Alþýðublaðið - 18.10.1962, Blaðsíða 8

Eftir Sigvalda Hjálmarsson
það er sagt, að stórveidín „Þetta kom líka fyrir mig, en ég
heyi kait stríð, en samtímis er gat ekki séð Sjálfan mig, aSeÍDS
annað stríð háð, mikiu heitara hvernig fór fyrir hinum. Ég sá hold-
stríð — há'ð af milljónum gam
aiia slitinna manna með sól-
. skorpin, hrukkótt andlit, háð af
milljónum lítilla harna með stór
augu, sem ekki kunna að brosa,
— stríðið við hungrið.
Þetta er hið hljóða stríð, sem
nagar og eyðir og breytir dögun-
um í kvöl og nóttinni í sífellda
martröð.
Menn mega ekki loka augunum
fyrir bví böli, sem ríkir í kring-
um þá, og nú á þeim tímum,
þegar það er hægur vandi að fara
í kringum hnöttinn á nokkrum
dögum og menn eru sem óðast
' að kanna möguleika á ferðum til
annarra linatta, er öll jörðin eins
og lítið land var áður og maður
á að eiga auðvelt með að líta á
mannkynið sem eina fjölskyldu.
;Þess vegna skulum við heyra
gagnorða lýsingu :
iff eins og bráffna utan af þeim og
hörundið taka aS skerast inn á milli
útstæðra beinanna. Ég sá augun
sökkva inn í hauskúpuna og rifjaraff-
irnar bunga út undir skinninu. Og
þaff, sem þjakaffi börnin, lagffist meff
enn meiri þunga á fullorffna fólkiff...
En enginn þjáðist eins mikiff og
Kuti. Hann hafffi aldrei veriff hraust
barn. Og nú var hann alltaf veik-
ur. Fyrst baff hann um hrísgrjóna-
vatn og grét af því aff þaff var ekki
til. Seinna hætti hann að biffja um
nokkuff, bara grét. Jafnvel meffan
hann svaf, var hann snöktandi, allt
?f aff snúa sér og bylta. svo að eng-
inn gat fengið nokkra hvíld. Ira
reyndi langmest aff lina þjáningar
hans. Hún var öldungis óþreytandi,
helt honum í tærffum faffmi sér og
gaf honum mest af því litla, sem
hún gat náff í fyrir sjálfa sig. En oft-
ar sneri hann sér bara undan og
hafði ekki nokkurt þrek til aff veita
því vlfftöku, sem aff honum var rétt-
Og þá lagffi hún hann á brjóstið og
hann tottaði þrælþurrar geirvörturn
ar . . .
Þessa sögu segir sá, sem reynt
hefur.
Hungrlð er mesta vandamál nú-
tímans. Það er engin afsökun,
þótt einhver segi, að þannig hafi
það alltaf verið, og ekki þýði neitt
að reyna að hjálpa.
Það eru ekki nema fá ár, síðan
nokkur verulegur hluti mannkyns-
ins varð meðvitandi um hungrið.
Aður hafði meginþorri manna
látið scr nægja, að hann sjálfur
hefði eitthvað ofan í sig.
En nú hefur þetta allt breytzt
af sjálfu sér. Baráttan gegn
hungrinu er ekki orðin neitt gam-
aldags mannúðarmál, sem góðir
menn einir vinna að. Hún er orð-
in nauðsyn. Hungrið er ekki leng-
ur aðeins þjáning þeirra, sem það
líða. Það er þjáning allra þeirra
manna í heiminum, sem eru gædd-
ir sæmilegu viti og samvizku.
Þess vegna er það eina úrræði
hins sadda og feita íslendings, að
gera sitt til, að því linni. Annars
hættir hann að þrífast sem mað-
ur, þótt hann geti ef til vill hald-
ið áfram að fitna sem skrokkur,
og getur ekki litið í spegil án þess
að blygðast sín.
Konurnar, sem eru að grenna
sig, af því að þær halda að þær
séu sætari svolítið meira grann-
vaxnar, geta gefið sem svarar and-
virði þess matar, sem þær langar
í, en kæra sig ekki um að neyta.
Og karlmenn, sem óttast æða-
þrengsli og hjartabilun vegna of
góðra daga og of mikillar matar-
Iystar, geta minnst þeirra svöngu,
þegar þeir sjálfir þurfa að halda
í við sig.
En hvernig er ástandið í heim-
inum?
Hvers konar fyrirbæri er
hungrið?
Hungrið er margs konar.
Fyrsta og veigamesta staðreynd-
in er, að tveir af hverjum þrem-
ur íbúum þessarar jarðar hafa
ekki nóg. Með hverju árinu, sem
líður, fjölgar mannkyninu til mik-
illa muna, og stöðugt bætast við
nýjar og nýjar milljónir, sem
fæðast inn í þennan heim til að
svelta.
Það er hægt að tala um þetta
frá fleiri en einu sjónarmiði.
Sums staðar lítur allt vel út, eða
að minnsta kosti sæmilega, þegar
hraðfari er yfir Iitið. Menn borða
sinn mat og virðast fá sæmilega
kviðfylli, en það skortir mikið á,
að þeir séu nógu vel nærðir samt.
Heilar þjóðir eru vannærðar.
Þetta er það, sem kallað hefur
Vverið hið „hljóða liungur.“ Og
það kemur langharðast niður á
börnum.
Þar sem hið „hljóða hungur“
geysar, eru börn óhraust og sí-
felldlega hrjáð af ýmsum sjúk-
dómum, sem renna í slóð skorts-
ins. Þau falla því mörg snemma
í valinn.
Annars staðar kveður svo
rammt að — eins og t. d. í Alsír,
sbr. grein á forsíðu Alþýðublaðs-
ins á sunnudaginn var — að mann
fellir verður beinlínis af matar-
skorti.
Slíkar hörmungar dynja alltaf
annað slagið yfir ýmis landssvæði
í Austurlöndum.
Og þarna á milli — milli hins
hljóða hungurs og þess hungurs,
sem kemur fram í gráti og gnístr-
an tanna og skjótum horfelli —
er svo löng röð af stigversnandi
neyð. — Og það koma ekki frétt-
ir í blöðum og útvarpi um þessa
neyð, nema þegar fréttamönnum
finnst keyra um þverbak.
Það er auðvitað enginn mæli-
kvarði til á hungrið. Við getum
mælt kalóríurnar. Við getum mælt
magn eggjahvítuefnanna í fæð-
unni. En við getum ekki mælt
mannlegar tilfinningar.
Við vitum, að nærfellt öll Aust-
ur- og Suður-Asía þjáist af því að
hafa ekki nógu hitaeiningaríka
fæðu. Við vitum, að allt það sama
Iandssvæði, þéttbýlasta svæði
heims, að viðbættum meirihlutan-
um af Afríku, þjáist af því, að það
eru ekki nógu mikil eggjahvítu-
efni í fæðunni. Við vitum, að ofan
á þetta bætist að mikill fjöldi
manna er landlausir og heimilis-
lausir fl'>ttamenn, sneyddir öllum
möguleikum til að bjarga sér.
En hitt vitum við ekki hvers
konar gífurlegt hyldýpi af harmi
og kvöl skríður í slóð hungursins
um þessi lönd.
Mætti ég vitna í orð Jóhannes-
ar páfa XXIII.:
„Við berum öll jafnmikla á-
byrgð á beim þjóðum, sem ekki
hafa nór sér til lífsframfæris.
Fyrir því ættum við að vekja sam-
vizku okkar til meðvitundar um
þá ábyrgð, sem hvílir á ölltnn
jafnt.“
Við skulum ekki eitt einasta
andartak reyna að skjóta okkur
undan þeirri ábyrgð.
En hvað er hægt að gera?
Það er nú í fyrsta lagi viður-
kennt, a« jHrðin gctur framfleytt
tíu sinnum fleira fólki, en nú lifir
á lienni.
Þess vegna er það bara leti, sljó
leiki og heimska að halda að styrj-
aldir og hungur sé eins konar
grisjunarstarf náttúrunnar á akri
mannlífsins.
ULUJUUHUJNU rm
MARGA VATN
JflFNVEL vatniff vantar sums
þess aff veita á jörðina og gera han
S' ms staffar er slíkur skortur
vikunnar cg þaff er þá meffal fágætu
S'rms staffar er vatn bragffvo
éhæft ti’ drykkjar.
S’ms staffar er þaff menj
hvers kP"~,É sóttum. Og jafnan ors;
Vv'd!n hérna til hægri sýnir 5
um vatnTnm'ffari heimssvæffum. Ætl
g 18. október 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
#