Alþýðublaðið - 17.12.1965, Blaðsíða 15

Minningarorð:
Oddur Valentínusson
HINN 12. þessa mánaðar andað-
ist í Landakotsspítala Oddur Val-
entínusson, hafnsögumaður, frá
Stykkishólmi, 89 ára. Hann var
fæcldur í Hrappsey hinn 3. júní
1876. Foreldrar hans voru þá
vinnuhjú í Hrappsey hjá. Skúla
Sivertsen. Þau fluttust svo til
Stykkishólms sama árið og Odd-
ur fædclist og bjuggu þar upp frá
því.
Valentínús, faðir Odds, var
fæddur í Ólaísvík, en Oddur Ög-
mundsson, afi hans, var fæddur
á íngjaldssandi, Vestfirðingur að
ætt. Hapn fluttist ungur til Flat-
eyjar og var þar skipherra hjá
Benediktsen í Flatey og síðar
formaður á hákarlaskipum hjá
Árna Thorlaciusi í Stykkishólmi.
Gróa Davíðsdóttir, móðir Odds,
var fædd í Eyrarsveit óg ættuð
þaðan. Að Oddi stóðu því vest-
fitzkir og breiðfirzkir ættstofnar.
Var afi hans, sem fyrr getur, dug-
andi skipherra hjá dugmestu
höfðingjum við Breiðafjörð á
þeim tímum.
Foreldrar Odds áttu 10 börn en
aðeins fjögur komust upp. Voru
það bræður þrír, Oddur, Sigvaldi
og Sören, og ein dóttir, Málfríð-
úr. Öli erú þau systkini nú látin,
og lifði Oddur lengst þeirra.
Oddur Valentínusson kom sem
smábarn til Stykkishólms — og
dvaldi þar öll sín æsku- og mann-
dómsár, en fluttist til Reykjavík-
ur, er hann lét af hafnsögu-
mannsstörfum, rúmlega sjötugur
að aldri. Var hann þá enn léttur
á fæti og unglegur í útliti, enda
lagði hann ekki árar í bát, þótt
hann hætti sjómennsku, heldur
gerðist hann þá vökumaður í
skipum Eimskips, er þau lágu
í höfn 1 Reykjavík. Heilsan var
ágæt og glaðværð hans og ljúf-
lvndi var óbreytt, þótt árum
f.jölgaði.
Breiðfirðinga og Vestfirðinga
hefur löngum verið getið sem á-
gætra sjómanna, en sjómennska
hefur verið þeim í blóð borin, og
frá barnæsku hafa þeir kynnzt
sigrum sjómannsins og ósigrum.
Oddur Valentínusson hafði erft
alla beztu kosti forfeðra sinna og
ekki skorti hann æfinguna, því að
15 ára réðist hann háseti á segl-
skútu og var orðinn skipstjóri á
fiskiskútum er hann var 21 árs,
áður en hann hafði gengið í sjó-
mannaskóla. Er hann lét af hafn-
sögumannsstörfum árið 1951, —
hafði hann stundað sjóinn í 60
ár, — og er það löng vertíð.
Árið 1903 lauk Oddur skip-
stjóraprófi í Röme á Borgundar-
hólmi og tók strax við skipstjórn
á fiskiskipum, er hann kom heim
frá námi, en skipstjóri hafði hann
reyndar verið áður ólærður eins
og fyrr var sagt. Sýnir þetta ó-
venjulega sjómanns-hæfileika
hjá Oddi, að útgerðarmenn skyldu
trúa honum, ungum og próflaus-
um, fyrir skipi og áhöfn.
Fyrsta skipið sem Oddur tók
við skipstjórn ó, ungur og ólærð-
ur, hét. S v e n d og var gert út
frá ísafirði.
Þegar Breiðafjarðar-báturinn
S v a n u r var byggður í Dan-
mörku, fór Oddur Valentínusson
utan, til að taka við bátnum og
sigla honum heim til íslands. Var
öll skipshöfnin frá Stykkishólmi.
Næstu tvö árin var Oddur skip-
stjóri á bátnum á ferðum hans
milli Breiðafjarðarhafna og
-.^..... —-----—..............I-
BÆKUR HANDA 5-9 ÁRA BÖRNUM
I Ð U N N Skeggjagötu L
1ÖUHH
Litlu börnin ieika sér Dansi,1 dansi dúkkan mín Bangrsabörnin Bangrsabörnin í
Stuttar sögur. stórt let- Stuttpr So'gur, stórt let- Skemmtilelg saga. prýdd Ný saga um Bangsabörn-
ur. Myndir eftir Halldór ur. Myndir eftir Haildör mörgum myndum. in fjögur. — Kr. 40,00,,,
Pétursson. — Kr. 65,00. Pétursson. —- Kr. 65.00. Kr. 35,00. >!l
0'(
Puti í kexinu
;o.l
Skemmtileg saga, prýtt mörguin myndujú,
mjöig hoppileg fhanda börnum sem ^rji
að byrja lestrarnlám. — Kr. 40.00.
■ : íi
‘Jársjóðurinn í Árbakkakastalá áö
Spennandi og skemmtileg saga eftir írsk-
an toöfund, prýdd fjöida mynda. *
— Kr. 48.00. ÖÖ
1 Reykjavíkur. Svanur var 70 lesta
skip og þótti glæsilegur farkost-
ur á þeim árum.
En þótt Oddur væri lengi skip-
stjóri á ýmsum skipum, sem gerð
voru út frá Stykkishólmi eða frá
Vestfjörðum, þá lifir hann í minn-
ingunum fyrst og fremst sem
hinn lánsami, gætni og öruggi
hafnsögumaður. Og líklega hefur
enginn hafnsögumaður á íslandi
leiðbeint eins mörgum skipum
um hættulegar siglingaslóðir og
Oddur Valentínussani. Þeir. sem
þekkja leiðirnar inn á Hvamms-
fjörð og Gilsfjörð, munu ekki
rengja þetta, en á þessa báða
firði hefur Oddur lefðbeint skip-
um af öllum stærðum, oft í haust
myrkri og vondum veðrum og
aldrei varð neitt að.
Sama árið og Oddur lét af hafn
sögumannsstörfum og fluttist til
dætra sinna í Reykjavík, birtist
í tímaritinu Breiðfirðingi smá-
þáttur um hann, en þar segir svo:
„Það tel ég víst, að í byggðum
Breiðafjarðar sé enginn maður
þekktari eða kunnari héraðsmönn-
um en Oddur Valentínusson. —
Hann hefur alið allan sinn aldur
í Stykkishólmi og um nær þrjá-
tíu ára skeið hefur hann leið-
beint skipum af mismunandi
stærðum á allar hafnir, víkur og
voga, sem skip sigla á við Breiða-
fjörð, en þar eru leiðir vandrat-
aðar, og víða þröngar og liáðar
sjávarföllum. Hefur farið saman
hjá Oddi glögg þekking á ieið-
um, leikni í sjómennsku og lán
i störfum.”
Oddur Valentínusson lét jafn-
an lítið yfir sér og sagði ógjarnan
af sér sjóferðasögur. Vitanlega
hafði hann oft lent í lífsháska og
stundum bjargað lífi sínu og skips-
hafnar með snarræði og leikni í
sjómennsku, en um þetta vildi'
haiin iítið tala og sagði, að þetta
væri ekki frásagnarvert. Slík á-
hætta fylgdi jafnan sjómennsk;-
unni, en um annað var honum
ljúft að tala — og það var hv^
lánsamur hann hefði jafnan vér-
ið í sínum sjóferðum, og fanngt
honum stundum „sem hulin hön^,
héldi um mund á stýri.” En Odd-
ur taldi sig ætíð hafa verið láns-
mann allt sitt lif — bæði á sjö
og landi.
Ungur að aldri kvæntist Oddur
ágætri konu, Guðrúnu Hallgrím's-
dóttur frá Látravík í Eyrarsveit.
Hún var fædd 23. september Í875j
en andaðist i Stykkishólmi hiþn
18. desember 1950.
Þau hjón eignuðust. sjö börn
Framhald f 10. síðu.
S
s
s
\
s
s
s
*
s
*
s
s
s
*
s
s
*
s
s
*
s
*
V

Kobb

sm
Flestir, sem komnir eru á miðjan aldur, muna eftir skáldsögunni
Valdimar munkur
EFTIR SYLVANUS KOBB
Sagan þótti hrífandi og með afbrigðum spennandi, bæði sem ástarsaga og
saga um mikla karlmennsku.
Bókin hefur nú um langt skeið verið ófóanleg og er ekki að efa að nú muni
hún þykja kærkomin á jólamarkaðinn.
Bókaútgáfan Vörðufell.
ö.'S
■rS
S
I

ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 17. des. 1965 J5