Óðinn - 01.07.1923, Page 33

ÓÐINN
8f
Quðmundur hjelt kertinu þannig að skugga bar þar
á. En jeg var þá að reyna að troða mjer upp í hornið,
milli veggsins og Lása, og var ekki greiður gangur.
»Þú ert nú eiginlega kominn í minn stað«, sagði jeg.
»Fyrst jeg er kominn hjer«, sagði Lási, »þá held jeg
að jeg verði hjer, Sveinkatetur«, sagði Lási. ]eg vildi
ekki lenda í illu við hann, eins og ástatt var þarna,
sjáið þjer til, en annars Ijet jeg, skal jeg segja ykkur,
engan vaða ofan í mig með skítuga skóna á þeim
dögum — nehei, ónei, ekki hann Sveinn minn, síst
Nikulás, þótt hann þættist talsverður maður, af því
hann var oft í ferðalögum með prestum, læknum og
sýslumönnum, kaupmönnum og öðrum höfðingum. En
það stóð nú svona á þarna, að jeg beygði Iundina í
það skiftið«.
»Hjer mun vera veikur maður«, sagði læknirinn,
og jeg var hissa hvað málrómurinn var góðlátlegur,
hann var að dusta og skafa af sjer snjóinn. Guðmundur
snýr sjer að Nikulási og segir: »Þið munuð vera ríð-
andi«.. segir hann. En enginn svarar lækninum, »]á«,
svarar Lási, »hestarnir standa í höm hjer undir hús-
inu. Mikið djeskoti er hann orðinn vondur«. — Lækn-
irinn lauk nú við að þrífa sig þegjandi, en var við
og við að líta inn í hornið og hlusta á Sigurð; hann
var nú hættur áð kasta upp, en blessaðir verið þið,
það mátti heyra minna en röflið í honum, ýmist bað
hann guð fyrir sjer eða bölvaði, það var hörmung að
hlusta á það, mann-anginn var með óráði og gat ekki
að þessu gert. »Andsvíti er Sigurður slæmur«, sagði
Nikulás við mig. ]eg svaraði honum ekki, fanst það
ekki svara vert, og vildi enga ábyrgð taka á mig,
heldur láta Guðmund ráða orðum og athöfnum, því
hann var svo sem eins og fyrir okkur og jeg sá að
honum var mikið í skapi«.
»Þegar læknirinn er svona um það bil að enda
við að skafa af sjer, þoka þeir sjer innar á bálkinum
Guðmundur og þeir hinir, svo sem eins og til þess
að rúm verði fyrir framan Guðmund á bálkinum, milli
hans og Nikulásar, handa Iækninum. — Svo slekkur
Guðmundur ljósið. »Hvað er þetta!« segir læknir.
»Hvað?» segir Guðmundur. »Af hverju slökkvið þjer
ljósið?«. Það er fyrirskipað af hreppsnefndum beggja
megin fjalls að eyða ekki kertunum til óþarfa«, segir
Guðmundur. »]á«, segir læknir, »en væri ekki rjett að
jeg lyti á veika manninn, ef eitthvað væri hægt að
gera, úr því að jeg er hjer kominn«,segir hann. »0, jeg
held' það sje hreinasti óþarfi« segir Guðmundur. Sigurður
var nú farinn að kveða vísu, og drafaði í honum. »Nú,
er það þannig lagað«, sagði læknirinn og hló við lítið
eitt. Svo heyrði jeg að hann skreið upp á bálkinn«.
»Sjáið þjer til, svona líður góð stund og allir þegja
nema Sigurður. Svo þagnar hann líka, og jeg heyri
að Lási er sofnaður. ]eg held mjer hafi líka runnið
í brjóst, en jeg svaf laust á þeim dögum, eins og
raunar alltaf, svefnljettur hefi jeg alltaf verið, og yfir
höfuð fremur ljettur á mjer, þótt jeg segi sjálfur frá.
]eg vakna við það að Sigurður segir, hann segir
svona við Pál, sem lá næstur honum: »Geturðu ekki
gefið mjer eitthvað að drekka?«. Hann sagði þetta
svo veikt, svo mjó-róma, eins og kvenmaður, þetta
var af honum dregið, þessum líka þrekmanni! »Ertu
mjög slæmur?« sagði Páll. Sigurður stundi við. »Alveg
afleitur«, segir hann, »jeg held það sje að versna og
ógleðin líka, og þetta draumarugl á milli«. Hann
talaði með hvíldum, eins og menn sem eru að fram
komnir. ]a — því líkt!«
»Nú heyri jeg eitthvert þrusk, og fljótlega hver það
er, það er læknirinn, því hann segir byrstur: »Hvað
á þetta að þýða«, segir hann; »mjer skildist á ykkur
að maðurinn væri drukkinn, en nú heyri jeg að hann
er fárveikur. Hjer þarf að athuga, kveykið þið strax
ljós«, segir hann byrstur og var nú kominn fram á
gólf. — »0, jeg held þess þurfi ekki«, segir Guð-
mundur dræmingslegur, en jeg heyri að karli er al-
vara, þekti hann, sjáið þjer til, þótt jeg sæi ekki
framan í hann. »]eg skil ekki hvað þið meinið, menn«,
segir læknirinn, »eða viljið þið ekki að jeg líti á
manninn?«, hann sagði þetta með talsverðum þjósti.
»Nikulás«, segir hann. Sigurður var nú farinn að
röfla aftur, búinn að fá óráð, rjett einu sinni enn,
karl minn, sjáið þið til, hann tók undir með læknin-
um og fór að röfla um Nikulás. En Nikulás svaf
eins og selur, bölvaður ekkisens húðarselurinn mundi
jeg segja, ef hann væri ekki dáinn, svo jeg ýti við
honum. Það má vera að jeg hafi komið dálítið við
skrokkinn á honum, því það fór ekkert vel um mig
síðan hann kom þarna við hliðina á mjer, en ekkert
sagði jeg. Vaknaði Lási þá og segir. »Hvaða fjandans
læti eru þetta?« — »Eru allir orðnir vitlausir hjer?«
segir læknirinn, »Voruð það þjer, voruð það þjer?«
segir Nikulás, og var nú óðamála, »jeg hjelt það væri
strákurinn hann Sveinn«, og niður af bálkinum vippar
hann sjer. Feginn varð jeg«.
»Læknirinn segir honum að ná í eldspýtur og kerti
og Nikulás fer að leita að því. »Það er víst hjá Guð-
mundi«, segir hann. Guðmundur ræskti sig. »]á«, segir
hann. »Það er hjerna hjá mjer«. »Komið þjer þá með
það, maður«, segir læknirinn. »Komdu þá með það,
maður«, segir Nikulás. »Flýtið þjer yður«, segir læknir-
inn. »Flýttu þjer«, segir Nikulás. — Nikulás, skarn-