Alþýðublaðið - 25.06.1965, Blaðsíða 9

:ler Yeats,
um fló
í hönd fór ofviðri síðari heims-
styr-jaldarinnar. Lík hans var
grafið upp að loknum hildarleikn-
um, flutt með viðhöfn heim til
írlands og hafið þar út að nýju.
Safn kvæða hans kom út 1936
og eftirhreytur 1939. Auk ljóða-
gerðarinnar samdi Yeats mörg
leikrit, en skáldskapargildi þeirra
sætti víst engum stórtíðindum.
Hins vegar greiddi hann leikrita-
höfundunum J. M. Synge og Sean
O’ Casey drengilega götu til við-
urkenningar og lýðhylli. Enn-
fremur safnaði Yeats kappsam-
lega írskum þjóðsögum, og er
bókin „Huldurósin” merkilegt úr-
val þeirra frá hans hendi.
William Butler Yeats varð ung-
ur fyrir djúpstæðum áhrifum af
frönsku symbólistunum, einkum
Mallarmé og Verlaine. Síðar
hvarf hann frá þeirri stefnu í
ljóðagerð sinni, en táknið varð
þó ávallt meginatriði í kvæðum
hans. Efni þeirra er naumast eins
þjóðlegt og staðbundið og ýmsir
ætla. Yeats ávaxtaði pund írskrar
orðlistar með því að gæða skáld-
skap sinn yfirskilvitlegum mál-
töfrum, sem minna á þjóðsögur og
Óskar Jónsson, fram
kvæmdastjóri í Hafnarfirði
og meðlimur í framkvæmda
nefnd Hjartaverndar, skrif-
aði meðfylgjandi grcin í síð
asta hefti Hjartaverndar, rit
Hjarta- og: æðasjúkdómavarn
arfélags Rekýjvíkur, og höf
um vjð fengíð góðfúslegt
leyfi hans til að birta grein
ina hér-
ings í uppahfi slíkar að það lof
ar góðu um áframhaldið-
Eins og sjá má af eftirfarandi
tölum, sem ég hef fengið frá land
læknisskrifstofunni, er það ekki
lítiU hópur hjá hinni fámennu
þjóð, sem sjúkdómur þessi legg
ur að velli ár hvert nú orðið.
Árið 1960 deyja 303 úr sjúkdómi
þessum eða 259,6 af 100.000
Árið 1960 deyja 324 eða 259,6 af
100.000- Árið 1962 deyja 306 eða
247.6 af 100.000.
Eða með öðrum orðum, langskæð
asti sjúkdómur meðal íslenzku
þjúðarinnar í dag-
i. : Framh. á 10. síðu.
manvísur, enda þykja ljóð hans
eigi síður fallin til söngs en lestr-
ar. Boðskapurinn er svo dulúðg-
ur og harmrænn, að mörgum
finnst hann neikvæður, en blæ-
brigðaríkur og sérkennilegur og
líkastur galdri. Yeats hafði öðr-
um fremur á valdi sínu snilli
persónulegrar túlkunar. Hann er
andstæðnanna skáld, og sorgin má
sín mun meira en gleðin, fögn-
uðurinn víkur fyrir vonbrigðun-
um, og örlagadómurinn kemur í
stað ádeilunnar. Ljóðheimur Yeats
er- dimmur eins og þegar haust
nístir land, grös og blóm deyja
og laufið fellur, þar ríkir sjaldan
ylfrjó tilhlökkun heldur napur
feigðarkvíði, og þó eitthvert fyr-
irheit, sem ekki verður skilgreint,
en ræður úrslitum um íþrótt
skáldsins. Yeats var hvorki sáttur
við umhverfi né hlutskipti. Gáfa
hans líktist meið, sem sprettur.
í skugga. Honum var fátækt þjóð-
ar sinnar andleg kvöl. Fyrri
heimsstyrjöldin gerði hann von-
svikinn, — og á efri árum
hraus honum hugur við aðdynj-
anda næsta fellibyls, sem ógnaði
veröld og mannkyni. Þessum til-
finningum lýsir hann í kvæðum
sínum, en án þess að vera þung-
höggur og vígfimur bardagamað-
ur. Vopnaburður var honum fjarri
skapi. Hann gefur öðrum ógæfuna
í skyn, en gerir harminn upp við
sjálfan sig, tekur byrði samtíðar-
innar á sínar herðar. Rödd aldar-
innar taiaði gegnum hann. Willi-
am Butler Yeats sigraði eftir-
minnilega á hægum flótta.
Ljóð Yeats dæmast ærið vand-
þýdd eins og raunar allur list-
rænn og viðkvæmur skáldskapur.
Þess vegna er mikið ánægjuefni
að geta látið fylgja þrjú kvæði
hans á frábærri íslenzku. Magnús
heitinn Ásgeirsson þýddi Haust
þannig:
Nú þyria vindar haustsins hinztu blöðum
í hvíldarlausum dansi um freðna jörð,
og mýsnar leita líknar inni í hlöðum,
og loftsins ásýnd verður grá og köld.
Við vitinn bæði, að ástin er á förum,
og okkur hjörtu gerast þung og sljó.
Ó, kveðjumst str-ax með brosi á beggja vörum,
en bíðum ekki lifs í kulda og snjó !
Þá koma tvö ljóð Yeats í þýðingu Helga Hálfdanarsonar. Fyrst
er Inrnsfree :
Nú vil ég halda á braut, ég fer beint til Innisfree
og byggi lítinn kofa úr mold og tágagreinum;
ég rækta garð og hunang og búi mínu bý
með blómunum í grænum skógarreinum.
Þar finn ég ró, og hvíldin sem hnígur mild og góð
seytlar hægt úr morgunþokunnar dögg og hreiðurkvaki;
þar glitrar næturkyrrð, og meðan kulnar dagsins glóð
er kvöldið fullt af smáu vængjablaki.
Ég held á braut, því ávallt ég heyri nótt og dag
hve hiióðlátt vatnið kliðar á sandi og fjörusteinum;
á hörðum strætum geng ég og heyri þetta lag,
ég heyri það í brjóstsins innstu leynum.
Kvæðið I elli þinni rekur svo lestina :
Þegar þú eitt sinn ellihrum og grá
við eldmn dottar, taktu þetta kver,
cg lestu hægt, unz ljóma í augum þér ’
löngu týnd bros og angurdreymin þrá.
Þitt æskuglaða yndi vakti nóg
af ást, sem gat þó stundum verið tál;
aðeins einn heíur elskað þína sál,
það eirðarleysi er skugga á hvarminn sló.
Svo bograr þú við eldinn hljóð og hæg
og hugsar um þá ást er burtu leið
uppyfir fjalla-hnjúksins hæstu skeið
og huldi andlitið í stjörnu-sæg.
Hér kveður við þann tón, sem er einkennandi fyrir Yeats. Meið-
urinn i skugganum náði aðdáunarverðum blóma, en blærinn í limi
hans er svalur op kvíðvænlegur. Samt munu vandlátir ljóðvinir
þrá og óska um langa framtíð að gista dimmuborg og völundarhús
þessa fjölhæfa og kunnáttusama meistará, þar sem eilífðin spegl-
ast i fleti stundai innar.
Helgi Sæmundsson.
S/7 darsöl tunarstúl kur
Nokkrar vanar síldarsöltunarstúlkur vantar
til Óskarsstöðvar á Raufarhöfn, strax. Uppl.
gefnar í síma 12298 og 10724.
Ólafur Óskarsson.
Starfssfúlkur
óskast að Vistheimilinu Arnarholti.
Upplýsingar að Arnarholti í síma um
Brúarland.
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur.
Síldarstúlkur!
Okkur vantar vanar söltunarstúlkur. —
Kauptrygging. — Fríar ferðir.
Upplýsingar í síma 24093 og 11574.
SUNNUVER H.F.
SEYÐISFIRÐl
Sparisjóður Kópavogs
er lokaður í dag. — Opnar á morgun, laug^
ardag, í nýjum húsakynnum að Digranes'
nesvegi 10.
Vélstjórar Vélstjórar
Vélstjórafélag íslands
heldur félagsfund að Bárugötu 11, föstudaginn 25. júní
kl. 20.
DAGSKRÁ: Kjaramál, uppstilling til
stjórnarkjörs o. fl.
STJÓRNIN.
Sailor-buxurnar
ERU KOMNAR.
Aðalstræti 9.
Sími 18860.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 25. júní 1965 $
l