Alþýðublaðið - 16.05.1963, Blaðsíða 8

SIGURÐUR
PÁLSSON
IV. grein
HVERNIG skemmtir unga fólkið
sér? Öllu ungviði er eðlilegt og
nauðsynlegt að skemmta sér og
ég geri ráð fyrir því, að menn
6éu almennt sammála um að unga
fólkið nú á dögum skemmti sér
mikið. Sumum kann jafnvel að
finnast sem það skemmti sér of
mikið.
Ég hygg, að það sé ekki vanda-
mál í sjálfu sér, hve mikið unga
fólkið leikur sér. Hins vegar er
næsta eðlilegt að spurt sé:
Skemmtir unga fólkið sér vel?
Ég á við: Eru skemmtanir þess
hollar og gagnlegar? Skilja þær
eftir eitthvað gott í sálinni, hjá
þeim sem njóta þeirra? Gera þær
unga fólkið að betri mönnum eða
stefna þær að hinu gagnstæða?
Það hefur margt verið sKrifað
um þessi mál að undanförnu, en
þó hygg ég að ekki sé úr vegi að
staldra ögn við og leiða þau augun.
Þótt segja megi að unga fólkið
skemmti sér mikið, verð.ur á hinn
bóginn ekki komizt framhjá þeirri
staðreynd, að skemmtanir þess,
eins og raunar skemmtanir hinna
eldri, eru furðu fábreyttar. Þegar
dansinn er frá talinn verður ekki
annað sagt en að ekki sé um auð-
ugan garð að gresja hvað þetta
snertir.
Það skal tekið fram, að ég ræði
hér einkum þær skemmtanir er
menn skapa sér að einhverju leyti
sjálfir, ræði t.d. ekki kvikmynda-
sýningar, þar sem menn eru ó-
|virkir njótendur og bera enga á-
byrgð á því, hvernig til tekst með
skemrntunina, enda hefur sá liður
skemmtanalífsins nýlega verið á
dagskrá í Alþýðublaðinu og víðar
og skal engu þar við bætt.
Dansinn er sú skemmtun, er
unga fólkið unir mest við.
Fróðir menn telja dansinn holla
skemmtun og jafnvel sálubætandí
og sjálfsagt er það rétt, sé hann
troðinn af fullri siðsemi og virð-
lingu fyrir sjálfum sér, en á það
jviU oft mikið skorta.
i Þarf ekki annað en að nefna
það ástand, sem oft ríkir á dans-
leikjum til sveita, þar sem margt
i ungt fólk hópast saman, einkum
á skemmtistöðum í nánd við þétt-
býli, til þess að gera ljóst hvað
við er átt.
Eru þær samkomur þegar al-
ræmdar og þarf ekki að lýsa þeim
hér. Hitt má vera hverjum manni
ljóst að þær stuðla lítt að manna-
bótum og er þó vægt til orða tekið.
I Það virðist reynsla, að því lengra
sem unglingarnir fara frá heimil-
um sínum til skemmtana, því hætt
ara sé þeim við að sleppa fram af
sér beizlinu. Hefur þetta vanda-
mál verið öðru hverju til umræðu
en ekki fundizt á því lausn.
Að hinu leytinu hefur félagsstarfi
unga fólksins hrakað og liggja til
þess ýmsar orsakir
Ungmennafélögin eru nú ekki
orðin nema svipur hjá sjón víðast
hvar, enda er nú svo komið, að á
stöðum þar sem unga fólkið fyrir
2-3 áratugum hélt góðar og upp-
byggilegar skemmíanir með ræö-
um, söng og gamanmálum, er nú
ekki reynt að bjóða upp á annað
en dans — bara dans og ekkert
annað. Sem sagt: Eftirrétturinn
er orðinn að aðalmáli skemmtana-
lífsins.
Menn hafa spurt sjálfa sig hvern
ig á þessu standi og komizt að
ýmsum niðurstöðum.
; Oft fella menn þann dóm.að
' unga fólkið í dag sé svona sinnu-
lítið og að miklum mun óduglegra
en unga fólkið f.4 rir ncöíkrum
áratugurr^ forystumenn ungmenna
1 félaganna ónýtari að starfi en áður
var og þar fram eftir götunum. En
slíkir dómar eru vanhugsaðir og
þar af leiðandi ekki réttir.
Hinar erfiðu samgöngur fyrir
nokkrum áratugum gerðu það ekki
aðeins æskilegt heldur nauðsyn-
legt að unga fólkið í hverju byggð
arlagi skapaði sér sínar skemmt-
j anir sjálft — ella hafði það engar.
j Nú bjóðast hins vegar víða
skemmtanir og það er ^uðvelt að
komast á þær. Unga fólkið lagar
sig einfaldlega eftir hiniun nýju
aðstæðum.
j Vjð lifum á öld hraðans. Allir
þurfa að flýta sér. Menn vilja líka
vera fljótir að skemmta sér. Til
sveita horfir þetta þannig við, að
,ungá fólkið kýs heldur að skreppa
á ball í næstu sveit en baksa við
að æfa söng eða leikþátt til að
skemmta með heima í sínu byggð-
arlagi. í þéttbýlinu hefur unga fólk
ið alizt upp við þær aðstæður að
hafa notið skemmtana án þess að
þurfa að hafa áhygjur af að skapa
þær sjálft og gerir það öllu fé-
lagslegu starfi óhægt um .vik.
Forystumenn ungmennafélag-
anna eru ekki óduglegri en áður
var en þeir eru börn síns tíma eins
og ungir menn hafa alltaf veiið.
Þjóðfélagið hefur breytzt. Menn
eru bundnari ákveðnum störfum
en áður var. Menn gera miklar kröf
ur til lífsins og menn leggja mikið
á sig til að uppfylla þær. Þar af
leiðandi mega menn minni tíma
eyða í ýmis konar ólaunuð fé-
lagsstörf en áður var. Ég sá hér á
dögunum í blaðaviðtali athyglis-
verða ályktun hafða eftir manni
hér austan lands. Hann sagði um
sitt byggðarlag:
,,Sú hefur ætíð orðið raunin hér,
að blómlegt félagslíf og lítii at-
vinna hafi haldizt í hendur og
öfugt.
Hér er kjarni málsins dreginn
fram í dagsljósið og skýra þessi
orð sig fullkomlega sjálf.
Eru þá félagsstörf æskufólks í
þessu landi dauðadæmd?
Vonandi ekki og ég vil segja;
alls ekki, ef vel verður að unnið.
Hins vegar þarf að finna þessu
starfi nýtt form og hefur það raun
ar þegar verið reynt og eftir því
sem ég bezt veit, með all góðum
árangri.
Nefni ég þar til ntarfsemi Æsku-
lýðsráðs Reykjavíkur, sem hefv.r
beitt sér fyrir tómstunda- og
skejnmtitetarfi meðal æskufó-lks.
Hór er um merka starfsemi að;
ræða, sem alls góðs er makleg.
A.m.k einhverjir hinna stærri
kaupstaða hafa tekið upp svip-
aða starfsemi en þá hefur hún
náð of lítilli útbreiðslu um landið i
Þessi hreyfing þarf að ná um >
aUt land, bæði til sveita og sjávar
þorpa. Sú skoðun, sem ýmsir virð
ast hafa, að æskulýðsvandamál 1
séu ekki til nema í hinum stærri
kaupstöðum er á misskilningi
byggð eða vanþekkingu.
Hin smærri býggðalög eiga ait-
ur á móti örðugra en hin stærri,
með að koma góðri æskulýðsstarf-
semi á fót. Þess vegna verður að
hjálpa þeim til þess.
Það er tillaga mín að hver sýsla
ráði til sín einn mann er hafi það
starf með höndum, að ferðast um
og skipuleggja æskulýðsstörf á
sínu svæði, bæði tómstunda-, i-.
þrótta- og skemmti störf. Hinir
stærri kaupstaðir ættu að vera
sjálfum sér nægir í þessu efni.
Víðast hvar út um land er komið
upp sómasamlegt húsnæði til
slíkra starfa. Nefni ég þar til hin
nýju og glæsilegu félagsheimila
en í þeim flestum fer fram harla
fábreytt skemmtistarf, danslelk-
ir, kvikmyndasýningar og þar með
upp talið. Þessi hús þarf -að nota
miklu meira og á miklu víðtækari

*,
iitÉIÍ
Drátliar^kip er á mynd-
inni sem hér fylgir, að drnga
efsta hluta af vita í gegnum
Kielskurðinn. Það á að koma
honum út í Norðursjó og
setja hann þar upp í kerfi af
radai'vit>:m, sem hafa því
hlutverk að gcgna að gera
skípum kleift, jafnvel í mikl
um þokum, að komast örugg
lega og tafarlaust til hafnar
í Bremen.
Vitahausinn, sem sést á
myndinni, er 380 tonn að
þyngd, og í honum eru salir
fyrir vinnustofur, íbúðir starfs
manna og svo þar að auki
ljósaútbúnaðurinn með öllu,
sem honum fylgir.
Gamla bíó: Einskonar ást. Mjög
vel leikin og gerð af hófsemi og
skynsemi.
A kvikmyndahátíðinni í Berlín
á síðasta ári var það ensk mynd
— A kind of loving — sem æðstu
verðlaun hlaut. Sú mynd er komin
í Gamla bíó undir nafninu: Eins-
konar ás't.
Þessi verðlaunaða mynd lætur
ótrúlega lítið yfir sér. Hún er i
ekki byggð upp af neinum glæsi- j
leika né þeirri fjöltækni, að hún >
þeirra hluta vegna sé verölauna
makleg.
að eigin íbúð og byrja sjálfstætt
iíí.
Ég sagði að sagan væri einföH.
Það sem gerir myndina góða, er
það hvernig un.iið er úr sögunni.
Því meira sem ég hugsa um þá
úrvinnslu, því vissari er ég nm
að myndin hefur átt verðlaun skil
ið.
Ungur maður, Alan Bates, jer
með aðalkarlhlutverkið. Ef hanr.
telst ekki eiga VQrðlaun skilið fyrii
leik sinn, vil ég engum leikara
dæma verðlaun.
Það sem fyrst og fremst vekur
athygli í sambandi við myndina er,
hversu vel hefur tekizt að segja ó
sköp venjulega! sögu. Hversu hand
rit myndarinnar er gott, andrúms
loft myndarinnar er sannfæran ii
og leikur unga fólksins, sem mest
mæðir á, er raunsær og heih.ar.öi
einlægur á stundum.
Sagan er einföld. Unglingar
kynnast, kunningsskapurinn verðtir
of fljótt of náinn. Stúlkan verður
barnshafandi. Pilturinn kvænist
henni. Þau búa hjá tengdamörnmu,
sem er einráð og stríðlynd. Sambúð
in fer út um þúfur og að lokum
manna þau sig upp í að leitj sér
PEIUR GAUTUR
A FOSTUDAGSKVOLD verður
síöasta sýninghi á Pétri Gant
I Þjáðleikhúsinu. Þessi sýuing
verður á vegum Félags ísl. Ieík-
ara og rennur allur ágóði af
sýningunni í styrktarsjóði félags
ins. Það' hefur verið ven.ia und-
anfar'n ár aS haía eina sýn-
ingu, þar sem ágóðinn rennur
í styrktar- og sjúkrasjóði F. 1.
L. og hafa þessar sý íingar jafn
an verið vel sóttar. Pct.ur Gaut
ur hefur nú verið syndur 41
g 16. maí 1963 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ