Vísir - 05.05.1961, Blaðsíða 6
JUg.
VlSTR
FoxtUdagirm 5, inaí 1&6I '\ ¦;.''=
vtsnt
J??r-~ , DAflBLÁD 'SP
' Útgefandií BLAÐAÚTGÁFAIÍT VÍSIR H.F.
. Vísir kemur út 300 daga á'airi,- 12 blaðsíður alla daga.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson og Gunnar G. Schram.
Ritstjórnarskrifstofur eru að Laugavegi 27, en aðrar
skrifstofur að Ingólfsstræti 3.
¦ Ritstjórnarskrifstofurnar eru opnar frá kl. 8 30—18,00.
j Aðrar skrifstofur. frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: íngólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Óhappamannirnlr.
Ögæfusamlegar eru þær fréttir, sem dagblöðin hafa birt
siðustu tvo dagana af aflamagni því, sem borizt héfir á
Jand á vertíðhmi. Heildarafli bátanna* i Vestmannaeyjum
er helmingi minni en á vertíðinni i fyrra og bátarnir á
Akranesi hafa einnig aflað helmingi minna. Svipaðar frcgn-
"ir berast úr öðrum verstöðvum landsins og heita má að
Sandgerði sé eini útgerðarstaðurinn þar sem bátar hafa
íiflað svipað og í fyrra. 1 Vestmannaeyjum munu það varla
vcra 10 bátar sem bera sig og heildartapið skiptir tug-
milljónum króna.
1 gær var skýrt frá því hér í blaðinu að framlciðsla
frystihúsanna hefði verið 40% minni en í fyrra.
Á sama tíma og þessar daj)urlegu frcgnir bcrast af af-
komu sjávarútvegsins, sem öll þjóðin byggir í einni eða
nnnarri mynd afkomu sína á, standa lýðæsingamenn á
Lækjartorgi og hvetja til verkfalla, ef kaup launþega verði
ekki stóiiega hækkað. Engum er betur ijóst en þeim sjálf-
um að afkoma útvegsins er slík að hann er rekinn mcð
stórtapi sökiun aflabrestsins í vetur. Kröfurnar um hækkað
Icaup eins og sakir standa munu ríða honum enn meir á
slig, ei' að þeim verður gengið. Og það er cinmitt mergurinn
málsins.
Hinum ábyrgðarlausu lýðskrumurum, sem stigu i stól-
inn 1. maí er það fuhijóst hvaða leik þeir ei*u hér að leika.
l'igerðin 'þolir ekki þyngri bagga 'eftir óvenju magurt ár.
]>á er verkfalli hótað og út í það farið með þá skinástæðu
á tungunni, að verið sé að berjast fyrir hagsmunum al-
þýðunnar í landinu. En takmarkið er allt annað. Takmarkið
er að velta núverandi stjórn úr sæti og koma þeim pólitísku
æyintýramðnhum aftur í ráðherrastólana, sem nær voru
búnir að gera landið gjaldþrota 1956—1958. Allt cr gert
fyrir persónuleg metorð, jafnvel það að etja alþýðu lands-
ins út í vonlaus verkföil, ef það má verða til þess að skapa
þann glundroða, sem nægir.
Þjóðir eiga sér sína gæfumenn og sína óhappamenn.
Það er lítill vafi á því hverjir eru óhappamenn hinnar ís-
lenzku ])jóðar. Slíkum m'önnum er ekki sjálfrátt, hatrið
liefir blindað þá, valdafíknin ærl þá; þeim verðiir ekki
bi'eytt. En það er undir íslenzkri alþýðu komið hvort hún
lætur óhappamennina leiða sig frajn af björgunum, ginna
sig sem gapuxa og svipta sig sjálí'ræði. Það er á hennar
valdi að afvopna þá og slá skjaldborg um þá menn og þá
l'lokka, sem vinna að því að byggja i friðsemd upp íslenzkt
efriahags- og atvinnulíf. lsleiizk alþýða þekkti sinn vitjun-
artíma í sjálf'stæðismálinu; nú stendur yfir sjálfstæðis-
barátta hin seinni, baráttan fyrir efnalegu sjálfstæði.
Þar ríður ekki síður á að hopa hvergi.
ísfeuid og markailrnir.
Nú hafa viðræður staðið í þrjá daga í London milli
hrezkra og franskra stjórnvalda iim möguleika á því að
England taki þátt í Sameiginlega markaðnum. Samkvæmt
yfirlýsingu, sem gefin var út í gær eru allgóðar horfur á
því að samkomulag takist. Ef svo verður ei* þar með endir
btindinn á ÉFTÁ, eða fríverzlunarbandalag Évrópu, sem
Norðurlöndin, Svissland, England, Austurríki og Portúgal
tilheyra. Danmörk og Portúgal munu þá væntaníega fylgja
Englandi inn í Sameiginlega markaðinn, en hin ríkin slanda
utan hjá sökum hlutleysisstefnu sinnar, en komast að sér-
samningum urn hagstæðari verzlunarkjör-og tollfríðindi,
en þau nú njóta.
Allt hefur þetta mál hina mestu )>ýðingu fyrir lslend-
iiiga. Við verðum að ganga í aimaðhvort bandalagið eða ná
hágstæðum sérsainningum. Nú eru allar þorfur á að ekkj
"Térði um nanaSameigúuegamarkaðinn þar að ræða. -
_w^óknir ekkisrt
nema endrum og eins
Genfgiö á fgöriw.r mcð TJnn-
stein i Stefán&syni.
Furðu gegnir það um þjóð
hefir átt undir hafinu, hve
sem íslendinga, er svo mikið
lítill sá fróðleikur er að vöxt-
um, sem þjóðinni er tiltækileg-
ur á máli sínu um þetta mikla
efni. Nú hefir verið úr þessu
bætt með bók þeirri, sem út
kom á dögunum, eftir Unnstein
Stefáhsson, er nefnist „Hafið",
og Almenna bókafélagið hefir
gefið veglega út_
viðtal
dagsinsi
vera læsir á hana, sem ein-
hvern áhuga hafa á efninu.
¦— Mér dettur í hug, Unn-
steinn, þótt ekki komi það haf-
inu við, að mér var einu sinn'
sögð sú saga, að þið bræður
tveir hafið einhvern tjma veriC
kynntir sem bláókunnugii
menn. Hvað er hæft í því?
— Það er svo sem hálfur fót-
ur fyrir því, og þarf þó ekki að
vera neitt sögulegt. Þorsteinn
bróðir minn var uppkominn,
þegar hann íót til Danmerkur,
en þá var eg aðeins 11 ára,
Hann kom svo ekki heim fyrr
en eftir strið, reyndar sama
sumarið, 1946, og eg kom heim
að loknu námi í Bandaríkjun-
um Við hittumst á götu af til-
viljun, með mér var sveitungi
að austan, og við mættum Þor-
steini. Eg bar reyndar kennsl á
hann. en hann kom mér ekki
í-:v:fe:-^'::
Er hér í fyrsta sinn gefin
veruleg nasasjón af haffræði á
íslenzku, og skal þó ekki gleymt
þeim bókum, sem Bjarni Sæ-
mundsson samdi um þetta efni,
en sá mæti maður lét einnig til
sín taka á þessu sem nær flest-
um sviðum náttúruvísinda til fyrir sig, sem von var, því að
að fræða landa sína um. ] skiljanlega hafði eg breytzt það
I Fréttamaður Vísis hitti Unn- mikið síðan hann sá míg smá-
stein á förnum vegi fyrir helg- strák. Það voru 12 ár. Sveitungi
ina og bað hann að ganga með okkar kynnti okkur, og það var
sér á vit hafsins. Hann hló, nú allt og umt.
dátt við, maðurinn allur| — Var háskólanám þitt á
hressilegur í sjón og raun, og þessu sviði?
lét þó til leiðast. Var ýmislegt | — Nei. eg tók stúdents-
hjalað á leið til sjávar, og tók próf við Menntaskólann í'
eg svo til orða við Unnstein: ÍReykjavík 1942, fór til Banda
— Jæja, nú ertu orðinn rit- ríkajnna og innritaðist í
hofundur eins og bræður þínir. j nkisháskólann í Wisconsin, í
(Tveir af eldri bræðrum hans ' efnafræði og lauk meistaraprófi
eru Þorsteinn Stefánsson rithöf- í henni 1946. En fyrsta starf
undur í Kaupmannahöfn, sá er mitt hér heima var sem efna-
reit verðlaunasöguna „Dalur- fræðingur í rannsóknarstofu'
inn" og Friðjón Stefánsson, Fiskifélags íslands, var þar í
hinnkunni smásagnahofundur). 2 ár, Árið 1948 var mér svo
— Það er nú heldur ólíku boðin staða við sjórannsóknir,
saman að jafna, og þó geri eg leiðangir suður í Saragossahaf
mér von um allmarga lesendur, (Þanghafið). Og mikla erynslu
því að -sjómönnum er bók mín esm þá voru að hefjats sem sér-
fyrst og fremst ætluð, en þó stakt rannsóknasvið við Fiski-
þannig skrifuð, að allir ættu að deild Atvinnudeildar Háskól-
Unnsteinn og hafið.
ns, og var mér jafnframt gefhm
kostur á því að sérhæfa mig
í því starfi. Tók eg boðinu og
vann um sumarið sem aðstoðar-
maður um borð í rannsókna-
skipinu „Dana", var síðan
nokkra mánuði við rannsóknir
í Kaupmannahöfn. Því næst
ferðaðist eg til Noregs og Eng-
lands og kynnti mér starfstil-
högun á sjórannsóknastofnun-
um þar. Frá ársbyrjun 1949
hefi eg svo starfað sem sérfræð-
ingur í sjórannsóknum í Fiski-
deild Starfið er aðallega fólg-
ið í rannsóknum á efnum og
eðli sjávar. Eg hefi átt þess
kost að sækja margar erlendar
I ráðstefnur og fara margar
^námsferðir. Mjög var t. d. lær-
^dómsrík dvöl mín 1953 hjá
|Woods Hole Oceanographical
Institution í Bandaríkjunum,
þar sem eg tók þátt í leið-
. angri suður í Saragossahafi
(Þanghafið). Nokkkra reynslu
hefi.eg fengið af því að stjórna
mörgum leiðöngrum um höfin
umhverfis ísland sl. áratug,
milli íslands og Jan Mayen og
íslands og Færeyja.
| — Hefirðu þá ekki frá_
skemmtilegum atvikum að
segja úr þeim ferðum?
I — Ekki minnist eg neins sér-
staks. Sannleikurinn er sá, að
þessar ferðir eru ekki spenn-
andi i þeim skilningi, sem flest-
ir ætla. Þær eru alls ekki róm-
i Framh. á 11. síðu.
......I - I I 1 ^faM^fah^
•>1
ERCMAL
' 111111111111
Mikið er nú gert að því að
rífa gömul hús hingað og þang-
að í bænum, eins og menn vita,
og má segja, að slíkt sé harla
gott, enda þótt það hijóti að
kosta drjúgan skilding fyrir
bæjarfélagið að kaupa upp dýr-
ar lóðir. En gamli bærinn verð-
ur ekki .byggður upp án þess,
og er því ekkert við því að
segja.
Laugavegur 7.
En það munu vera fleiri, sem
keypt hafa gömul hús og lóðir,
og til dæmis mun Landsbank-
inn hafa fest kaup á tveim lóð-
um við Laugaveg fyrir nokkru,
þótt ekki hafi enn orðið af upp-
byggingu. Raunar mun bankinn
ekki ætla að.byggja yfir sjálfan
sig á annarriióðiriní—- Lauga-
veg 7 — heldur segir sagan, áð
bankinn ¦mtmi ;býggja þar huá
yfir verzlunina Edinborg, .og
verður það hús greiðla fyrir
byggingu þá við Hafnarstræti,
sem bankinn fékk hér um árið.
Ljótir kjallarar.
Margir eiga leið um Lauga-
veginn neðanverðan, og munu
fáar götur í bænum fjölfarnari
— bæði af gangandi fólki og
farartækjum. Þykir mörgum
heldur leiðinlegt að sjá kjallar-|
ana, sem eftir standa á lóðinni'
nr. 7 við Laugaveg, og finnst
sjálfsagt, að eitthvað sé við þær j
gert, ef ekki er hægt að byrja
að byggja strax.
i
Einn bíll í staðinn
fyrir 20. !
Framtakssamur maður, sem
hefur verzlun við Laugaveginn,
hefur bíl sinn á þessari hálf-
auðu lóð, ög er ágætt áð nota
hana til þess. En þess vegna
skrifar Bergmál nú um þenna
blett, að ýmsir bílaeigendur í
grenndinni telja, að umferðar-
nefnd ætti að taka lóðina til
sinna þarfa, ef ekki er ætlunin
að nota hana undir nýbyggingu
á næstunni. Þarna mundi mega
hafa stæð'i fyrir tuttugu bíla
eða fleiri, ef kjöllurunum væri
rutt burt og grunnurinn slétt-
aður.
Ötul nefnd,
Umferðamefnd hefur verið
mjög ötul á undanförnum árum
og útbúið fjölda bílastæða víða
um bæinn og ekki sízt í mið-
bænum. þar sem þörfin er brýn
ust. Þótt biiastæði séu ekki
skemmtileg fyrirbrigði, verður
ekki af komizt án þeirra, og
hefur nefndin því rækt hlut-
verk sitt vel. Væri ekki rétt að
hún athugaðl líka lóðina Lauga
vegi 7 með þetta fyrir augum?