Vísir - 13.01.1960, Side 2

VÍSIR
Miðviliudaginn 13. janúar .1360

&œjarþéttir
IJtvarpið í kvöld:
18.30 Útvarpssaga barnanna:
„Sóskó á flækingi“. 19.00
! Tónleikar: 'Þjóðlög, sungin
og leikin. 20.30 Daglegt mál
j (Árni Böðvarsson kand.
j mag.) 20.35 Með ungu fólki
(Jónas Jónsson). 21.00 Tón-
leikar með skýringum: Dr.
Róbert A. Ottósson skýrir
verkið ,,Tónagaman“ eftir
Mozart. 21.25 Framhalds-
j leikritið „Umhverfis jörðina
á 80 dögum“, gert eftir sam-
nefndri skáldsögu Jules
Verne; X. kafli. 22.00 Fréttir
! og veðurfregnir. 22.10 Er
1 (Jón H. Þorbergsson bóndi á
indí: Kenning og menning
Laxamýri). 22.35 Tónaregn:
Svavar Gests kynnir plötur
með erlendum söngvurum og
hljóðfæraleikurum, sem kom
ið hafa til íslands til 23.15.
Eimskipafélag íslands:
Dettifoss fór frá Amsterdam
11. þ. m. til Rostock, Swine-
, miinde, Gdynia, Ábo og
Kotka. Fjallfoss fór frá
Kaupmannahöfn 11. þ. m. til
Stettin og Rostock. Goðafoss
fór frá Rotterdam 11. þ. m.
til Reykjavíkur. Gullfoss
kom til Reykjavíkur 10. þ.
m. frá Kaupmannahöfn,
Leith og Thorhavn. Lag'ar-
foss fór frá Vestmannaeyj-
' um í gær til New York.
Reykjafoss fór frá Reykja-
' vík í gær til Keflavíkur og
þaðan til Bergen og Ham-
borgar. Selfoss . kom til
Reykjavíkur 9. þ. m. frá
Ventspils. Tröllafoss kom til
Hamborgar 10. þ. m., fer það-
a ntil Reykjavíkur. Tungu-
foss er í Reykjavík.
Ríkisskip:
Hekla er á Akureyri á vest-
urleið. Esja fór frá Reykja-
vík í gær vestur um land í
hringferð. Herðubreið fer
frá Reykjavík á morgun
KROSSGATA NR. 3956:
Skýringar:
Lárétt: 1 annés, 3 fangamark
ráðherra, 5 munur, 6 fæða, 7
alg. smáorð, 8 reiðir, 9 reykja,
10 vekur ugg, 12 sérhljóðar, 13
, fjalls, 14 stafur, 15 regla, 16 úr
viði.
Lóðrétt: 1 í síðu', 2 ..feti, 3
nafn, 4 dýr, 5 þyngdarmælir, 6
forföðui’, 8 guði, 9 kvæðis, 11
skst. á mánuði," 12 hljóð, 14 ein-
kennisstafir.
Lárétt: 1 dús, 3 AB, 5 mát, 6
ORA, 7 or, 8 örið, 9. ert, 10
körg, 12 óð, 13 inn, 14, asi, 15
Nd, 16 Ála.
Lóðrétt: 1 dár, 2 út, 3 Ári, 4
baðaði, 5 morkinn, 6 ort, 8 örg,
9 eru, 10 önd, 12 ósa, 14 al.
austur um land til Akureyr-
ar. Skjaldbreið kom til
Reykjavíkur í gær að vestan
frá Akureyri. Þyrill er á leið
frá Fredrikstad til Siglu-
fjarðar. Herjólfur fer frá
Reykjavík kl. 21 í kvöld til
Vestmannaeyja.
Nýjar kvöldvökur,
4. og síðasta hefti 52. ár-
gangs hefir borizt blaðinu.
Það hefst á ávarpi frá útgef-
endum, þar sem boðuð er
breyting á tímaritinu, en það
hefir verið í óbreyttu foi’mi
frá upphafi. í ávai-pinu segir:
„Uæ næstu áramót vei’ður sú
breyting gerð, að „Nýja
kvöldvökur“ verða einkum
helgaðar ættfræði, mann-
fræði og öðrum þjóðlegum
fróðleik í sem mesti’i líkingu
við Óðin og Sunnanfara, auk
ævisagna, skemmtiþátta og
fi-amhaldssögu. Tímiritið
verður stækkað, útliti bileytt,
en bi’otið hið sama. Ritstjór-
ar verða áfram Gísli Jóns-
son menntaskólakennai’i og
Jónas Rafnar fyrrv. yfir-
læknir, en við bætast Einar
Bjamason ríkisendui’skoð-
andi og Jón Gíslason fræði-
maður. Með stækkuninni
hækkar áskriftarvei’ð um 20
ki’ónur. — Efni þessa heftis
er að öðru leyti þetta: Lítil
jólasaga (Björgvin Guð-
mundsson). Um auðnir og
árheima (Þormóður Sveins'
son). Dalirnir mínir (Hólm-
fríður Jónasdóttir). Sökku-
og Syði’a-Hvarfs-ættir. Úr
endurminningum Gísia á
Hofi: Frá Birni Snoi’rasyni.
3 frásöguþættir (Einar Gutt-
ormsson frá Ósi). Hugleið-
ingar út af skriðuföilum í
Norðurárdal. Dalurinn og
þorpið (framh.saga).
Borgfirðingafélagið.
Spilakvöld verður í Skáta-
heimilinu við Snoi’rabi’aut
fimmtudaginn 14. þ. m. og
hefst kl. 21. Húsið opnað kl.
20.15. Mætið vel og stund-
víslega.
Minningarspjöld
Hvítabandsins
fást í skrifstofú Sjúkrahúss
Hvítabandsins, Verzlun Jóns
Sigmundssonai’. Laugaveg 8,
hjá Arndísi Þorvaldsdóttur,
Vesturgötu 10.
Jöklar:
Drangajökull fór frá Lissa-
bon í fyi’radag á ieið til
Reykjavíkur. Langjökull fer
frá Keflavík í dag norður um
land. Vatnajökull lestar á
Vestfjöi’ðum.
/
Eimskipafélag Reykjavíkur:
Katla er í Odense. Askja er
á leið til Jamaicti og Cuba.
.Hi!* :>t. r* ■
Smáauglýsingar Vísis
eru vinsælastar.
Smáauglýsingar Vísis
eru áhrifamestar.
Smáauglýsingar Vísis
eru beztar.

Churchili og málaralistin.
Við og við birtir Vísir gTein-
ar úr erlendum tímax’itum um
Churchill gamla, og auðvitað er
ekkert nema gott um það að
segja, því þetta er merkiskarl,
sem fólki er holt að vita sem
mest um.
Það sem eg finn Vísi, og
pistlum hans um Churchill, til
foráttu er það, að þeir hlaupa
alveg yfir þann þátt í lífi þessa
merkismanns, sem hann er
sjálfur hvað stoltastur af, sem
sé málaralistina! Sjálfur telur
hann þá afþx’eyingu, hvíld og
liugaiTÓ sem hún hefur veitt
hon.um, eiga mikinn þátt í af-
rekum sínum á sviði stjórn-
mála og ritstarfa. Þótt hann sé
aöeins fristundamálari, segir
Picasso um hann, að hann sé
eini stjórnmálamaðui’inn sem
gæti haft ofan af fyrir sér með
málverkum sínum.
Sjálfur hefur Churchill sagt
um sig og málaralistina: „Ekki
kæmi mér það á óvart, að eftir
1000 ár, þegar allir eru búnir
að steingleyma mér sem stjórn-
málamanni, muni fólk minnast
þess að eg var málari."
Menn gi-einir á um það, hvort
gáfa Churchills á sviði málara-
listarinnar sé stói’bi’otin. Sumir
gagnrýnendur gera lítið úr list
hans og telja hana leikai’askap,
en þess ber að minnast, að
dómar þessara góðu manna eru
ekki ósjaldan út í bláinn og
ólíkii’ dómum fi’amtíðarinnar.
Kollegar þeiri’a kváðu upp ná-
kvæmlega samskonar dóma um
Gauguin og langflesta af þeim
málurum sem heimurinn metur
nú hvað mest. Meðan þeir voru
ofanjarðar leit enginn við því
að kaupa verk þeirra og þeir
sultu heilu og hálfu hungi’i, þótt
verk þeirra seljist nú fyrir tugi
milljóna og færri fá þau en
vilja. Gauguin var brautryðj-
andi nýs stíls í málaralist og'
svo var um marga þá stórbrotnu
ÓÐÝRT - ÓDÝRT
Seljum í dag og næstu
daga mjög ódýrt, nokkuð
af ýmis könar fatnaðar-
vörum í iitium stærðum,
svo sem:
Gallðbuxur
Vinnujskka
Kuklisbliíssur
Frakka o.fl.
Cef slr hf.
Faladcildift.
listamenn sem mest voru smáð-
ir og minnst metnir af samtíð
sinni, af því þeir voru of langt
á undan tímanum. Það var
þeirra hól. Það sama verður
ekki sagt um Churchill. Hann
málar í gamaldagsstíl og gerir
fallegar myndir af landslagi
eins og það kemur honum fyrir
sjónir. Hann þarf ekki að óttast
það að svelta, því hann á ara-
grúa af peningum, og af frægð-
hefur hann meira en nóg. Hann
þarf alls ekki að mála, enda
selur hann ekki verlc sín. Hann
segir, með réttu eða röngu, um
þau: „Þau hafa ekki nógu mik-
ið gildi til þess að eg selji þau
og' þau eru mér of kær til að eg
vilji gefa þau.“ Annai's er það
eklú í’étt að karlinn geti ekki
selt málverkin sín ef hann
ltærði sig um það, því 60X40
cm. málvei’k eftir hann er metið
á eina og hálfa miiljón franka
í Frakklandi, þá sjaldan að þau
komast á mai’kað, en Chui’chill
kærir sig' í rauninni ekkert um
að selja málverk og liggur á
þeirn eins og Fáfnir gullinu.
Af hvei’ju málar hann þá,
fyi’st hann hefur ekkert við það
að gera að græða á málvei’kum
sínurn, og er ekki heldur þurf-
andi fyrir frægð? Af þeirri
góðu og' gildu ástæðu að það
veitir mikla ánægju að fást við
að mála; hvort heldur menn
glima við að skapa nýjar hefðir
í málaralist, nota hana sem tæki
til að kanna undirvitund sína,
eða skemmta sér við að setja á
léreft það sem ber fvrir augu
þeiri-a. Þá ánægju er Churchill
þurfandi fyrir, og hún hjálpar
honum til að eldast eins vel og
í’aun ber vitni um; þótt hann
reyki eins og strompur, helli í
sig áfengi þegar honum sýnist
og eti allt sem að kjafti kemui’,
og hann hefur lyst jafnt á kjöti
og' fiski sem grænmeti. Mál-
verk og málaralist hefur sem sé
fleira gildi en það sem metið
verður til peninga.
Annars er það mála sannast,
að Churchill gerir miklu betri
málverk á sínu sviði en sumir
þeir er hafa lifibrauð af mál-
aralistinni, aðý. öllu eða ein-
hvei’ju leyti, — sér í lagi upp
á síðkastið. Það eru allar líkur
á, að þrátt fyrir að hann hefir
fengið heilablæðingu nokki’-
um sinnum, (sem hann hefur
einatt náð sér eftir meðal ann-
ars með lxjálp málaralistarinn-
ar). muni hann hamast meira
við að mála en nokki’u sinni til
hundrað ára aldui’s eða fram
yfir það, og beina að því öllum
sínum miklu kröftum, er mikl-
ar líkur til að honum takist að
hefja sig upp í verulega mikinn
listamann áður en lýkur, ef til
vill einn af þeim stóru, ef sólin
og' sumarið í Nice og siglingar
þær á Miðjarðarhafi sem eru
meðal hans mestu gleði í lifinu,
gera honum fært að tóra L,
hundrað ár eða svo. Hversu
duglegur karlinn er við að mála
má sjá af því að nýskeð hélt
helzta og virðulegasta mál-
vei’kasafnið í New York, Metro-
politan-safnið, sýningu á 150
málverkum eftir Churchill, sem
vöktu að vonum mikla athygli
og eftirtekt, og hafa vonandi
orðið stjói’nmálamönnum og
öðrum hvatning til að kanna þá
ánægju sem hafa má af því að
mála — ánægju sem jafnvel
Churchill, all vínkær maður,
viðurkennir að jafnist vel á við
það að fá sér í staupinu, og
jafnvel siglingar og blessað
tóbakið.
Morgunblaðsglugginn er ef
til vill sá gluggi í Reykjavík
sem bezt er notaður og mestur
menningarblær er á. Á eg þar
við þær ánægjulegu málvei’ka*
sýningar sem þar fara fram,
árið um kring, bæjarbúum til
óblandinnar gleði og mikillar
uppbyggingai’.
Gætu nú ekki forráðamenn
þessa ágæta glugga snúið sér
til Churchills og falað tvö eða
þrjú málverk eftir hann til sýn-
is, svo Reykvíkingum gefist
kostur á að sjá það með eigin
augum að Churchill karlinxr
notar tímann ljómandi vel, þótt
hann sé sestur í „helgan stein“
hvað pólitíkina snertir. Adress-
an er sem kunnugt er: Sir Win-
ston Churchill, c/o A. Onassis,
Monte Cai’lo, Monaco.
P.S.: Það væri heldur ekki
amalegt að fá að sjá eitt eða
tvö málverk eftir Eisenhower,
sem líka er þekktur og mikil-
virkur fi’ístundamálari.
Þ. G. V.
Hann liggur ...
Frh. af 1. síðu.
unarkonur hafa komizt að því,
livernig í mólinu liggur. Það
var forvitni drengsins, sem
varð til 'þess, að hann komst
að ýmsum leyndarmálum varð-
andi lielgisiði ættbálksins. Fyr-
ir þetta var honum refsað með
því, að töframaðurinn stakk
upp i hann oddlivössum spítum
úr vissri trjátegund — safi
hennar þurrkað lifrina ; mönn-
lun — og gátu læknar sjúkra-
hússins læknað sárin, en þeir
geta ekki fengið piltinn ofan af
þeirri sannfæringu, að liann
væri dauðans matur. Þótt
læknar geti ekki fundið, að
neitt sé að honum, hafa þeir
sett hann á skrá með þeim, sem
eru í lífshættu.
^ Uppþot varð í sjúkrahúsi í
Georgetown í brezku Gui-
önu á jóladag. Heimtuðu
starfsinenn jólauppbót á
laun sín.
Móðir mín
GUÐBJÖRG JÓHANNSDÓTTIR,
andaðist að Elli- og hjúkrunarheimilinu Grund 11. þ.m.
Fyriv mína bönd og annara vandamanna. :
ySigHöur Jónsdóttir.