Alþýðublaðið - 23.10.1962, Blaðsíða 3

*WWWWWWiMMW%»wmWWW4WWWWWWmww
SÍÐUSTU FRÉTTIR
★ BANDAttlSKA heraflanuTii liefur verið skipað, að vcra við öllu bú-
inn, hvar sem er í heiminum. Bandaríska landvarnaráðuneytið
seffir, að valdi verði beitt, ef nauðsyn krefji til þess að koma í veg
fyrir, aö skip fiytji vopn til Kúbu.
★ LEITAÐ verdur í öllum í kipum sem sigla til Kúbu.
★ BANDARÍSKI flotinn befur lart til 40 herskip og 20 þúsund sjó-
liöa til bess að framfylgja vopnabanninu.
★ BKEZKA stjómin liefnr verið kvödd saman til sérstaks fundar til
þess að ræða ástandið.
★ MACMILLAN forsælisráðherra var skýrt frá efni ræðu Kennedys
skömtnu áður en hún v'ir haldin.
★ DIEFENBAKER, forsætisráðlicrra Kanada hefur lagt til, að nefnd
8 hlutlausra ríkia, sem fulltrúa eiga á afvopnunarráðstefnunni í
Genf. veiði send t?I Kúbu, og gefi hún skýrslu um hernaðarfram-
kvæmdir þar.
%%%%%%%%%%%%%»%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%^%%^^^%%%%%%^%%»
rramhald af I. sí3u.
að þessi flugskeyti verði notuð
gegn landi okkar, eða nokkru öðru
landi, og við viljum tryggja að
þau verði flutt á brott úr Vcstur-
álfu.“
Forsetinn ávarpaði kúbönsku
þjóðina og sagði: „Bandaríkin
óska þess ekki að þið þutfið að
þjást. Við erum ekki að þröngva
upp á ykkur sérstökum stjórnar-
háttum. Við vitum, að líf ykkar og I
land er að veði hjá þeim, sem neita
ykkur um frelsi.“
Kennedy sagðist ekki vera í vafa
unt það, að flestir íbúar Kúbu litu
vonaraugum til þess tíma, er þeir
mættu njóta fulkomins frelsis.
frelsis undan erlendum yfirráðum,
frelsis til að kjósa sjálfir leiðtoga
þjóðarinnar, frelsis til að velja -ér
stórnmálafyrirkomulag, frelsis til
að segja það sem þeim í brjósi
býr og án ótta. Þá mun Kúba boðin
vclkomin að nýju í fylkingu
frjálsra þjóða.
ísland var þar
WASHINGTON, 22. okt. -
Tuttugu og tveir ambassadorar frá
46 löndum, sem Bandaríkin hafa
samkomulag við um varnir voru
ballaðir á fund í utanríkisráðuneyt-
inu í dag, þar sem þeim var skýrt
frá aðalefninu í væntanlegri ræðu
forsetans.
Meðal þeirra landa, sem þar áttu
ambassadora, voru 14 ríki Atlants-
hafsbandalagsins: Bretland, Kan-
ada, ísland, Noregur, Holíand, Dan-
mörk, Belgía, Lúxemborg, Portu-
gal, Frakkland, Ítalía, Grikkland,
Tyrkland og Vestur-Þýznalantí.
Þar voru ciimig aml assadorar
frá Río-bandalagsríkjunum: IHexí-
kó, Haiti, Dómíníkanska lýðveldið,
Hondúras, Gnatemala, E1 Salva-
dor, Nicaragua, Cocta rica Pan-
ama, Colombia, Vene/.uela. Ecua-
dor, Perú, Brazilía, Bolivia, Para-
guay, Chile, Argentina og Uru-
guay.
Meðal annarra ambassadora voru
þar ambassadorar Nýja Sjálands,
Ástralíu, Filipseyja, Japan, Tai-
lands, Pakistan, Formósu, Viet
Nam, Spánn, íran, Jamaica, Kórea
og Trinidad — Tobago.
Auk vopnabannsins minntist
Kennedy á eftirfarandi aðrar ráð-
stafanir sem Bandaríkin munu
gera.
„Ilafðar munu nánar og auknar
gætur á byggingu hernaðarmann-
virka á Kúbu — Ef þessum árásar-
ráðstöfunúm verður haldið áfram
og spennan þar með aukin í Vest-
urálfu þá réttlætir það frekari að-
gerðir.“
Bandaríkin munu líta svo á, að
verði k jarnorkuflugske.vf i skotið
frá Kúbu á eitthvert Ameríkuríkj-
anna, sé þar um að ræða árás af
hálfu Sovétríkjanna á Bandaríkin,
sem svara beri í sömu mynt gagn-
vart Sovétríkjunum.
Styrkja þyrfti flotastöðina í
Guantanamos og flytja burt fjöl-
skyldur bandarískra ríkisborgara
þar.
Kalla þyrfti þegar í stað samau
fund ráðgefandi nefndarinnar í
sambandi Ameríkuríkjanna, „til
uð ræða þessa ógnun og krefjast
þess að farið verði eftir 6. og 8. gr.
Rio-samningsins um stuðning við
nauðsynlegar ráðstafanir."
Fara þess á leit við Krústjov, „að
stöðva þessa leyndu, skeytingar-
'fausu og hættulegu ógnun við
lieimsfriðinn — Að láta af iieimsyf -
irráðastefnu sinni, og taka þátt í
tilraunum til að binda endi á víg-
búnaðarkapphlaupið.“
Beiðni um að öryggisráð S.Þ.
verði þegar boðað til aukafundar.
Forsetinn sagði: „Bandaríkin cru
tilbúin til að skýra málsraö slnn
hvenær sem er, og á hvaða vett-
vangi sem er, bæði fyrir sambandi
Ameríkuríkjanna og hjá S.Þ. eða
á hvaða öðru þingi sem gagn gæti
hlotizt af. Við óskum ekki eftir
stríði við Sovétríkin,, bættí for-
setinn við. „Við erum friðsöm þj ið
og viljum lifa í friði við allar aðr-
ar þjóðir.“
Blaðafulltrúi forsetans, Pierre
Salinger, tilkynnti um hádegið í
gærj, að Kennedy mundi halda
mjög mikilvæga útvarps- og sjón-
varpsræðu þá um kvöldið, Hann
sagði, að efni ræðunnar væri
mjög mikilvægt, en ekki vildi hann
gefa nánari skýringu á þeim um-
mælum.
Kennedy sat fund með Öryggis-
ráði Bandaríkjanna klukkan 19.15
íísl. tími) í gærdag og annan fund
sat hann með ráðherrum sínuin
klukkan hálf níu um kvöldið.
Einnig hélt hann fund með Iielztu
þingmönnum beggja flokka úr báð-
um þingdeildum. Flutningur ræð-
unnar hófst klukkan 23 í gær-
kveldi eftir íslenzkum tíma og var
henni útvarpað um allan heim.
Fyrr um daginn hafði Dean
Rusk utanríkisráðherra átt hálfrar
klukkustundar viðræðufund við
Dobrynin, ambassador Sovétríkj-
anna.
ATBURÐIRNIR á Kúbu eru
einhverjir hinir alvarflegustu,
sem gerzt hafa, síðan í styrjald-
arlok, af því að nú standa risa-
veldin tvö hvort andspænis
öðru.
Rússar hafa ögrað Bandaríkja
mönnum með því að koma upp
árásarstöð fyrir kjarnorkuskeyti
200 km. frá ströndum þeirra,
1600 km. irá Washington. Þeir
hafa reynt að kollvarpa þvi
jafnvægi, sem ríkt hefur um
árabil. Að þola slíka ögrun án
mótaðgerða er sama og að hopa
í alþjóða átökum.
Vopnabann Bandaríkjanna
þýðir þetta: Amerísk* flotinn
mun skoða hvert'skip, sem fer
til Kúbu og nokkrar iikur eru
til að flytji árásarvopn. Finnist
slik vopn, verður skipinu vísað
frá — með valdi ef þess þarf.
Hættan er sú, að Rússar sendi
enn skip með flugskeyti eða
önnur vopn til Kúbu. H að ger-
ist, ef ameríski flotinn þarf að
reka rússneskt skip frá?
Fyrir 50 eða 100 árum hefði
ögrun Rússa þegar ieitt til
styrjaldar, hvaða ríki sem í hlut
áttu. Nú stinga Bandaríkja-
menn við fæti og segja: hingað
og eklci lengra. Þeir eru fyrst
og fremst að eyða ölium vafa
um, að þeir ætli sér a? veita
útþenslu Sovétríkjanna viðnám
á Kúbu, í Berlín eða hvar sem
er. Lýðræðisríkin munu ekki
láta kúska sig takmarkalaust
án varnaraðgerða.
Sovétríkin hafa enn tækifæri
til að sýna, hvort þau ætli aö
halda áfram útþenslustefnu
sinni og reyna að mala lýðræð-
isríkin, eins og Iírústjov hefur
sagt — eða hvort þau vilja frið
Þeirra er valið.
ínverjar ráðast
inn i Indland
NEW DELHI: 22. okt. (NTB-1
Reuter). Barizt er nú á þrem stöð-
um á landamærum Indlands og
Kína. Kínverjar berta skriðdrekum
og þungum vopnum og veiíir viðast
hvar betur.
Bardagar þeir, er nú geysa, hóf-
ust á laugardag er Kínverjar hófu
geysimikla sókn á öllum vígstöðv-
um. Þeir nota nýtízku vopn, stórar
fallbyssur og skriðdreka. Kínvcrj-
ar nota svipaða hernaðartækni og
þeir höfðu r Kóreu-stríðrnu. Þeir
sækja fram með ofurefli liðs og
láta sig mannfallið engu skipta.
Nehru ávarpaði indversku þjóð-
ina í dag og hvatti þjóðina til að
duga vel í þessum átökum, sem
standa mundu lengi og kosta mikl-
ar fórnir. Hann sagði, að engin fórn
væri of stór til að varðveita frels-
ið. Við getum ekki gefizt upp íyrir
ofbeldinu og við munum aklrei
láta ofbeldismennina stjórna landi
okkar meðan nokkur Indverji stend
ur uppi til að verja fósturjörð
sína, sagði Nehru. Indland hefur
gert allt til að halda vináttunni
við Kína, en nú er tími til kominn
fyrir alla Indverja að gera sér
Öryggisráð kvatt saman
NEW YORK, 22. október -
Adlai Stevenson, aðalfulltrúi
Bandaríkjanna hjá Sameinuðu
þjóðunum, fór þess á lcit í
kvöld, að boöað yrði til auka-
fundar í Öryggisráði þegár á
morgun, þriðjudag. í bréfi til
núverandi ráðsforscta, V. A.
Zorin aðstoðarutanrikisráð-
herra Sovétríkjanna kemst
Stevenson svo að orði, að at-
ómvopn á Kúbu séu ekki einasta
alvarleg ógnun við frið og ör-
yggi Ameríkuríkjanna hcldur
allrar veraldar.
í framhaldi af ósk Bandaríkj-
amanna um skyndifund í Örygg-
isráði, hefur talsmaður utan-
ríkisráðuneytisins í Washing-
ton gcrt grein fyrir þcim til-
lögum, sem bandaríska stjórnin
hyggst leggja fyrir ráðið. Þær
eru í stuttu máli svohljóðandi.
1) Að allar flugskeytastöðvar
á kúbanskri grund verði rifnar
eða fjarlægðar.
2) Að ráðið heimili fram-
kvæmdastjóra S.Þ., að hann
sendi eftirlitsnefnd til Kúbu.
3) Að ráðið beiti sé.' fyrir
fundi Rússa og Bandaríkja-
manna um lausn Kúbumálsins.
ljósar þær hættur, sem nú vofa
yfir sjálfstæði og frelsi þjóðarinnar
Nehru hefur beðið stjórn Bret-
lands um að selja Indverjum vopn,
til vamar innrásarmönnunum.
Rússar hafa lýst því yfir að þeir
muni ekki skipta sér af landa-
mæradeilum Indlands og Kí»a
þar sem bæði þessi ríki séu vina-
i ríki Rússa. Rússar hafa selt Ind-
ver jum orrustuþotur fram að
þessu.
Peking-stjórnin lýsti þvi yfir í
dag að Indverjar hefðu ráðist inn
í Kína og yrði þeim svarað í sömu
mynt og kínverskum hermönnum
yrði skipað að hrekja árásarmenn-
ina burt úr kínversku landi. Tals-
maður Peking-stjórnarinnp.r sagði
að kínverska varnarliðið hitðí náð
á sitt vald flestum þeim stöðvum,
sem Indverjar hefðu verið búnir
að sölsa undir sig, en átökin hefðu
verið mjög mannskæð og að m'argir
hefðu fallið í árásunum.
Talsmaður indversku stjórnar-
innar sagði að árás Kínverja'væri
vel skipulögð og að þeir heíðu ó-
grynni liðs. Indveriar héldu gamt
uppi hetiulegri vörn og rr.aiVnfall
væri mikið meðal Kinverja. A^nars
væri erfitt að gefa nákvæmar upp-
lýsingar um gang bardagamUi að
svo komnu máli. D
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 23. október 1962 3