Vísir - 05.05.1961, Side 6

VfSIB
. t'^V
FöstUdaginn 5, maí lfr6I
‘O
nmv
pify Ídagblað ■■ **
Útgefandií BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, 12 blaðsíður alla daga.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson og Gunnar G. Schram.
Ritstjórnarskrifstofur eru að Laugavegi 27, en aðrar
^ skrifstofur að Ingólísstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofurnar eru opnar frá kl. 8 30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Óhappam&nniniff.
Ógæfusamlegar eru þær fréttir, sem dagblöðin liafa birt
siðustu tvo dagana af aflamagni því, sem borizt liefir á
land á vertiðinni. Heildarafli hátanna* i Vestmannaeyjum
er helmingi minni en á vertíðinni í fvrra og bátarnir á
Akranesi liafa einnig áflað helmingi minna. Svipaðar lregn-
ir lærast úr öðrum vérstöðvum landsihs og heita má að
Sandgerði sé eini útgerðarstaðurinn þar sem bátar hafa
aflað svipað og í fyrra. I Vestmannaeyjum munu það varla
vera 10 l>átar sem bera sig og heildartapið skiptir tug-
milljónum króna.
I gær var skýrt frá því hér í blaðinu að framleiðsla
frystihúsanna hefði verið 40% minni en í fyrra.
A sama tíma og þessar dapurlegu frcgnir berast af af-
komu sjávarútvegsins, sem öli þjóðin byggir í einni eða
annarri mynd afkomu sína á, standa lýðæsingamenn á
Lækjartorgi og hvetja tii verkfalla, ef kaup launþega verði
ckki stórlega luekkað. Engum er betur ljóst en þeim sjálf-
um að afkoma útvegsins er slik að hann er rekinn með
stórtapi sökum aflabrestsins í vetur. Kröfurnar um iiækkað
kaup eins og sakir standa munu ríða honum enn meir á
slig, ef að þeim verður gengið. Og það er einmitt mergurinn
málsins.
Ilinum ábyrgðarlausu lýðskrumurum, sem stigu i stól-
inn 1. maí er það fullljóst hvaða leik þeir eru liér að lcika.
I tgerðin þolir ekki þyngri bagga cftir óvenju magurt ár.
I>á er verkfálli bótað og út í það farið með þá skinástæðu
á tungunni, að verið sé að berjast fyrir hagsmunum al-
þýðunnar í landinu. En takmarkið er allt annað. Takmarldð
er að velta núverandi stjórn úr sæti og koma þeim ]>ólitísku
ævintýramönnum aftur í ráoherrastólana, sem nær voru
búnir að gera landið gjaldþrota 1956- 1958. Allt er gert
lyrir j)ei*sónuleg metorð, jafnvel það að etja alþýðu lands-
ins út i vonlaus verkföll, ef það má verða lil þess að skapa
þann glundroða, sem nægir.
Þjóðir eiga sér sína gæfumenn og sína óhappamenn.
Það er lítill vafi á því Iiverjir eru óhappamenn liinnar ís-
lenzlcu þjóðar. Slíkum mönnum er ekki sjállrátt, hatrið
liefir blindað þá, valdafíknin ærl ]>á; þeim verður ekki
breytt. En það er undir íslenzkri alþýðu komið hvprt hún
lætur óhappamennina leiða sig fram af björgunum, ginna
sig sem gapuxa og svipja sig sjállræði. Það er á hennar
valdi að afvopna ]>á og slá skjaldborg um þá menn og ]>á
flokka, sem vinna að því að byggja i friðsemd upp íslenzkt
efnahags- og atvinnulif. íslenzk alþýðá þekkti sinn vitjun-
arlíma í sjálfstæðismálinu; nú stendur yfir sjálfstæðis-
barátta liin seinni, baráttan fyrir efnalegu sjállstæði.
Þar ríður ékki siður á að hopa livergi.
ísfend og markaðirnir.
Nú hafa viðræður staðið í þrjá daga í London milli
brézkra og franskra stjórnvalda um möguleika á því að
England taki þátt í Sameiginlega markaðnum. Samkvæmt
yfirlýsingu, sem gefin var út í gær eru allgóðar horfur á
því að samkomulag takist. Ef svo verður er þar með endir
btmdinn á EbTA, eða fríverzlunarbaridalág Evrópu, sem
Norðurlöndin, Svissland, England, Austurríki og Portúgal
tillieyra. Danmörk og Portúgal munu þá væntanlega fylgja
Englandi inn í Sameiginlega markaðinn, en hin ríkin slanda
utan hjá sökum hlutíeysisstefnu sinnar, en komast að sér-
samningum um liagstæðari verzlunarkjör. og tollfríðindi,
en þau nú njóta.
Allt hefur þctta mál hiria mestu þýðingu fyrir Islend-
inga. Við verðum að ganga í aniiaðhvort bandalagið eða ná
hágstæðum sérsamningum. Nú eru allar horfur á að ekki
■verði um nema Sameighilega markaðinn þar að ræða.
Hafrannsóknir ekki rómantískar
nema endrum oa eins
GOMtffiö « Sjjiirtrv ntt*ð Issn-
strin i Stt'Seí n sstjn i.
Furðu gegnir það um þjóð
hefir átt undir hafinu, hve
sem íslendinga, er svo mikið
lítill sá fróðleikur er að vöxt-
um, sem þjóðinni er tiltækileg-
ur á máli sínu um þetta mikla
efni. Nú hefir verið úr þessu
bætt með bók þeirri, sem Ú1
kom á dögunum, eftir Unnstein
Stefánsson, er nefnist „Hafið“,
og Almenna bókafélagið hefir
gefið veglega út.
Er hér í fyrsta sinn gefin
veruleg nasasjón af haffræði á
ísienzku, og skal þó ekki gleymt
þeim bókum, sem Bjarni Sæ-
mundsson samdi um þetta efni,
en sá mæti maður lét einnig íil
sín taka á þessu sem nær flest-
um sviðum náttúruvísinda til
að fræða landa sína um.
I Fréttamaður Vísis hitti Unn-
stein á förnum vegi fyrir helg-
ina og bað hann að ganga með
sér á vit hafsins. Hann hló
dátt við, maðurinn allur
hressilegur í sjón og raun, og
lét þó til leiðast. Var ýmislegt
hjalað á leið til sjávar, og tók
eg svo til orða við Unnstein:
— Jæja, nú ertu orðinn rit-
höfundur eins og bfæður þínir.
(Tveir af eldri bræðrum hans
eru Þorsteinn Stefánsson rithöf-
undur i Kaupmannahöfn, sá er
reit verðlaunasöguna „Dalur-
inn“ og Friðjón Stefánsson,
hinn kunni smásagnahöfundur).
— Það er nú heldur ólíku
saman að jafna, og þó gerj eg
mér von um allmarga lesendur,
því að -sjómönnum er bók mín
fyrst og fremst ætluð, en þó
þannig skrifuð, að allir ættu að
vera læsir á hana. sem ein-
hvern áhuga hafa á eíninu.
— Mér dettur í hug, Unn-
steinn, þótt ekki komi það haf-
inu við, að mér var einu sinn'
sögð sú saga, að þið bræður
tveir hafið einhvern tíma verii’.
kynntir sem bláókunnugii
menn. Hvað er hæft í því?
. * , ... ns, og var mér jafnframt gefinn
— Það er svo sem halfur fot- ’ , , , , 0
. , . , ,. kostur a þvi að serhæfa mig
;ur fyrir þvi, og þarf þo ekki að &
L„ i þvi starfi. Tok eg boðinu og
vera neitt sogulegt. Þorsteinn i .
. ■ , . iVann um sumanð sem aðstoðar-
broðir minn var uppkonnnnJ * , v ,
,___ , ,, _ , ,maður um borð í rannsokna-
þegar hann for til Danmerkur,
Unnsteinn og hafið.
en þá var eg aðeins 11 ára.
Hann kom svo ekki heim fyrr
en eftir stríð, reyndar sama
skipinu „Dana“, var síðan
nokkra mánuði við rannsóknir
í Kaupmannahöfn. Því næst
ferðaðist eg til Noregs og Eng-
sumarið, 1946, og eg kom heim . , e ,
^ , . . . „ , „ . lands og kynnti mer starfstil-
að loknu nami í Bandankjun-
um Við hittumst á götu af til-
viljun, með mér var sveitungi
að austan, og við mættum Þor-
steini. Eg bar reyndar kennsl á
hann, en hann kom mér ekki
fyrir sig, sem von var, því að
skiljanlega hafði eg breytzt það
mikið síðan hann sá mig smá-
strák. Það voru 12 ár. Sveitungi
okkar kynnti okkur, og það var !
nú allt og umt.
— Var háskólanám þitt á
þessu sviði?
— Nei. eg tók stúdents-
próf við Menntaskólann í
Reykjavík 1942, fór til Banda
ríkajnna og innritaðist í
högun á sjórannsóknastofnun-
um þar. Frá ársbyrjun 1949
liefi eg svo starfað sem sérfræð-
ingur i sjórannsóknum í Fiski-
deild Starfið er aðallega fólg-
ið í rannsóknum á efnum og
eðli sjávar. Eg hefi átt þess
^kost að sækja margar erlendar
jráðstefnur og fara margar
námsferðir. Mjög var t. d. lær-
dómsrík dvöl mín 1953 hjá
Woods Hole Oceanographical
Institution i Bandaríkjunum,
þar sem eg tók þátt í leið-
angri suður í Saragossahafi
(Þanghafið). Nokkkra reynslu
hefi eg fengið af því að stjórna
mörgum leiðöngrum um höfin
rikishaskolann í Wisconsm, i ,
. . , , . , , „ umhverfis Island sl. aratug,
efnafræði og lauk meistaraprofi .,,. - , , ■
mJ I i IcIqiiHc r\cí 1 on A/louon r>'
í henni 1946. En fyrsta starf
mitt hér heima var sem efna- ,
fræðingur í rannsóknarstofu
Fiskifélags íslands, var þar í
2 ár. Árið 1948 var mér svo i
boðin staða við sjórannsóknir,'
leiðangir suður í Saragossahaf
(Þanghafið). Og mikla erynslu
esm þá voru að hefjats sem sér-
stakt rannsóknasvið við Fiski-j
deild Atvinnudeildar Háskól-!
milli Islands og Jan Mayen og
íslands og Færeyja.
— Ilefirðu þá ekki frá
skemmtilegum atvikum að
segja úr þeim ferðum?
— Ekki minnist eg neins sér-
staks. Sannleikurinn er sá, að
þessar ferðir eru ekki spenn-
andi í þeim skilningi, sem flest-
ir ætla. Þær eru alls ekki róm-
Framh. á 11. síðu.

1ERGMAL

v!v!v!v!v!v!v!v v.v.y !v!v!v'’!,!v!v,v!*!v!vMv‘,!v'v*v!,!v!v*** !v*:*!*!*!:*!!*:!*::*x*:*>:*>:*:*:*>: •»»»»:
Mikið er nú gert að því að
rífa gömul hús hingað og þang-
að í bænum, eins og menn vita,
og má segja, að slíkt sé harla
gott, enda þótt það hljóti að
kosta drjúgan skilding fyrir
bæjarfélagið að kaupa upp dýr-
ar ióðir. En gamli bærinn verð-
ur ekki byggður upp án þess,
og er því ekkert við því að
segja.
Laugavegur 7.
En það munu vera fleiri, sem
keypt hafa gömul hús og lóðir,
og til dæmis mun Landsbank-
inn hafa fest kaup á tveim lóð-
um við Laugaveg fyrir nokkru,
þótt ekki hafi enn orðið af upp-
byggingu. Raunar mim bankinn
ekki ætla að byggja yfir sjálfan
sig á annarri lóðinni — Lauga-
veg 7-—heldur ségir sagan, að
bankinn-muni bvggja þar hús
yfir verzlunina Edinborg, og
verður það hús greiðla fyrir
byggingu þá við Hafnarstræti,
sem bankinn fékk hér um árið.
j
Ljótir kjallarar.
Margir eiga leið um Lauga-
veginn neðanverðan, og munu
fáar götur í bænum fjölfarnari
— bæði af gangandi fólki og
farartækjum. Þykir mörgum
heldur leiðinlegt að sjá kjallar-j
ana, sem eftir standa á lóðinni1
nr. 7 við Laugaveg, og finnst
sjálfsagt, að eitthvað sé við þær |
gert, ef ekki er hægt að byrja
að byggja strax.
I
Einn bíll í staðinn
fyrir 20.
Framtakssamur maður, sem
hefur verzlun við Laugaveginn,
hefur bíl sinn á þessari hálf-
auðu lóð, og er ágætt að nota
hana til þess. En þess vegna
skrifar Bergmál nú um þenna
blett, að ýmsir bílaeigendur í
grenndinni telja, að umferðar-
nefnd ætti að taka lóðina til
sinna þarfa, ef ekki er ætlunin
að nota hana undir nýbyggingu
á næstunni. Þarna mundi mega
hafa stæði fyrir tuttugu bila
eða fleiri, ef kjöllurunum væri
rutt burt og grunnurinn slétt-
aður.
Ötul nefnd.
Umferðarnefnd hefur verið
mjög ötul á undanförnum árum
og útbúið fjölda bílastæða víða
um bæinn og ekki sízt í mið-
bænum. þar sem þörfin er brýn
ust. Þótt biiastæði séu ekki
skemmtileg fyæirbrigði, verður
ekki af komizt án þeirra, og
hefur nefndin því rækt hlut-
verk sitt vel. Væri ekki rétt að
hún athugaði líká lóðina Lauga
vegi 7 með þctta fyrir augum?