Skólablaðið - 01.12.1910, Blaðsíða 4

180
SKÓLABLAÐIÐ
Sá skipar vel, sem skipar ljóst og einbeitt, ótvírætt og snjalt,
kröftugt en þó kurteislega. Hann gefur fá boðorð, en lætur
hlýða þeim vel.
Sumir bara hálfskipa og gera það nöldrandi; segja sem svo:
»Þetta þarf að gera,« »því er það ekki gert.« »Þetta eru leiðu
krakkarnir« — »það er sárgrætilegt að vita til hvernig þið eruð.«
»Jeg ræð ekkert við ykkur« o. s. fr.
Þvílíkt nudd gerir börnin bara þrárri, og veikir virðing
þeirra fyrir yfirboðaranum.
Betra væri að segja skírt og skorinort: »Gerðu þetta!
gerðu það undir eins! Gerðu það svona!
Á stað! — áfram — fljótt og vel« eða önnur svipuð djörf
°& glögg skipunarorð. Stjórnsamir húsbændur, skipstjórar og
verkstjórar eru oft sannar fyrirmyndir í skipunarlistinni.
Sum börn, og enda fullorðnir, fella sig nú betur við að
skipað sé í bónarformi og sagt sem svo: »Eg ætla að biðja
þig að gera þetta« o. s. fr. Oft fer vel á þessu. En bónin
má aldrei hafa auðmýktarblæ, eða vera hikandi, nema svo sé að
vandhæfi mikið sé að gera hana.
Óþarfa hik, og afllaust mald býður óhiýðninni heim.
Sumir skipa tveimur sama verkið í einu og segja: »Ann-
arhvor ykkar á að gera þetta*. Fer oft vel, ef þeir eru sam-
rýmdir, annars ekki.
En samt dugar ekki þó skipað sé skírt og valdalega, ef
skipunin er svo löguð, að rangt, örðugt eða ófært er að hlýða
henni. Því þá missir hún oft alt gildi. — Og þá er betur
óskipað.
»Farðu nú út, læstu og stattu á hleri stundarkorn; komdu
svo til mín og segðu mér hvað krakkarnir voru að segja.« Skírt
og snjalt er skipað. — En hvernig færi, ef hlýtt væri? Barnið
lærði slúður. Eða að skipa barni að Iæra það sem því er of-
vaxið, vinna það sem ofreynir það. Verður til þess að barnið
gerir verkið illa eða fer að svíkjast um.
Eða þá banna því saklaust gaman. Hvað þá nú, sé því
bannað, til dæmis, að gleðja einhvern aumingja sem yfirboðari
þess fyrirlítur. Alt þetta veikir valdið og hlýðnina, og spillir
barninu minna éða meira.