Alþýðublaðið - 16.07.1964, Blaðsíða 3

FORSETASKIPTI I
SOVÉTRÍKJUNUM
Mikojan forseti -
Bresjnev krónprins
Moskvu, 15. júlí Ntb-Rt.
Anastas Mikojan varaforsae'is-
ráðherra var einróma kjörinn for-
séti Sovétríkjanna á fundi ÆSsta
ráðsins í dag. Mikojan hefur um
árabil verið nánasti samstarfsmað-
ur Krústjovs forsætisráðherra.
Mikojan, :sem er 68 ára að aldri
tekur við af Leonid Bresjntev,
sém fyrst var kjörinn forseti 1959
og endurkjörinn 1962.
Krústjov forsætisráðherra lagði
til á lokafundi Æðsta ráðsins í
dag að Mikojan yrði kjörinn for-
seti. Forsætisráðherrann sagði, að
Mikojan yrði verðugur þjóðhöfð-
ingi. Opinberlega kallast embætt-
ið „formaður forsætisnefndar
Æðsta ráðsins."
Armeninn Mikojan verður fyrsti
forseti Sovétríkjanna, sem ekki er
Rússi. Hann hefur gott orð fyrir
dugnað í samningum, og hann
hefur oft komið fram sem sérleg-
ur fulltrúi Krústjovs víðs vegar í
heiminum.
Sovézkar heimildir telja, að for
secaembættið verði mikilvægari
staða, þar eð Mikojan taki við því.
Hann mun áfram gegna mörgum
þeim „eftirlitsstörfum", sem hann
hefur áður haft á hendi í verzlim-
■ar- og utanríkismálum.
Brezkir sérfræðingar telja for-
setaskiptin í Sovétríkjunum stað-
festingu þess, að fráfarandi for-
seta Sovétríkjanna, Leonid Bresj-
nev, sé ætlað að verða „krón-
prins‘‘ Nikita Krústjovs.
Rússar krefjast
kommúnistaþings
Moskva, 15. júlí (NTB-AFP).
SOVÉZKI kommúnistaflokkurinn
hefur á ný skorað á kínverska
bræðraflokkinn að fallast á að
efnt verði til alþjóðlegrar ráð-
stefnu allra kommúnistafiokka eins
fljótt og auðið er.
Áskorunin kemur fram í bréfi
frá sovézku miðstjórninni. Þar er
fjallað um afstöðu sovézka flokks-
ins og vandamál alþjóðahreyfingar
kommúnista. Bréfið var birt í dag
í fræðiritinu „Kommunist" og er
dagsett 15. júlí. Bréfið er svar
við kínversku bréfi dagsettu 7.
maí.
Miðstjórnin segir, að flestir
bræðraflokkarnir hafi mælt með
því, að fljótlega verði haldin al-
þjóðleg ráðstefna kommúnista-
flokka heimsins.
Bent er á, að á slíkri ráðstefnu
megi kommúnistaflokkar ekki
gleyma ábyrgð sinni í baráttunni
gegn heimsveldisstefnu og fyrir
friði og stuðningi við þjóðlegt
sjálfstæði. Enn fremur segir, að
ákveða verði hið fyrsta í ráðfær-
ingum milli sovézka kommúnista-
flokksins og bræðraflokkanna
tíma, tilhögyn og dagskrá ráð-
stefnunnar.
Þess vegna er stungið upp á
undirbúningsráðstefnu hið allra
fyrsta. Enn fremur sé miðstjórn-
in fús til að boða hvenær sem er
til fúndar með þátttöku sovézkra
og kínverskra fulltrúa. Þetta mál
megi útkljá í sameiningu.
Miðstjórnin gagnrýnir Kínverja
fyrir að hafa hafnað tillögu, sem
marx-lenínistar Sovétríkjanna og
annarra landa hefðu lagt fram í
því skyni að yfirstíga erfiðleikana
og að hafa í rauninni neitað að
fallast á fund fulltrúa þessara
flokka. Aldrei áður hafi kínverski
bræðraflokkyrinn látið eins ótví-
rætt í Ijós fyrirlitningu sina á
skoðunum bræðraflokkanna.
MMMWMwwmwMmmmii
Bardagar við
Hilarionvirki
Nikósíu, 15. júlí.
(NTB-Reuter).
í þriðja daginn í röð, komu
hörð vopnaviðskipti við St.
Hilarion-kastala í Kýrenía-
fjölium á Kýpur. Formæl-
andi SÞ sagði, að ástandið
á þessu svæði hefði versnað.
Hersveitir Kýpur-Grikkja
hafa tekið sér stöðu um
1000 metra frá kastalanum,
sem er í liöndum Kýpur-
Tyrkja. En ekki hafa borizt
fréttir um, að gríska þjóð-
varðarliðið hafi sent liðs-
auka til svæðisins. Liðsfor-
ingi úr liði SÞ á I samninga-
viðræðum við deiluaðila.
U Thant aðalframkvæmda-
stjóri kom til Genfar í dag,
þar sem hann ræddi við
sáttasemjara SÞ á Kýpur. —
Tuomioja, og stjórnmálafull
trúa sinn hjá gæzluliði SÞ á
Kýpur, Plaza, um ástandið á
Kýpur og sáttatilraunir Tur
omioja.
MWWWWWWWWWWWWWWI
Bresjnev mun hér eftir helga
sig eingöngu störium sínum sem
ritari miðstjórnar kommúnista-
flokksins. Honum gefst betri timi
en áður að aðstoða Krústjov í
störfum er varða flokkinn.
Forsetaskiptin komu ekki á ó-
vart. Bresjnev hefur þegar um
nokkurt skeið verið álitinn „hinn
komandi maður“ í kommúnistafor
ystu Sovétríkjanna.
Mikojan getur ekki gert
sér nokkrar vonir um að verða
eftirmaður Krústjovs og heldur
er ósennilegt að hann hafi metnað
í þá átt, að skoðun bandariskra
sérfræðinga. Heilsa hans hefur
lengi verið frekar slæm, og miss
ir konu hans 1962 var alvarlegt á-
fall.
Mikojan er hins vegar talinn
eðlilegur eftirmaður Bresjnevs í
forsetaembættinu. Hann hefur
verið atkvæðamikill stiórnmála-
maður allar götur síðan 1917 og
nýtur fyllsta trausts Krústjovs.
Ýmsir telja, að forsetaskiptin
styrki valdastöðu Krustjovs og
stefnu hans, einkum stefnuna um
friðsamlega sambúð við vestur-
veldin.
Með Mikojan í embætti forseta
getur Krústjov verið viss um að
stjórn ríkisins er í góðum hönd-
um þegar liann er á ferðalögum
erlendis.
Varaforsaetisráðherrar Sovét-
ríkjanna hafa verið tveir og þar
eð annað embættið hefur losnað
við skipun Mikojans í forsetaem-
bættið er í svipinn aðeins einn
varaforsætisráðherra, Alexei Kos-
ygins. — Sennilega verður
maður skipaður í lausu stöðuna á
næstunni.
Nýi forsetinn þakkaði Æðsta ráð
inu heiðurinn af öllu hjarta.
■— Ég skal gera allt það sem
' af mér verður vænzt til að eiga
það mikla traust skilið, sem mið-
stjórnin og Æðsta ráðið hafa sýnt
mér og berjast áfram með ykkur
unz kommúnisminn hefur unnið al
geran sigur, sagði hann.
Mikojan var greinilega hræfð-
Framhald á síðu 13.
*
Arás gerð
á Kenyatta
London, 15. júlí.
(NTB-Reuter).
Gerð var árás á forsætis-
ráðherra Kenya, Jomo Ke-
nyatta, þegar hann fór frá
hóteli sínuídagtil
fundar samveldisráðstefnunn
ar í London.
Kenyastjórn sendi þegar
Sandys, samveldisráðherra
Breta, mótmælaorðsendingu.
Kvartað var yfir því, að Ke-
nýatta, sem er 74 ára, væri
ekki veitt nógu örugg vernd.
Forsætisráðherrann sakaði
ekki.
Forsætisráðherra Breta,
Sir Alec Douglas-Honte,
harmaði mjög það sem gerzt
hafði, og hét strangari ör-
yggisráðstöfunum.
Seinna voru tveir menn
liandteknir í sambandi við
árásina. Annar þeirra er 30
ára en hinn 21 árs, Martin
Allen Webster að nafni.
tVVWWMWWVWWWÍVVWWVWVWMVHVWWMVWWVWW
Heimta Rúmenar
lönd af Rússum?
Moskvu, 15. júlí Ntb-Rt.
Krústgov forsætisráðherra og
aðrir háttsettir sovézkir leiðtogar
fylgdu í dag rúmensku ráðherra-
nefndinni á járnbrautars öðina
þegar Rúmenarnir héldu heimleið-
is til Búkarest að loknum viðræff-
um í Moskvu.
í tilkynningu, sem gefin var út í
gærkvöldi sagði, að Rúmenar
hefðu átt gagnlegar viðræður við
fulltrúa sovézka kommúnista
flokksins og stjórnarinnar. En
ekkert var sagt um það, hvort sam
komulag hefði tekizt í viðræðun-
um.
Kunnugir í Moskva telja, að
harðar viðræður hafi átt sér stað
meðan Rúmenarnir dvöldust í
Moskvu. Ekkert var sagt frá við-
ræðunum í blöðunum nema hvað
skýrt var lauslega frá komu sendi
nefndarinnar og tilkynningunni
um viðræðurnar. Sagt er, að senni
lega hafi hvorugur aðilinn breytt
En vestrænar heimildir í Mosk
va telja, að Rúmenar hafi ekki
fært fram landakröfur á hend-
ur Sovétríkjunum og krafizt þess
að fá aftur þau landssvæði, sem
Rússar tóku í heimsstyrjöldinni.
Því hefur verið haldið fram, að
sambúð grannríkjanna sé orðin
svo slæm, að Rúmenar muni nú
krefjast þess, að þessum lands-
svæðum (Bessarabíu og Norður-
Búkóvínu) verði skilað aftur.
Erhard ögrar „Gaullistum
n
Bonn, 15. júlí. (NTB-Reuter).
Vestur-þýzka stjórnin ákvaff í
dag, aff reyna aff vinna aff auk-
inni pólitískri samvinnu Efna-
hagsbandalagsins fyrir tilstilli
þeirra franskþýzku stofnana, sem
þegar hefur veriff komiff á fót.
Skýrt var svo frá að loknum
stjórnarfundi, að Vestur-Þýzkaland
mundi bera fram tillögu, er aðal-
lega miði að því að vinna að fram
gangi slíkrar stefnu í hinum
sameiginlegu ráðherranefndum.
Tilgangurinn sé sá, að orða til-
lögu, sem öll EBE-ríkin sex geti
samþykkt. Ekki sé nauðsynlegt að
koma á fót nýjum stofnunum.
Stjórnmálafréttaritarar í Bonn
segja, að ákvörðun stjórnarinnar
sé ögrun gagnvart vestur-þýzkum
gaullistum, sem hafa krafizt nán-
ara pólitísks bandalags eingöngu
milli Frakklands og Þýzkalands,
ef önnur EBE-lönd neiti að taka
þátt í. Eftir stjórnarfundinn var
sagt að þess gerðist ekki þörf að
mynda nýtt bandalag Frakklands
og Vestur-Þýzkalands. Vináttu-
samningur Frakka og V-Þjóðverja
hefði þegar gert það að töluverðu
leyti.
Brezk tillaga
um S-Rhodesíu
London, 15. júlí. (NTB-Reuter).
Bretar lögðu óvænt nýja til-
lögu um Suffur-Rhodesíumáliff
fyrir forsætisráffherra samveldis-
landanna, þegar þeir mættu til
fundar í kvöld til aff samþykkja
tilkynninguna um viffræffur sín-
ar, sem staðið hafa í viku.
Ástandiff í Suffur-Rhodesíu hef-
ur veriff helzta umræffuefniff á
samveldisráðstefnunni, en í þess-
ari nýlendu Breta hafa affeins 13
þúsund af fjórum milljónum af-
riskum íbúum landsins kosninga-
rétt. Affalstarf forsætisráffherr-
anna í dag var aff ganga frá til-
kynningunni.
Á síffustu stundu lögðu Brétar
fram nýja tillögu um Suffur-
Rhodesíu í því skyni aff koma til
móts viff Afríkuríkin. í kvöld var
ekki vitaff nákvæmlega um efni
tillögunnar effa livort á hana ýrffi
fallizt.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 16. júlí 1964 3