Vísir - 29.08.1961, Qupperneq 7

Þriðjudagur 29. ágúst 1961
VÍSIR
7

: «
KAUPTUNIÐ í Vopnafirði
er orðið mikill síldarbær,
þótt aðstæður séu ekki góð-
ar þar, höfnin t.d. allsendis
ófullnægjandi fyrir þann
bátafjölda sem þangað leit-
ar inn á síldarvertíð. Liggur
kauptúnið vel við, þegar síld
veiðist t.d. suður af Langa-
nesi.
Myndir þær sem hér birt-
ast frá Vopnafirði tók
Benedikt Sigurðsson verzl-
unarmaður þar á staðnum
fyrir Vísi.
Sýnir efri myndin einn
Akranesbátanna, sem er
drekkhlaðinn við bryggju
og verið að landa úr honum.
Hin sýnir aðallegupláss-
ið í höfninni. Hefur það oft
verið svo fullt eða fyllra í
sumar.
S/ötuffur i dug:
Halldór Sigurðsson
/m
Það kvað haft fyrir satt, að
Halldór Sigurðsson frá Efri-
Þverá í V-Húnavatnssýslu sé
sjötugur í dag. Látum svo vera
— en þegar ég var honum sam-
ferða á yfirreið um Vatnsnesið
fyrir nokkrum vikum, var
hann ekki nema liðlega fimm-
tugur. Kannski að afstæðis-
kenningin hafi þarna einhver
áhrif á stærðfræðina — afstaða
mannsins til ára sinna. Þeim
sem Halldór þékkja, mun þykja
það trúlegt.
Halldór Sigurðsson er hún-
vetnskur Kjósverji. Móðir hans
var Kristín Þorsteinsdóttir frá
Laxnesi í Kjós, Loftssonar frá
Neðra-Hálsi. en Þorsteinn var
hálfbróðir Þórðar Guðmunds-
sonar hreppstjóra að Neðra-
Hálsi, föður Þorbjarnar, fyrrv.
héraðslæknis á Bíldudal, Guð-
mundar i Gerðum og þeirra
kunnu systkina, en Jón, faðir
séra Bjarna dómkirkjuprests J
var albróðir Þorsteins. Halldór
er laundrjúgur af að vera
fæddur Húnvetningur, en
hreykinn af að vera Kjósverji
í ættir fram; hefur aldrei dreg-
ið dul á það, jafnvel ekki í
Húnavatnssýslunni. Sú saga er
sögð. að eitt sinn !ét hann und-
an þráfaldri áskorun eins af
kunnari glímumönnum Hún-
vetninga. gekk á hólm við hann
og hafði sigur. „Svona höfum
við það Kjósverjarnir11, varð
Halldóri að orði. þegar kapp-
inn skall.
Ungur reri Halldór tvær vei -
tíðir frá Suðurnesjum. For
hann þá einu sinni ’ beitufjoiu
inn i Laxvog: heimsótti Þorð
hreppst.jóra frænda 'sinn að
Ilalldór Sigurðsson.
Neðra-Hálsi, sem tók honúin
hið bezta og fylgdi honum loks
mður að vog. Spáði Þórður bví,
er þeii kvöddust. að Halldór
inu. Reyndist það orð að sönnu,
enda kunni Þórður flestum
betur mann að þekkja. Halldór
var efnalaus að kalla, er hann
bvrjaði búskap á Evri-Þvera.
en annai hæsti útsvarsgjald-
andi 1 hreppnum er hann brá
Ráðstefna
raunvísinda-
manna v a r
sett í gær í
Reykjavík, og
var fréttaauk-
inn í gær-
kvöldi f r á
setningu henn
ar. Menntamálaráðherra, sem
átt hefur frumkvæði að ráð-
stefnunni, flutti ræðu, þar sem
hann gerði grein fyrir ástæð-
unum til þess frumkvæðis.
Ennfremur fjallaði hann um,
hve annars vegar væri nauð-
synlegt, að vísindamenn nytu
fyllsta frelsis, en hinsvegar, að
þeir væru gæddir þjóðfélags-
legum anda og skilningi, svo
að þeir veldu sér ekki verk-
efni án tillits til brýnna fram-
tíðarþarfa þjóðar sinnar. Þá fór
hann nokkrum orðum um þörf
íslendinga fyrir aukin raunvís-
indi, skýrði frá, að ríkisstjórn-
in hefði ákveðið að leggja fyrir
næsta þing frumvarp til laga
um þessi mál, og væri til þess
ætlazt, að þessi raunvísfcida-
stefna kæmizt að raunhæfum
niðurstöðum, sem mættu verða
ríkisstjórn og Alþingi til leið-
beiningar um mótun hinna
væntanlegu laga. Þá komu að
hljóðnemanum tveir erlendir
raunvísindamenn sem báðir
lögðu áherzlu á nauðsyn þess,
að slík vísindi væru efld. og
annar þeirra, sem er Norðmað-
ur. sagði sína þjóð hafa fimm-
faldað á seinustu árum vís-
indalegar ran'nsóknir í þágu
atvinnuveganna.
Guðmundur verkfræðingur
Marteinsson talaði um daginn
og veginn, drap fyrst á þrjú
atriði, sem hann auðheyrilega
taldi sig ekki geta sleppt sak-
ir sjálfsagðrar tillitssemi og
háttvísi, en kom svo að því
tvennu, sem hann heíur veru-
legan áhuga á, skógrækt og
fullnægingu raforkuþarfar
okkar íslendinga. Sagðist hon-
um vel um þessi efni — og var
ekki sízt fróðlegt að heyra
hann í fáum og skýrum drátt-
um gera grein fyrir áætlaðri
raforkuþörf næstu 25 árin og
fyrirætlunum um virkjanir.
Jóhann Konráðsson söng ís-
lenzk lög. Hann hefur fallega
rödd, syngur tilgerðarlaust, og
án allrar væmni, og þarf ekki
að efa, að fjölmargir hlustend-
ur hafi haft ánægju af söng
hans.
Haraldur Björnsson las þýð-
ingu á ævintýri, sem er af lapp
neskum uppruna. Haraldur hef
ur sjálfur þýtt það og þýtt vel,
og lestur hans var einn sá bezti
sem hér hefur heyrzt í útvarp
nýlega, þótt röddin geri honum
stundum óleik. Og ævintýrið er
skemmtilegt, þó varla sé það
eins vel formað og efni standa
til frá hendi sögumannsins
lappneska. Vel er því fyrir
komið, hvernig viðhorfin í
ævintýrinu snúast við fyrir á-
hrif konungssonarins í kotungs
búnaðinum. Hin gagngera
breyting er skemmtilega tákn-
uð með því, að í lok ævintýr-
isins er kjóll fiskimannskon-
unnar orðinn úr silki að fram-
an en striga að aftan, en í upp-
hafi var striginn framan á, en
silkið á bakhlutanum.
Guðm. Gíslason Hagalin.
búi og íluttist til Reykjavíkur,
og þegar flestir bændur leituðu
á náðir kreppulánasjóðs, skarst
Halldór úr leik, þótt hann sé
annars manna félagslyndastur,
leitaði ekki á náðir neins nema
sjálfs sín og græddi sæmilega,
þegar a|5rir börðust í bökkum.
Hann var víkingur til vinnu,
þrekmikill kappsmaður, sem
lagði nótt við dag, enda munu
þess lengi sjást merki á Efri-
Þverá, að hann tók þar til
hendinni; stórbætti jörðina
með girðingum og framræslu,
sléttaði túnið og reisti öll hús
af grunni, meðal annars stórt
og vandað íbúðarhús úr stein-
steypu. Hann hefur alla ævi
verið maður auðsæll, og sæmi-
lega munu efni hans hafa auk-
izt eftir að hann flutti hingað
suður. enda bera gjafir þær,
sem hann hefur fært nokkrum
líknarstofnunum i tilefni af
sjötugsafmælinu, því vitni að
hann telur sig eiga þar nokk-
uð að þakka. Hann hefur alltaf
veri'ð tileðimaður og enn i dag
er hann iðandi af fjöri, tein-
réttur og vörpulegur og kvik-
ur á fæti. Aldrei mun honum
hafa verið um það gefið að láta
hlut sinn, og getur enn verið
harður í horn að taka, ef þvi
er að skipta.
Rauðhærður hefur Halldór
Sigurðsson verið alla ævi, sem
er að vísu hans opinbera einka-
mál, og mundi ekki á það
minnzt hér, ef ekki væri fyrir
það, að þetta snertir talsvert
sannfræði íslenzkrar bók-
menntasögu. Einum af kunn-
ustu núlifandi rithöfundum
vorum, hefur nefnilega þókn-
azt að gera Halldór ódauðleg-
an með því að minnast á hann
í frægasta skáldverki sínu —
þó ekki með nafni, heldur með
háralit, og læzt þar með hefna
þess að Halidór bar sigurorð
af honum í kvennamálum, eins
og segir í skáldverki þessu.
Verður sú hefnd þó dálitið tor~
skilin, þar eð ekki er vitað að
Framh á bls. 10