Óðinn - 01.07.1923, Síða 20
68
ÓÐINN
eða spangóluðu út í bláinn. Einstaka kindur urðu við-
skila. Var þá sigað á þær hundum og tókst þeim oft-
ast nær að kom þeim aftur inn í safnið.
Þar kom um síðir, að öllu safninu var komið inn
í rjettina. Var þá almenningurinn orðinn svo fullur,
að hætta var á að troðast mundi undir. Auðsjeð var
á öllum, að þeim þótti miklu verki aflokið, er alt fjeð
var komið inn. Hvörfuðu þá ýmsir frá, til þess að fá
sjer bita af nesti sínu, áður en farið var að draga
sundur fjeð. Höfðu sumir mesta kjarnamat, hangiket,
rikling, hákarl og annað sælgæti, en aðrir naumast
annað en snarl. Margir hrestu sig á vasapelum sínum,
eins og gert höfðu feður þeirra.
Flestir fulltíða karlmenn og smaladrengir gengu inn
í rjettina, er lokið var snæðingi. Gekk þeim mjög
erfitt að komast áfram í fyrstu. Einstaka kona sást og
troða sjer inn í almenninginn. En flestar stóðu þær,
konurnar, fyrir utan rjettarvegginn og horfðu á karl-
mennina er stóðu upp úr fjárhafi almennings eins og
íbognir drangar. Aðrar konur gengu út á eyrar, tvær
eða þrjár saman, og töluðu þar um landsins gagn og
nauðsynjar, eins og gengur og gerist. Hestar voru
margir á beit, en stóðu í höm í hryðjunum. Hund-
arnir, er verið höfðu í göngum, lágu flestir undir
rjettarveggnum í skjóli og hringuðu sig saman. Einn
þeirra hafði sofnað, en urraði illilega upp úr svefn-
inum og var sem sækti að honum. Aðrir hundar, sem
höfðu ekki verið hafðir í leitir og voru því óþreyttir,
höfðu lent í áflogum suður á eyrum.
Hátt ljet í Klofningi.
Fjallkongur skipaði mönnum að fara að herða sig
að draga fjeð, og var þá farið að draga í dilkana.
Sumir sauðirnir voru furðu leiðitamir, en aðrir stimp-
uðust við. Veitti ýmsum þróttlitlum mönnum og ung-
lingum erfitt að draga þá. Urðu þeir þá að klofa yfir
þá og Ieiða þá þannig. Heyrðust nú hróp og köll um
alla rjettina, þar sem ýmist var kallað upp mannaheiti,
bæjanöfn eða eyrnamörk' á kindum. Auk þess jarm-
aði fjeð venju fremur, sökum þess hve kalt var í veðri.
Maður stóð í hverjum dilksdyrum.
Kristján og Kristinn höfðu sama dilkinn, af því að
þeir voru nágrannar og ekki fjármeiri en svo, að talið
var víst, að þeim mundi nægja einn dilkur. Kristinn
stóð í dilksdyrum, en Kristján dró fyrir þá báða. Kept-
ist hann mjög við að draga fjeð eða öllu heldur að leita,
því að heimtur virtust vera með lakara móti hjá þeim
fjelögum. Kristján hjelt venjulega annari hendi í sauð-
ina, er hann dró, en í hinni hjelt hann á dálitlu kveri.
Það var markataflan. Reyndar sögðu sumir, að hún
væri fyrir löngu orðin úrelt. Kristján hafði og sjálfur
ekki litið í hana árum saman. Hafði hann fleygt henni
upp á hyllu og þar hafði hún legið, uns ekki sást í hana
fyrir ryki. En nú hafði hann dustað af henni rykið og
þurkað af henni á erminni, áður en hann fór í leitir og
tekið hana með sjer. Vildi hann og ekki við hana skilj-
ast. Kvað hann þessa markatöflu vera þá glöggustu, er
hann hefði sjeð. Markatafla þessi hafði verið kend við
þann, er búið hafði hana undir prentun, og var því
kölluð Helgatafla.
»Hver á afeyrt bæði eyru?« var hrópað úti í
rjettinni.
»Kristinn í Aski«, heyrðist svarað hátt og snjalt.
Það var Kristján, er var fyrir svörum. Oð hann nú
áfram og þangað, sem sá var, er kallað hafði. Var
það unglingspiltur. Hjelt hann í gimbrarlamb. Gimbrin
var fjelegasta skepna, en það óprýddi hana, að skorin
höfðu verið af henni bæði eyrun. Var það eyrna-
mark Kristinn. Hann var annálaður gæðamaður, en
mjög eftirgangssamur við inenn um að halda fast
við fornar venjur. Kvað hann mönnum myndi henta
best að hnýsast ekki í annað en það, er þeim hefði
verið kent á unga aldri. Var honum mjög í nöp við
allar nýjar skoðanir. Aldrei heyrðist hann blóta, en
kendi flest það við villitrú, er honum var illa við,
hvort sem það voru menn eða málleysingjar. Gárung-
arnir sögðu, að hann hefði valið þetta eyrnamark á
fje sitt, til þess að sauðir hans gætu ekki lagt eyru
við nokkru, er þeir hefðu ekki heyrt, meðan þeir voru
ómörkuð lömb. Þeir höfðu og kallað dilk þeirra Krist-
ins og Kristjáns »Sannkristinn«. Kristján dró gimbrina
og ljet hana inn í dilkinn hjá Kristni.
Hátt ljet í Klofningi.
»Hver á afeyrt hægra og stýft vinstra?« var nú
kallað fram við rjettardyr.
»Kristján í Seli«, var einhver, sem svaraði.
Gárungarnir sögðu, að Kristján væri ekki eins
strangur um trúarfar og Kristinn vinur hans.
Mættu því sauðir hans leggja að minsta kosti eyra
við ýmsu veraldlegu, sem þeir hefðu ekki heyrt, með-
an þeir voru á lambsaldri. Kristján fór að sækja kind
þessa, er honum hafði verið eignuð. Sjer hann, að
þetta er flekkóttur sauður, er hann átti, — mesta
metfjeskepna. Lenti Kristján í kindaþvögu, áður en
hann náði í sauðinn og komst hann lítt áfram. Hafði
hann þá á orði við nokkura leitarmenn, er þar voru
nærstaddir, að illar heimtur væru hjá þeim fjelögum
og mundi sumum leitarmönnum hafa sjest yfir hópa.
Tóku sumir leitarmenn þetta óstint upp fyrir Kristjáni
og kváðu hann síst hafa leitað betur. Varð af þessu
orðaskak nokkurt. Tók þá mjög að síga í Kristján.