Alþýðublaðið - 26.10.1962, Blaðsíða 2

t
Ritstjórar: Gísli J Ástþórrson (áb) og Eenedikt Gröndal,—AóstoSarritstjóri
Björgrin GuSmuudsson. — Fréttaritstjóri: Sigvaldi Iijálmarsson. — Símar:
14 900 — 14 902 — 14 903. i'uglýslngasími: 14 906 — ASsetur: AlþýSuhúsiS.
— Prentsmiöja A'þýðublaðsins, Hverfisgötu 8-10 — Áskriffcargjald Jtr. 65.00
6 mánuði. J lauaasölu kr. 4.00 eint. Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. — Fram-
kvæmdastjóri: Ásgeir Jóhannesson.
Réttíáfari tryggingar
ÞEGAR almannatryggingarnar komust á lagg
irnar, var ákveðið að skipta landinu í tvö verðlags-
svæði. Annars vegar skyldu vera borgir og kaup-
staðir með yfir 2000 íbúum, en hins vegar aðrir hlut
ar landsins. Skyldu bætur trygginganna, og þar
með gjöld sem renna til þeirra, vera þriðjungi
hærri á 1. verðlagssvæði í kaupstöðum en á 2. verð-
lagssvæði utan þeirra. Byggðist þetta á þeirri trú,
að framfærslukostnaður væri hærri í þéttbýlinu og
því þörf hærri bóta þar.
Þessi skipting hefur til dæmis þýtt, að gamal-
menni eða örkumla fólk í Garðahreppi hefur feng-
ið mun lægri laun frá tryggingunum en gamal-
menni og örkumla í Reykjavík, Kópavogi eða Iíafn 1
arfirði. Þannig hefur þeíta verið um land allt, og
hefur verið vaxandi cánægja með þessa skiptingu,
þar sem grundvöllur hennar, mismunandi fram-
færslukostnaður, hefur horfið úr sögunni. Hefur
Alþýðuflokkurinn unnið að því síðustu ár að fá
þessu breytt, og var ákveðið með hinum miklu fjöl
skyldubótum viðreisnarinnar, að þær skyldu vera
eins um land allt. Eftir þann sigur má segja, að
breyting á hinum bóíunum hlyti að koma í kjöl-
farið. Hefur verið unnið að endurskoðun trygginga
laganna og má nú vænta þess, að landið verði allt
gert eitt verðlagssvæði á þessu þingi. Er gert ráð
fyrir því í fjárlögum þeim, sem ríkisstjórnin hef-
ixr lagt fyrir Alþingi.
Þegar þessi breyting verður að lögum, munu
gamlir, örkumla, einstæðingar og sjúkir á 2. verð-
lagssvæði fá mikla bót sinna mála með þriðjungs
hækkun svo til allra bóta. í heild mun hér verða um I
©ð ræða yfir 30 milljónir króna, sem enn
■verða teknar í hina miklu tekjudreifingu
milli þegnanna, sem tryggingakerfið er. Er
það í samræmi við stefnu ríkisstjórnarinnar í
tryggingamálunum, sem mjög greinir þessa stjórn
frá fyrri ríkisstjórnum, ekki sízt vinstri stjórninni.
Hefur Emil Jónsson félagsmálaráðhierra lagt mikla
áherzlu á endurskoðun tryggingalaganna til að þau
fylgist með öðrum breytingum í þjóðfélaginu og
fyllsta réttlæti ríki innan þeirra. Þessi breyting
þýðir þó ekki aðeins þá útgjaldaaukningu, sem fjár
lagafrumvarpið gerir ráð fyrir, heldur og nokkra
hækkun hjá sveitarfélögum, atvinnurekendum og
einstaklingum. Þessu til viðbótar kemur 7% hækk
un á bótagreiðslum trygginganna til samræmis við
þá hækkun kaupgjalds, sem orðið hefur i landinu.
Er óhjákvæmilegt, ef fyllsta réttlæti á að ríkja, að
tryggingarnar fylgist með þeim breytingum, sem
verða á almennum launum í landinu, svo að hinir
fjárhagslega minni máttar fái sinn hlut í þjóðar-
fekjunum á hverjum tíma.
Tryggingarnar hafa í heild nálega fimmfaldazt
á fjárlögum í tíð núverandi stjómar. Það er glæsi-
legt minnismerki um starf hennar.
43
;2 26. október 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Sjötíu og
Ný útgáfa með mörgum
myndum úr kvikmyndinni
er komin út.
79 af sföðinni
fer sigurför — bæði sem bók
og kvikmynd. Tvær fyrri út-
gáfur bókarinnar eru gersam
lega uppseldar.
. IÐUNN
Skeggjagötu 1 — Sími 12923
HANNES
Á HORNINU
★ Það, sem við höfum gert
á aldarfjórðungi.
★ Rafmagnið gjörbreytti
öllum aðstæðum.
★ Þá vorum við
hyggjusamir.
fyrir-
ALDARFJÓRÐUNGUR er ekki
langur tími, en svona er það þó
samt, að okkur finnst hálft í hvoru
að liðnar séu aldir síðan hafizt
var handa «m virkjun Sogsins.
Þetta stafar af því, að þróunin er
svo ör, svo ótal margt hetar gerzt
og* landið breytzt og heimurinn
hréytist og við sjálf höfum breytzt
Einhver sagði einhverntíma, að
það væri alls ekki hægt að mæla
tímann í mánuðum og árum, held-
ur ætti að mæla hann í viðburðum
og breytingum. Þetta er víst að
nokkru leyti rétt.
ÉG MAN ÞAÐ VEL, hve stór-
kostleg tíðindi það þóttu. íyrir ald-
arfjórðungi, þegar ákveðið var
að ráðast í virkiun Sogsins og
ekki held ég að nokkrum hafi þótt
tíðindin eins merkileg og atvinnu-
lausum verkamönnum. sem fengu
með þeim von um það, að eitthvað
mundi glæðast um atvinnu. enda
bóttust þeir verkamenn hafa him-
in höndum tekið, sem réðust í
þessa vinnu. En vitanleea var at-
vinnuspursmálið ekki aðalatriðið,
heldur sú þróun, sem hófst — og
hægt var nokkurn veginn að siá
fyrirfram, um leið og rafmagnið
frá Soginu kom. Enda hefur þeim,
sem sáu hana fyrir , ekki missýnzt,
þó held ég að vonir, jafnvel hinna
allra bjartsýnustu, hafi ekki brugð-
izt.
RAUÐKA, NEFND, sem sett var
á laggirnar, og hafði það Iilutverk
með höndum, að rannsaka og gera
áætlanir um möguleika fyrir nýj-
ungar í atvinnulífinu, starfaði þá
af miklum krafti og hún hugsaði
sannarlega um þær leiðir til auk-
ins iðnaðar, sem rafmagnið frá
Soginu opnaði. Þar voru til dæmis
upptökin að íslenzkri raftækja-
verksmiðju, en vitanlega þótti
mjög hagkvæmt að stofnsetja slíka
verksmiðju um leið og ný raforka
streymdi til byggðarinnar.
ÉG MAN ÞAÐ LÍKA, hvað ég
varð bæði hrifinn og undrandi,
þegar ég sá fyrstu eldavéiina frá
Rafha ég ætlaði ekki að trúa mín
um eigin augum, og má eí til vill
ráða af þessum viðbrögðum mín-
um, hvað skammt við vorum komn-
ir, hve litið þjóðin gat, liversu
I frumstæðir og takmarkaðir at-
Ivinnuvegir okkar voru. Þessi ald-
j arfjórðungur og viðbrögð okkar,
þegar rafmagnið kom hefur sýnt
okkur það og sannað, að við ís-
lendingar erum ekki all’.af íyrir-
hyggjulausir.
ÞANNIG MÆTTI LENGI telja.
f'rystihúsin risu upp fyrir atbeina
Rauðku, og þannig var þetta á
fjöldamörgum öðrum sviðum.
Þetta vekur athygli á íyrirbrigðl
í nútíma stjórnmálalífi okkar. Þá
var Rauðka nídd — og allir sem
komu náiægt Jienni Þá var stjórnar
andstaðan að verki, eins og hún
er enn að verki. Þá gleymdu menn
því, að baráttan sjálf er ekki aðal-
atriðið helduv málefnin, sem um,
er rætt.
NEI, VID VORUM EKKI fyrir-
hyggjulausir þá. Fyrstu Rafhaelda
vélarnar komu á markaðinn sömu
dagana og Sogsrafmagninu var
veitt til borgarinnar. Og aliir vildu
fá vélar, en verksmiðjan átti *f
byrjunarerfiðleikum, eins og raun-
ar er alltaf, þegar um nýjar at-
vinnugreinar er að ræða. En vel
tókst til — og enn er rafvirkjun í
fullum gangi, æ stórfenglegri raf-
virkjanir hafa verið gerðar svo að
segja á hverju ári.
i
VIÐ HÖFUM LÝ.ST LANDIÐ,
við höfum skapað fjölmargar nýj-
ar iðngreinar, við höfum breytt
athafnalífinu, við höfum útrýmt
atvinnulevsinu. — En kunnum við
að vernda uppbygginguna? Kunn-
um við eins vel að vernda það, scm
við höfum og okkur tókst að skapa
það? Þe.ssi sourning er miög ofar-
lega í hugum manna. Þetta vildi
ég megi segja á aldarfiórðungsaf-
mæli Sogsvirkjunarinnar.
Hannes á horninu.
Kornræktartibaun-
ir tókust aiivel
Húsavík í fyrradag*.
Eins og komið' hefur fram í
fréttum voru tilraunir með korn-
rækt hér nyrðra í sumar. Þessar
tilraunir hafa tekizt allsæmilega,
enda þótt stormur í september
liafi að allmiklu leyti skemmt
uppskeruna.
Korn var skorið af Einarsstaða-
akri í október. Var þá talið, að
náðst hefðu um 10 tunnur af korni
af hektaranum. Er sú útkoma eft-
ir öllum vonum.