá Raumo i dag á-
leiðis íil Vaasa. Askja kemur tii
Pireusar í kvöld.
Jföklar h. f.
Drangajökull fer frá Hamborg í
dag tii Sarpsborg og Reykja
víkur. Langjökull fer frá Akur-
eyri í dag til Gautaborgar, Ríga
og Hamborgar. Vatnajökull er í
Grimsby, fer þaðan 17. 10. til
London, Rotterdam og Reykja-
V'íkur.
Skipadeild S. í. S.
Hvassafell er væntanlegt til Arc
hangelsk 18. þ. m. frá Lime-
rick. Arnarfell er á Sauðár-
króki. Jökulfell lestar á Ausl •
:‘jörðum. Dísarfell losar á Norð-
urlandshöfnum. Litlafell er á
Vopnafirði. Helgafell er í Hel-
eingfors. Hamrafcll fór 8. þ. m.
frá Reykjavík áleiðis til BatuinL
Skipaútgerð ríkisins.
Hekla er á Austfjörðum á norð-
urleið. Esja er í Reykjavík
Herjólfur fer frá Vestmanna-
eyjum kl. 21:00 í kvöld til
Reykjavíkur. Þyrill er í
Reykjavík. Skjaldbreið er í
Reykjavík. Herðubreið er í
Reykjavík.
Hafskip.
Laxá er á Akranesi. Rangá er i
Sautaborg.
Fiugfélag íslands
h. f. MillilanUa
flug: Hrímfaxi
fer til Glasgow
og Kaupmannahafnar kl. 08:00 í
iag. Vatntanleg aftur til Reykja-
vikur kl. 22:40 í kvöld. Innan-
landsflug: í dag er áætlað að
fljúga íil Akureyrar (2 ferðir).
Egilsstaða, ísafjarðar, Sauðár-
króks og Vestmannaeyja.
morgun er áætlað að "Ijúga tii
Akureyrar (2 ’erðir). Húsavík-
ur, Isafjarðar og Vestmanna-
t-yja.
Kvenfélagið Aldan, heldur íund,
miðvikudaginn, 17. okt. kl.
8:30 að-Bárugötu 11. Samcig -
inlegur undirbúningur íyrii
basarinn.
jb riðjudagur
S. V. D. K. Hraunprýði, fyrsti
fundur vetrarins verður hald-
inn þriðjudaginn 16. október,
kl. 8:30 í Sjálfstæðishúsinu.
Dagskrá: Venjuleg íundar
störf. Skemmtiatriði: Bingó.
Ferðasaga — Frú Elínborg
Magnúsdóttir. Konur fjöl-
mennið!
Minningarspjöld fyrir Innri-
Njarðvíkurkirkju fást á eftir-
töldum stöðum: Hjá Vilhelm-
ínu Baldvinsdóttur, Njarðvík-
urgötu 32, Innri-Njarðvík;
Guðmundi Finnbogasyni,
Hvoli, Innri-Njarðvík; Jó-
hanni Guðmundssyni, Klapp-
arstíg 16, Ytri Njarðvík.
Náttúrulækningafélag Reykja-
víkur: Fundur verður haldii n
í Náttúrulækn.félagi Reykja-
víkur, miðvikudaginn 17. októ
ber kl. 8:30 síðdegis, í G’-’ð-
spekifélagshúsinu, Ingólfs-
stræti 22. Grétar Fells flyt.ur
erindi: Vinstri höndin. Píanó-
leikur: Skúli Halldórsson.
Veittir verða ávaxtadrykkir.
Félagar fjölmennið og íakið
með ykkur gesti.
Þjóðminjasafnið og listasafn
ríkisins er opið sunnudaga,
þriðjudaga, Fimmtudaga og
Laugardaga frá kl. 1.30 til 4
e.h.
Bazar V.K.F. Framsótikar verð
ur 7. nóvember n.k. Konur eru
vinsamlega beðnar að koma
gjöfum á bazarinn iii skrif-
stofu V.K.F. í Alþýðuhúsinu.
Félag frímerkjasafnara. Her-
bergi félagsins verður í sumar
opið íélagsmönnum og almenn
ingi alla miðvikudaga frá kl.
8-10 s.d. Ókeypis upplýsingar
veittar um frímerki og frí-
merkjasöfnun.
Bæjarbókasafn
Reykjavíkur —
•sími 12308 Þiné
hoitsstræti 29a)
Útlánsdeild: Opið 2-10 alla
daga nema laugardaga 2-7
sunnudaga 5-7. Lesstofan: 10-
10 alla daga nema laugardaga
10-7 sunnudga 5-7 Útibú
Hólmgarði 34 opið alla daga
nema laugardaga og sunnu-
dga. Útibú Hofsvallagötu 16
opið 5.3017.30 alla dnga nema
laugardaga og sunnudaga.
Lvöld- og
aæturvörðui
L. a. i d*g.
Kvöldvakt
kl. 18.00-00.30 Á kvöld-
vakt: Ólafur Ólafsson. Á nætur-
vakt: Þorvaldur V. Guðmunds
son.
Slysavarðstofan í Heilsuvernd-
ir stöðinni er opin allan sólar-
öringinn. — Næturiæknir kl.
18.00 — 08.00. - Sími 15030.
NEYÐARVAKTIN sími 11510
hvern virkan dag nema laugar-
iaga kl. 13.00-17.00
Kópavogstapótek er opið aila
laugardaga frá kl. 09.15 — 04.00
virka daga frá kl. 09 15—08 00
og sunnudaga frá kl. 1.00—4 00
AF
TÖÐIN
Framhald af 4. siðu.
ar á mjög listrænan hátt — en
þegar farið er að velta fólki upp
úr slíkum senum aftur og aftur,
missa þær gildi sitt, verða gróf-
ar og ánalegar.
Auk þess verður að íordæma þær
gerðir kvikmyndaeftirlitsins að
banna myndina ekki eldri börnum
en gert er. (12 ára.)
Balling gefur í þessari mynd ís-
lenzkum áhorfendum gott tæki-
færi til að endurskoða hversdags
legt álit sitt á íslenzkri náttúru,
íslenzku umhverfi. Margir munu
nú i fyrsta skipti gera sér ljósa
óvenjulega fegurð íslands, en líka
hérna er en. Hinn áður umtalaði
grámi, sem yfir myndinni hvílir,
eyðileggur myndir, sem hefðu get-
að orðið hreinasta opinberun.
Eg hef nú verið nokkuð lang-
orður um smáatriði, en það veld-
ur, að þau eyðileggja heildarsvip
kvikmyndar', sem að öðru leyti
er sjáanlega unnin af kærleika
á verkefninu og næmu auga og
ej'ra fyrir anda verksins.
Það, að mynd þessi er kölluð
íslenzk, er auðvitað efni í deilu-
mál. Leikararnir eru íslenzkir,
handrit og saga íslenzk, en'-leik-
stjórn og tæknivinna dönsk. Áhrif
þeirrar vinnu á myndina eru svo
sterk, að ég vil alls ekki ljá því
máls, að nefna myndina ís-
lenzka að öllu leyti, og á það
ekkert skylt við þá skoðun mína,
að hinn íslenzki hluti myndarinn-
ar sé sýnu betri hinum.
Þrjár persónur koma einkum
við sögu í myndinni. Ein kona og
tveir karlmenn. Kristbjörg Kjeld
leikur Guðríði Faxen, hlutverkið
verður stórt í höndum hennar,
heitt, lifandi og mannlegt — verð
g launaverð túlkun.
Gunnar Eyjólfsson leikur
Ragnar af innileik og hlýju, en
tekst þó tæpast eins vel og Krist-
björgu að losa sig að fullu við
túlkun sviðsleikarans. Engu að
síður minnisverður leikur.
Róbert Arnfinnsson ieikur
Guðmund af mikilli mýkt og inn-
lifun — einnig mjög góður leik-
ur.
Við getum verið stolt af írammi
stöðu þessa fólks og vænst mikils
af því í kvikmyndaleik í framtíð-
inni, því að hér verður vonandi
ekki staðar numið — og þá væri
gott að vita til þess, að íslenzkir
menn fengju að reyna sig við
tæknilega gerð kvikmyndarinnar.
Jón Sigurðsson liefur fellt
hljómlist að myndinni með ein-
stökum ágætum — mjög vel
heoDnaða hljómlist.
í heild skal að lokum um mynd-
ina sagt, að hún er indæl á að
sjá, en til listaverka verður hún
varla talin, vegna margra smá-
atriða, sem sannarlega hefði mátt
gefa meiri gaum.
Tragedía II. (fruinsýningin).
Fyrsta stóra frumsýning ,,ís-
lenzkrár kvikmyndar" varð ekki sá
gleðigjafi, sem mátt hefði ætla.
Sá skortur á skipulagi, sem fram
kom í upphafi sýningarinnar
varpaði dökkum skugga á kvöldið.
Þegar heiðursgestir kvöldsins,
leikarar myndarinnar og höfund-
ur sögunnar komu í salinn laust
fyrir kl. 9, kom í Ijós, að svo
hafði úrskeiðis gengið fyrir þeim,
sem skipulagningu höfðu mcð
höndum, að ekkert sæti var til
fyrir þá. Indriða G. Þorsteinssyni
og frú hans var þó að lokum hol-
að niður aftur undir salarvegg —
og til þess ráðs var að lokum
gripið til þess að forða algjörri
skömm að sækja stóla að tjalda-
baki. Á þá stóla var síðan leikur-
unum skipað niður á gangvegi
þeim, sem skilur efri og neðri
sæti í húsinu. Ekki varð held-
ur betur séð en annað stórmenni,
sem til frumsýningarinnar hafði
verið boðið, væri meira og minna
á faraldsfæti, áður en úr rættist.
Við Islendingar höfum aldrei
iært að meta listamenn okkar sem
skyldi, sá kotungsbragur er enn á
hallarháttum okkar, að þjóðin
skilur ekki enn framvarðarstöðu
listamanna gagnvart umheimin-
um. Við tökum geispandi gjöfum
þeirra, án þess að láta annað á
móti en ókærni eina.
Við eigum fáar traditionir, við
erum ekki vön því að eiga að
hylla listamenn opinberlega við
frumsýningar kvikmynda, en það
afsakar ekki, að farið sé með
listamennina eins og þá, sem
ekkert hafa lagt að mörkum. Það
er óafsakanlegt skipulags- og
kæruleysi, að þeir, sem sitja eiga
innst í kór, skuli settir frammi við
kirkjudyr og jafnvel undir hælinn
lagt, hvort þeim er leyft að ganga
í kirkjuna.
Hvað veldur slíkum ósköpum?
Námsbækur..
Framhald af opnu.
Einmitt af þessum ástæðum er
rétt að fagna sérstaklega þessu
kortakveri. Það er síðasti vottur
lim vaxandi áhuga námsbókaútgáf
unnar og viðleitni hennar til að
bæta úr því ástandi, sem ríkt hef-
ur. Landabréfabókin er þannig úr
gerði gerð, að hún hlýtur að vekja
gleði ungra jafnt sem gamalla, sem
fara höndum um hana. Hún er svo
vel unnin, kortin svo skýr og að-
gengileg, að þau hljóta að lokka
börnin til sjálfsnáms í einni
skemmtilegustu og um leið nauð-
synlégustu námsgrein skólanna.
Það er sérstaklega lofsvert við
þessa bók, að henni fylgir greina-
góð nafnaskrá, og hefst hún á ein-
j földum útskýringum á því, hvern-
j ig nota á skrána. Hingað til hef-
j ur vantað í kennslu íslenzkra skóla
að leiðbeina nemendum um notkun
han«ibóka og bókasafna, og það er
I raunar einkenni á íslenzkum rit-
! um, hve sjaldan höfundar léggja
J á sig þá vinnu, að semja nafna-
sk’-ár.
Útgáfa þessarar bókar er vottur
um sterkan vilia til að gera ve’ga-
miklar brevtingar á námsbóka-
kosti skólaæskunnar. Vonandi
verður haldið áfram á þeirri braut
og Ríkisútgáfa námsbóka sköpuð
aðstaða til að kvnna æskunni vand
aðar, vel samdar og fagrar bæk-
ur. sein hlúa að ást á bókum en
ekki fyrirlitningu.
Albanía ....
Framhald af opnu.
Hljómsveitin, sem var léleg, lék
nú jazz af miklum krafti. Stúlkurn
ar buðu Sviunum upp og meðan
allir hlógu og sungu dönsuðu þeir
við stúlkurnar í portinu.
Fréttaritarinn kveðst iús íil að
taka undir orð iúgóslavnesks dipló
mats í Moskvu, sem starfað hafði
í Tirana, án þessarar lífsreynslu
— og skilyrðislaust: „Víti er
forgarður Aibaníu."
bg.
Námsstyrkir...
Framhald af opnu.
in á vegum samtakanna og dvalið
þar við nám og starfsþjálfun um
5-6 mánaða skeið. Meðal þeirra
eru 4 íslendingar, sem nú eru
nýkomnir heim frá dvöl sinni
vestan hafs. Eru það fyrstu ís-
lenzku styrkþegarnir, sem dvalið
hafa í Bandaríkjunum á vegum
Cleveland International Program,
þau Guðrún Jónsdóttir, starfs-
maður hjá Barnaverndarnefnd
Reykjavíkur, Séra Stefán Eggerts-
son, sóknarprestur á Þingeyri.
Jóna Hansen, kennari og formað-
ur Kvenskátafélagsins og Hermann
Ragnar Stefánsson, danskennari.
CIP — samtökin hyggjast nú
bjóða fram 5 styrki til íslendinga
fyrir starfsárið 1963, og er hér
með auglýst eftir umsóknum um
þá. Væntanlegir umsækjendur
geta fengið umsóknareyðlblöð hjá
Menntamálaráðuneytinu, Stjórnar
ráðinu, eða hjá Upplýsingaþjón-
ustu Bandaríkjanna, Hagatorgi 1,
Reykjavík. Umsóknir skulu hafa
borizt þefísum stofnunum! eigi
síðar en 31. október n. k.
Styrkir þessir verða veittir
þeim, sem starfa að hverskonar
æskulýðsmálum, leiðsögn og leið
beiningum fyrir unglinga og að
barnaverndarmálum, livort heldur
sem þeir stunda þessi störf sem
aðalstarf, eða sem áhugamál. Þeir
sem eru sérmenntaðir á þessu
sviði verða látnir ganga fyrir um
styrkveitingu. Umsækjendur skulu
vera íslenzkir ríkisborgarar, og
eigi mega þeir vera yngri en 21
árs gamlir og ekki eldri en 40
ára. Að öðru jöfnu verða um-
sækjendur á aldrinum 25 til 35
ára látnir siitja fyrir um styrk-
veitingu. Það er algert skilyrði
fvrir styrkveitingu að umsækj-
andi hafi gott vald á enskri tungu,
geti notið fyrirlestra, sem haldnir
eru á ensku, og geti starfað með
enskumælandi börnum og ungl-
ingum án þess að málið valdi þar
nokkrum örðugleikum.
Nánari upplýsingar um styrki
þessa verða veittir hjá Mennta-
málaráðuneytinu og Upplýsinga-
þjónustu Bandaríkjanna.
14 16. október 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ