Alþýðublaðið - 17.12.1965, Blaðsíða 3

Somerset Maugham látinn
NICE, 16. des. (nib-reuter),
Rithöfundurinn Somerset Maug
ham lézt aö heimili sínu í dag, 92
ára að aldri. Hann fékk hjarta-
slag á föstudaginn og hefur leg-
ið meðvitundarlaus á brezk-
bandarisku sjúkrahúsi í Nice, en
örfáum mínútum fyrir andlátið
var hann fluttur til heimilis
síns.
Somerset Maugliam
MeS William Somerset Maug-
liann er einn víðle nasti rithöfund
ur heimsins fallinn frá. Hin geysi
mörgu rit hans — leikrit, skáld
sögur og smásögur — voru hafin
yfir breytilegar bókmenntastefnur I
og mörg þeirra byggði hann á eig
in ireynslu. Þrítugur að aldri
tryggði Maugham sér öruggan se~s
í heimi bókmenntanna og síðan
liafa verk hans verið þýdd á flest
tungumál heimsins. i
Almennt e:r talið, að verk Som
erset Maughams hafi verið gefin
út í hundrað milljónum eintaka.
Fyrir nokkrum árum var áætlað að
tekjur hans af ritstörfum næmu
1800—2400 milljónum íslenzkrk
króna.
En á yngri árum sínum varð
Maugham að sigrast á mörgum erf
iðleikum áður en hann öðlaðist
viaui-kemnji(ngu sem rithöfundur
Maugham tók próf í læknisfræði
að loknu námi í Heidelberg og
London, en skömmu eftir loka
prófið sagði hann kilið við lækn
isfræðina og helgaði sig ritstörf
um.
Á næstu tíu árum hrukku tekj
Ur hans af ritstörfum skammt, en
árið 1907 varð hann frægur þeg
ar leikrit hans „Lady Frederik“
var sýnt í leikhúsi í London við
almennar vinsældir. Nú tóku til
boðin að streyma til hans úr öll
um áttum.
Hann gerði sér grein fyrir, að
vinsældir hans á sviði ritlistar
innar stöfuðu af því, að hann
hafði sérstaka hæfileika til að
lýsa mannlegum vandamálum á
fvndinn, raunsæjan og um leið
áhrifaríkan hátt, sjálfur sagði
hann hreinskilningslega að hann
væri aðeins „maður sem segði
ögu.“
Somerset Maugham gegndi her
þjónustu í báðum heimsstyrjöldun
um. í hinni fyrri starfaði hann í
leyniþjónustunni og í hinni síð
ari við áróðursmál. Reynsla hans
frá þessum árum og mörgum ferða
lögum hans á friðartímum settu
ovin sinn á margar bækur hans.
Nokku- milli°tríðsárin og síðan
heimsstvriöldinni síðari lauk bjó
hann á frönsku Riviera í góðum
vinahón.
Somerset Maugham sem hefði
orðið 92 ára 25. janúar beið and
láts síns af '■tillingu. Á níræðis
afmælinu sagði hann.: Ég hef tek
ið í höndina á dauðanum. Hendur
hans eru hlýrri en mínar.
Af helztu verkum Maughams
má nefna leikritið „The Circle",
j smásöguna ..Rajn” og ^káld'ög
J urnar ,.Of Human Bondage". Cak
1 »s and Aie” og „The Razor’s
Edge”. Margar bækur hans hafa
verið býdda- á íslenzku.
Bökin um barnföstruna öviðjafnanlegu
Mary Poppins
eftir ensku skáldikonuna P. L. Travers er komin
út í islenzkri íþýðingu Halls Herxnannssonar.
Verðlaunakvikmynd Walt Disneys um
Mary Poppins með Julie Andrews og
Dick Van Dyke verður sýnd í Gamla bíó
í vetur.
Bömin læra lögin úr kvikmyndinni og
Söinigleiknum um Mary Poppins því áð
þau imunu verða á hvers manns vörum
á næstunni
Vinsældir Mary Poppins erlendis eru
slíkar, að engri bamalbók síðari óra
verður þar við jafnað.
Ómur af þeim vinsældum hefur þegar
borizt til íslenzkra barna og vakið bjá
þeim lönguin til nánari kynna af Mary ,
Poppins. Uppfyllið óskir barnanna um
að eignast Mary Poppins.
Jón R. Kjartansson Handbókaútgáfan

BJérinn
Framhald af 2. síðu.
telja vera. Ástæða þess hlýtur að
vera sú skoðun, að slíkt sé með
'öllu óframkvæmanlegt í nútíma
þjóðfélagi sem okkar, er býr ekki
aðeins við þær fuilkomnu mOli
landasamgöngur, er við búum við,
beldur einnig þekkingu, vilja oig'
'getu almennings til bruggunar ór
fengra drykkja, auk þess atriðis,
,sem ekki er sízt, en það em tekj
ur ríkisjóðs af sölu áfengis.
Árið 1960 var flutt frv. á A1
Iþingi um, að leyft yrði að brulgga
og selja 'áfengt öl á innanlands-
markaði. Þótt það frv. kæmi
aldrei frá nefnd og alþingismönn
um igæfist ekki tækifœri til að
lláita skoðanir sínar í ijós við aðra
umræðu málsins, má fullyrða,
að umræður þær, er um málið
urðu, hafi vakið marga til um
hugsunar um þá þróun, «em orð
I ið hefur í áfengismlálum hér á
: landi, olg hvort nokkrar leiðir
væru til úrbóta."
ÁrásarmaÖurinn
enn
R.éykjavík, — ÓTJ. J .
EKKI hefur enn hafzl upp á
skuggabaldri þeim, er téðist á
konuna í Hafnarfirði fyrir nokkru
síðan.
■ Víðtœk rannsókn stendur yfir i.
málirm og margir hafa verið yfir-
heyrðir, en ennþá hefur ekkert
, lcomið. fram sem gefið hefur d-i
kveðna- vísbendingu.
VILHJÁLMUR STEFÁNSSON,
sjálfsævisaga
Er jélabók hinna vandlátu.
Þetta er stór bók, 388 bls. með mörgum myndum. Eng-
inn vafi er á því að Vilhjálmur Stefánssom er víðkunn-
asti íslendin?urinn, sem uppi hefur verið á þessari öld.
Hann var landkönnúður á borð við Norðmennina Friðþjóf
Nansen, Roald Amundsen ogr Englendingana Robert Scott
og Ernst Seliakelton. En hann var einnig mikilvirkur
rithöfundur. Sjálfævisaga Vilhjálms Stefánssonar er ekki
einungis stórfróðlegr, heldur er hún blátt áfram ævintýra
leg á köflum og alltaf athyglisverð og skemmtileg.
Vilhj.ílmur fór margra leiðangrra til nyrztu liéraða Kanada
og bjó Iengi með Eskimóum. Hann kynnti sér matar-
æði þeirra og alla háttu og heilan vetiir dvaldi hann
með hinum svokölluðu „ljóshærðu Eskimóum", sem menn
töldu um skeið að gætu jafnvel verið afkomendur Eiriks
rauða og Leifs heppna.
Vilhjálmnr þótti glettinn og gamansamur í skóla, en
gamanið varð grátt, þegar hann var rekinn úr mennta-
skóla í Bandaríkjunum. Síðar í lífinu varð hann heiðurs-
doktor við sjö víðkunna háskóla. Hann var einkavinur
Wrigrhts-bræðra, sem gerðu fyrstu flugvélina, og hann
varð fyrstur tii að grera sér grrein fyrir möguleikum
kafbáta til siglinga undir Norður-heimskautið.
Vilhjálmur Stefánsson var heimsborgari,1 en var samt
alla sína ævi ósvikinn Islendingur.
ÍSAFOLD.

ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 17. des. 1965 3