Vísir - 23.03.1959, Síða 3

Mánudaginn 23. mai'z 1959
VÍSIR
Um tilbúnmg
á ailskonar eggjum.
Venjuleg linsoðin hænuegg
eru búin svona til:
Fyrst er tekin pínulítil púta.
Svo er tekinn svolítið stærri
hani. Svo er haninn ....
Æ nei annars. Þetta kunna
víst ailir. Við skulum heldur
sjá hvernig almennileg egg eru
búin til. Eg á við stór og falleg
páskaegg, full af brjóstsykri,
karamellum og konfektmolum,
og með miða innan í, sem á
stendur: ,,Heimskur er jafnan
höiuðstór.“
Jæja. Fyrst er tekinn sykur.
Svo meiri sykur. Svo kakó og
smjör, — og meiri sykur — og
margt, sem eg veit ekki hvað
heitir. Svo er öllu hvolft í pott-
inn. Svo er hrært í. Svo er leðj-
unni hellt í mót og látiö
storkna. Svo eru límdar marg-
ar voða fallegar myndir utan á
eggið, þegar það kemur úr
mótinu. Svo er sett gotterí inní
eggið, og lítill miði, sem stend-
ur á : „Heimskur er jafnan höf-
uðsmár“. Svo er límdur pínu-
lítill hænuungi (platungi) of-
an á eggið. Svo er því pakkað
inn í fallegan, glæran plast-
pappír. Svo er það sett í búð-
ina. Svo kemur pabbi og
mamma og kaupa egg og gefa
litlu börnunum á páskunum.
Svo taka iitlu börnin eggið og
klina því utan í litlu, fallegu
páskafötin sín.
Þetta var sagan um páska-
eggið.
Tvíblóma andaregg eru bú-
in svona til:
Fyrst er tekin hvít önd og
mislitur steggur. Svo er hann
góður, sem allra gleggstar upp-Annars framleiðum við ekki
lýsingar um þessa tegund eggjatil að eiga á lager. Allt eftir
skrapp eg inn í Nöa, hérna pöntunum, eða réttara sagt
um daginn .... Já, Nóa. Sæl- eftirspum.“
ggurinn tekinn með valdi og
látinn hvila sig vel. Daginn eft-
, ir er eggið svo tilbúið. Þetta
er mjög fyrirhafnarlítið fyrir
eigandann, og steggurinn er
ekkert ofgóður.
Þegar leiðbeiningarnar hér
að ofan eru vandlega athugað-
ar, kemur það greinilega í ljós
að það virðist vera langsam-
lega mestur vandi að búa til
páskaegg, enda eru þau að
sjálfsögðu dýrari. Við skulum
því kynna okkur það mál dá-
lítið nánar, sérstaklega með
það fyrir augum, að nú eru
páskarnir alveg að koma.
Hemming veit allt
um páskaegg.
Til þess að gefa þér, lesandi
gætisverksmiðjuna Nóa inni á
Skúlagötu .... og fékk að tala
við hann Carl Hemming
Sveinsson skrifstofustjóra þar.
Hemming veit allt um páska-
egg.
„Hvað framleiðið þið mörg
páskaegg á ári, Hemming?“
„Hvað gefur þú mikið upp
til skatts í ár?“
i“
„En hvað geturðu gizkað á
að mikið sé framleitt á öllu
landinu af páskaeggjum?“
„Hvenær farið þið svo að
selja til verzlana?“
„O — svona 6—7 vikur fyrir
páska. En verzlanir hafa bund-
ist samtökum um að byrja ekki
að selja út egg fyrr en tveim
vikum fyrir páska. Það er mjög
skynsamleg og gagnleg ráð-
stöfun, finnst mér.“
„Hvað er aðallega henni til
ágætis?“
„Það koma þar margar á-
stæður til. Ein er sú að meira
nýnæmi verður að páskaeggj-
unum, ef ekki er verið að selja
vökvi er mestmegnis fita bg
nefndur kakósmjör. Þegar þetta
kakósmjör er aðskiiið frá
duftinu, sem myndast eiiinig
við mölunina, nefnist duftið
ikakó, og það er það, sem
Það eru til allskonar egg.
Hænuegg, andaregg, páskaegg,
fjöregg o. m. fl.
Það er mismunandi mikil vandi að búa
þau til, en með lægm má flest gera.
Hér segir frá hvernig á að
framleiða nokkrar tegundir eggja,
eða aðstoða við það.
Biri án ábyrgðar.
„Lauslega' áætlað, svona
120.000 stykki.“
Hugsið ykkur. Eitt hundrað
og' tuttugu þúsund stykki! Ef
hvert egg kostar tuttugu krón-
ur út úr búð, og það finnst mér
ekki ótrúlegt að meðaltali, ger-
ir það tvær milljónir og fjögur
hundruð þúsund, eða tæp hálf
þriðja milljón krónur. Góður
skildingur það.
Önnur mesta
sælgætishátíð ársins.
„Þetta er geysimikil sæl-
gætishátíð?“
„Já, þetta er önnur mesta
sælgætishátíð ársins. Jólin
koma fyrst, svo páskarnir.“
„Tekur ekki langan tíma að
framleiða allt það magn, sem
þið þurfið að eiga til páskana?“
„Við byrjum að undirbúa
framleiðsluna strax eftir ára-
mótin. Venjulega 10. janúar.
2500 kalóríur pr. kíló.
þau langan tíma fyrir páska.
Fólk verður þá orðið vant því
að sjá þau, og hefur ekki eins
gaman að þeim á sjálfri hátíð-
inni. Svo er nú önnur, og eig-
ingjarnari hlið málsins, nefni-
lega sú, að við höfum mikið
meira næði til að einbeita okk-
ur að framleiðslunni.“
Súkkulaði vex
á trjánum.
„Hvað er súkkulaði eigin-
lega?“
„Ha?“
„Hvað .... Eg á við. Hvern-
ig er það búið til, og úr hverju?
Því ekki vex það á trjánum,
það þykist eg vita.“
„Jú.“
9“
»5 •
„Það er nú einmitt það. Það
vex' á trjánum í sinni upp-
runalegu mynd. Súkkulaði er
framleitt úr kókóbaunum, sem
vaxa á trjám — Theobroma
Cacao —. Tré þetta er af
Sterculiaceæ-ættinni og vex í
Afríku, Suður-Ameríku og
víðar. Það verður 5 til 8 metra
hátt og hvert tré gefur að með-
altali af sér hráefni, sem nægir
í um Vz kg. af fullunnu kakó-
dufti.“
„Kakóbaun, kakóduft. Hvað
kemur það súkkulaði við?“
„Jú, sjáSu til. Við flytjum
inn óunnar kakóbaunir, líkt og
Johnson & Kaaber flytja inn
kaffibaunir frá Brazilíu. Svo
brennum við baunirnar og
mölum, svipað og gert er við
kaffi. Þegár baunirnar eru
malaðar, gefa . þær frá sér
Jþykljaij,. brúnan. vokva. Þessi
Venjulegt linsoðið hænuegg.
Tvíblóma andaregg.
j (Jæja, þá vitið þið það, sem
eruð í ,,kúr“).
Hemming fór nú með mér
niður í vinnusalina, þar sem
eggj aframleiðslan var í fullum
gangi, til að sýna mér hvernig
þau væru búin til.
Fyrst komum við til stúlku,
sem sat við borð og var pottur
fullur af súkkulaði fyrir fram-
an hana og sleif í. Við hliðina
á pottinum var hrúga af tóm-
um eggjaformum. \ Hún tók
formin hvert af öðru, hellti í
þau með sleifinni, hrissti form-
in til svo súkkulaðið loddi við
hliðar formsins. Hellti síðan
afgangnum úr því og setti það á
hvolf á bakka. Bakkinn með
formunum er síðan settur inn
í kæliskáp. Þegar súkkulaðið
kólnar þar, losnar það innan úr
forminu, og þar er kominn
annar helmingur eggsins. Þess-
ir helmingar voru nú bornir á
borð þar sem nokkrar stúlkur
Páskaegg.
mamma þín gaf þér á morgn-
ana þegar þú varst lítill og
varst að fara í skólann. En, ef
kakósmjörið er ekki skilið frá
duftinu, heldur blandað aftur
saman við það, og s’ðan bætt
við enn meiru kakósmjöri,
sykri o. fl., þá færðu súkku-
laði.“
„Já, þakka þér fyrir.“
„Svo eru að sjálfsögéu til
eins margar tegundir af súkku-
laði og framleiðendur þess.
Iiver hefur sína blöndu, fram-
leiðsluleyndarmál og slíkt, en
þetta er aða!atriðið.“
„Er nokkur næring í þrssu?“
„Er nokk.... fuff. Það er
nú líldega. Eg skal segja þér
það, piltur minn, að hvert pund
af súkkulaði inniheldur að
jafnaði 2500 kaloríur (hita-
einingar). Venjuleg hænuegg'
hafa um 650 kaloríur á pund.
Mjólk 380, þorskur 270, kar-
töflur ,400, kinda....“ ••
sátu og festu skreytingar úr
mislitum glanspappír utan á
egghelminginn, — og hlustið
þið nú á. —
DúIIur
og krúsedúllur.
„Nei, mikið , anhkoti hreint
eru þetta fallegar pappírs-
myndir. Hvaðan pantið þið
svona fallegt skraut?“
„Pöntum?“
„Já, flytjið inn.“
„Ertu sjónlaus, maður? Sérðu
ekki að stúlkurnar eru sjálfar
að klippa þetta út?“
„Ertu vitlaus, maður? Ætl-
arðu að segja mér að þær
klippi þessar myndir út hérna?
Fríhendis?“
„Nú, sjáðu bara sjálfur.“
Og tilfellið er, að hann sagði
satt. Þarna sátu þær með skæri
og klipptu út skínandi fallegar
myndir úr mislitum pappír.
Allt frihendiSí Engin fyrir-
mynd. Engin teikning. Bara
svona upp úr sér. Stjörnur,
hjörtu, dansmeyjar með húla-
hring utan um sig miðjar, dúll-
ur og krúsedúllur af öllum
stærðum og gerðum. Plreinustu
listaverk.
Þegar búið var að skreyta
helmingana að utan, var farið
með þá á annað borð hlaðið
konfekti, brjóstsykri, 10-aura-
stykkjum (eða kannske þau
kosti meira núna) og öllu
mögulegu. Nú sneru helming-
arnir upp í loft, og voru fyllt-
ir, eftir vikt, af allskyns sæl-
gæti. Síðan var fljótandi
súkkulaði roðið á barmana og
tveir helmingar límdir saman.
Á næsta borði var festur hænu-
ungi ofan á eggið og það síðan
sett í plastpoka. Búið.
V7oru bau
allsber áður?
Hvernig var það annars
hérna áður fyrr, áður en plast-
pokarnir komu til sögunnar.
Voru eggin þá bara allsber í
búðunum, eða hvað? Satt að
segja gleymdi eg að spyrja
hann Hemming að því.
Ef eg á að segja alveg satt,
þá gat eg ekki spurt hann að
því, vegna þess að eg' var bú-
inn að troða svo miklu súkku-
laði upp í mig að eg glad eggli
klalað. Ha va hlama hla é
leyndi, é glad eggli hlaggd eidd
einadda orr....
G. K.