Alþýðublaðið - 08.10.1965, Blaðsíða 10

Uppfinning
Framhald af 6. síðu
Uppfinningin útilokar blöndunginn
benzíndæluna og loft- og bensín
síuna úr bílnum. Ef að uppfinning
þessi reynist verð framleiðslu
mun hún lækka að mun kostnað
við rekstur bíla, og það tekur að
eins 40 mínútur að setja hana í
gamlan bíl og kostar ekki nema
um 1500 krónur. Aðalatriði upp
finningarinnar eru að í benzín
geymi bílsins verður loft, sem ýt
ir benzíngufu inn í eins konar
varageymi. Frá þeim geymi úðast
síðan gufan inn í vélina. Verk
fræðingurinn minnikaði benzín-
eyðslu síns eigin bíls úr 0,94 lítrum
á mílu niður í 0.45 lítra á mílu.
Opnan
Framhald úr opnu.
íslandi og jafnvel þótt víðar væri
leitað. Enn í dag er viti í Málmey,
að vísu ekki i sama stíl og sá sem
hér var nefndur, heldur eins og
vitar gerast nú til dags.
Á Sturlungaöld settist Guðmund
ur biskup Arason eitt sinn að um
tíma í Málmey, er hann var hrak-
inn frá biskupsstólnum. Þaðan
gerðu svo hann og menn hans á-
rásir á biskupssetrið á Hólum í
Hjaltadal.
Kirkja var í Málmey frá því
snemma á öldum, en var aflögð
með konungsbréfi árið 1765. Þau
álög hafa hvílt á eyju þessari, að
þar má engin gift kona dvelja
lengur en 19 eða 20 ár. Hafa um
það spunnist þjóðsögur, ef út af
hefur brugðið, samanber frásögn-
ina um konuna í Hvanndalabjörg-
um.
Þar kemur við sögu galdrameist-
arinn frægi séra Hálfdán í Felli í
Sléttuhlíð, sem var sagður skóla-
bróðir Sæmundar fróða úr Svarta-
skóla í París. Um þessa sögu orti
Jón Trausti mikinn og kröftugan
Ijóðaflokk. Er i þjóðsögunni sagt
frá því, að tröllin í Hvannabjörg-
um hafi tekið konu bóndans í
Málmey. Hálfdán prestur reið þá
á Grána sínum út fyrir Almenn-
ingsnöf og særði konuna fram.
Þess eru dæmi, að ábúendur í
Málmey hafa flutt í land eitt ár,
til að losna við álögin.
Þórðarhöfði er, fljótt á litið þriðja
eyja Skagafjarðar, en þegar betur
er að gáð, kemur í ljós, að’ liann
er landfastur á tveim stöðum. Það
eru tvær mjóar ræmur, sem koma
í veg fyrir, að hann sé eyja, og
milli þeirra er Höfðavatn, nokkuð
fisksælt vatn og fallegt. Höfðinn
er 180 metra hár syðst, en lækkar
svo eftir því, sem norðar dregur.
Á Höfðaströndinni, sem er aust-
ur af Þórðarhöfða, eru ýmsir merk
isstaðir. Gröf er gamalt höfuðból.
Þar er talið, að sálmaskáldið Hall-
grímur Pétursson sé fæddur.
Bænhúsið á Gröf var reist í
kaþólskum sið, en var komið í nið-
urníðslu, þegar Gísli biskup Þor-
láksson á Hólum lét endurbyggja
það. Prestsþjónustur fóru þar
fram, þar til Grafarkirkja var af-
tekin með konungsbréfi árið 1765.
Kirkjuhúsið stóð þó áfram. Þjóð-
minjavörður lét svo endurbyggja
bænhúsið og færa það í sína upp-
runalegu mynd og búning, og end-
urvígði biskup íslands það árið
1953.
Hof á Höfðaströnd hefur ver-
ið eitt af stórbýlum Skagafjarðar
frá þvi á söguöld. Þar sátu löng-
um höfðingjar og forystumenn
Skagfirðinga og ýmsir stóreigna-
menn. Hofsósverzlun var í landi
Hofs og voru eigendur hennar líka
eigendur Hofs. Barð í Fljótum var
mesta höfuðból Fljótamanna. Þar
hefur verið kirkjustaður og prests-
setur um langan aldur.
Á Hólum í Hjaltadal var til
skamms tíma biskupssetur, þar
sem ríkjum réðu margir stórmerki
legir menn. Hólar hafa alltaf skip-
að mikinn sess í hugum Skagfirð-
inga, og tala þeir alltaf um að fara
„heim að Hólum”. Þar er einnig
bændaskóli, en kvennaskóli er á
Löngumýri.
Fell í Sléttuhlíð var prestssetur
frá fyrstu öldum kristninnar allt
fram til ársins 1891. Kirkja hefur
verið þar frá gamalli tíð og er enn.
Þar hefur lengst af verið þing-
staður Fellshrepps.
Við Mannskaðahól er talið, að
Skagfirðingar hafi ráðið niðurlög-
um Englendinga, sem þar eiga að
hafa komið á land. Lengi vel var
talið, að Bretarnir væru heygðir í
nokkrum hólum, sem eru rétt við
þjóðveginn hjá Mannskaðahóli, en
Kristján Eldjárn mun hafa kann-
að hólana og ekki fundið neitt,
sem til þess gæti bent, að saga
þessi hefði við rök að styðjast.
Miklir bardagar voru háðir í
Skagafirði fyrr á öldum og þá oft
mannskæðir, en bardagar við
fyrrnefnd átök fóru fram. Nú
drepa Skagfirðingar nær eingöngu
lax og silung.
Mikil lax- og silungaveiði hefur
löngum verið í Miklavatni, eins og
annars staðar í héraðinu. Sú saga
gengur nú um Fljótin, að laxa-
seyði þau, sem sett voru í Ólafs-
fjarðarvatn í fyrra eða hitteðfyrra,
hafa villst af leið, þegar þau ætl-
uðu til heimkynna sinna eftir ver-
una í sjónum, og komið upp í
Miklavatn í staðinn fyrir Ólafs-
fjarðarvatn.
f Haganesvík er mér sagt, að
ljómandi falleg bleikja veiðist
beint fyrir framan kaupfélagið,
rétt við land. Bezt gengur að veiða
hana 10 mínútum eftir háflóð,
segja kunnugir.
í Haganesvík var löggiltur verzl-
unarstaður 1897. Samvinnufélag
Fljótamanna var stofnað 1919, og
rekur það þar eitt af fáum kaup-
félögum, sem eingöngu er byggt
á sveitunum í kring.
Haganesvík er nokkuð stór vík
milli Straumness og Almenninga.
íbúar þar eru þrír, kaupfélags-
stjórinn, kona hans og dóttir
þeirra.
Það má lengi halda áfram að
ræða um Skagafjörð og Skagfirð-
inga, en ekki verður farið mikið
lengra að þessu sinui.
Sögustaðir héraðsins eru fjöl-
margir, og má með sanni segja, að
,,hver einn bær á sína sögu”, og
svo mikið er víst, að Skagfirðinga
hefur aldrei skort mikla höfðingia.
Ef til vill hafa einhverjir tilvon-
andi höfðingjar verið að líta dags-
ins ljós, á meðan ég renndi augun-
um yfir þetta Mómleva hérað, og
lét hugann r 'ika imdir skýjuðum
himni Skagafjaröar.
-ór-
Hafnargjöld
v Framhald af 7. síðu.
ig yrði árleg fjárþörf hafnarinnar J
umfram venjuleg rekstrarútgjöld i
um 25 millj. kr. með óbreyttu verð
lagi.
Gerð hafa verið drög að fram
kvæmdaáætlun fyrir höfnina árin
1966 — 1970 og eru þar taldar upp
helztu framkvæmdir, sem ráðast
þarf í svo sem aukning viðlegurým
is í Vesturhöfninni um 5—600 m.
sem kosta mun um 30 millj., bygg
ingu skemmu á Grandagarði og
byggingu 7-8 þús. ferm. hafnar
skemmu á Austurbakkanum. Einn
!ig er þar talið að endurnýja
Kópavogur
Börn eða unglingar óskast til að bera A1
þýðublaðið til kaupenda í Kópavogi. — Uppl.
hjá útsöiumanni í síma 40319.
Alþýðublaðið
óskar að ráða blaðburðarbörn í eftirtalin hverfi:
Teigagerði
Miðbæ
Laugaveg, neðri
Hverfisgötu, efri
Kleppsholt
Miklubraut.
Skjólin
Hverfisgötu, neðri
Tjarnargötu
Seltjarnames I.
Laufásvegur
Benzínsala - Hjólbarðaviðgerðir
Opið alla daga frá kl. 8—23,30.
Hjólbarðaverkstæðið Hraunholt
Horni Lindargötu og Vitastígs. — Sími 23900.
þurfi timburbekk á Ingólfsgarði, |
helmingi Faxagarðs og bátabrygg !
um mjög fljótlega, og nauðsyn beri
til að byggja yfir verkstæði hafn
arinnar hið fyrsta.
SMURSTÖÐIN
Sætúni 4 — Sími 16-2-27
Bíllinn er smurSur fljótt og vel.
Seljum allar tegundir af smurrlíu
Sfarfssfúlka óskasf
Starfsstúlka óskast í eldhús Flókadeildar,
Flókagötu 31. Upplýsingar gefur matráðs-
konan á staðnum milli kl. 13 og 17 daglega.
Skrifstofa ríkisspítalanna.
Námskeiö fyrir
frystihúsverkstjóra
Námskeið í verkstjórn og vinnuhagræðingu
verður haldið fyrir verkstjóra frystihúsa 28.
okt. — 24. nóv. n.k.
Námskeiðið er skipulagt í samráði við Sölu-
miðstöð Hraðfrystihúsanna og Sjávarafurða
deild Samb ísl. samvinnufélaga.
Nánari upplýsingar og umsóknareyðublöð
fást í Iðnaðarmálastofnun íslands, Skipholti
37, Reykjavík.
S t j órn Verkst j órn amámsskeiðanna.
SMURÍ BRAUÐ
Snlttur.
Oplð frá kl. 8—2S.St
Brauðstofan
Vesturgötu 28.
SímS 16012
IQ 8. okt. 1965 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ