Vísir - 03.04.1962, Blaðsíða 9

Þriðjudagurinn 3. apríl 1962.
\r$iR
Allir kristnir mcínn kannast
við atburðinn, þegar menn í
þjónustu myrkravaldanna
smánuðu og hræktu á friðar-
höfðingjann sjálfan — meist-
ara og drottin kristinna
manna.
Árið 1960 birtust nokkrar
blaðagreinar í ísl. dagblöðun-
um um MRA hreyfinguna og
dr. Frank Buchman. Ég hef
lengi ætlað mér að minnast
örfáum orðum á sumar þess-
ara greina, en það hefur dreg-
izt. Nýlega kom svo upp í
hendur mínar lítið enskt
blað, sem minnist á MRA —
siðferðisviðreisnina í Kongó.
Þar er það stjórnarforustan,
sem lætur hafa eftir sér þann
vitnisburð.
Eftir að um vikutíma háfði
staðið mjög hörð rimma í
Kongóþingi um Katanga og
fleira, kölluðu forsetar beggja
deilda þingsins saman allan
þingheim til þess að horfa á
Afríku-kvikmyndina Frelsi.
Þar mælti forseti efrideildar,
M. Koumorika, á þessa leið.
„Tilgangurinn er sá, að
þessi dagur geti orðið öllum
þingheimi dagur þess ásetn-
ings, sem megnar að um-
breyta Kongó. Eftir þetta
kvöld skulum við varpa eig-
ingirni okkar og syndum ann-
arra í Kongófljótið, að það
beri slíkt sem lengst burt.“
Nokkru áður hafði verið
sýnd önnur MRA-kvikmynd,
aðallega embættismönnum
hersins. Hún sýndi, hversu
skaðræðisöfl geta með ýmsu
móti veikt og brotið niður sið
ferðisþrek hermanna, og
hvert rétta svarið sé við slíkri
skemmdarstarfsemi.
Forseti öldungardeildarinn-
ar, Koumoriko, sagði enn
fremur, að brátt myndi verða
endurtekinn slíkur sameigin-
legur þingfundur til þess að
kynna kvikmyndina The
Crowning Experience, sem á
íslenzku var kölluð Hámark
lífsins, en væri réttara að
nefna, Dásamlegasta lífs-
reynslan. Þetta eru aðeins
síðustu sporin, segir í frá-
sögninni, sem leiðtogar
Kongó hafa stigið síðustu tvö
árin til þess að kynna þjóð-
inni starfsemi siðferðisvið-
reisnarinnar — MRA, svo að
áhrifa hennar yrði vart í lífi
þjóðarjnnar. í maí 1960, mán-
uði áður en Kongó hlaut sjálf
stæði sitt, var starfssveit
MRA-manna boðið til Kongó
og tók hún þátt i sjálfstæðis-
hátíðarhaldinu. Við þetta
tækifæri þakkaði forsætis-
ráðherrann MRA-mönnum op
inberlega fyrir það, að „hafa
hafið Afríku tit vegs í áliti
heimsins."
Sendiherra Bandaríkjanna
sagði einnig, að í öllum erf-
iðleikunum mánuðina eftir
sjálfstæðistökuna hefðu þess-
ir menn unnið uppbyggilegt
og þarft verk til lausnar
vandræðanna. Upplýsinga- og
landvarnaráðherrann, Jean
Bolikango, sagði: „Hefðu á-
hrif þessara manna ekki kom
ið til, hefði ástandið í land-
inu orðið miklu skelfilegra.“
Siðastliðið sumar sendi
Kasavubu forseti forseta-
frúna og elzta son sinn til
Caux í Sviss, skyldu þau vera
þar fulltrúar hans á alþjóða-
þingi siðferðisviðreisnarinn-
arar, og iJlobutu hershöfð-
Frank Buchman
ingi sendi einnig þangað
nokkra af þeim mönnum sín-
um, sem hann treysti bezt.
Á þessu þingi mælti forseta-
frúin á þessa leið: „Traust
okkar grundvallast mjög
á starfsemi ykkai MRA-
manna."
Þannig er vitnisburðurinn
frá Kongó, allmjög annar en
hann var í sumum islenzku
blaðagreinunum, sem nú skal
vikið lítilsháttar að. Því mið-
ur er það jafnan svo, að það
sem er einum kært, hatar
annar. Ekki er vandskilið
hvers vegna sumir hatast við
siðferðisviðreisnina. Það hef-
ur löngum verið svo, að
heimshyggjan og valdasjúkir
menn hafa hrækt á þá, sem
leitazt hafa við að efla guðs-
ríki á jörðu.
Á síðastliðnu ári rakst ég
af tilviljun sem gestur á heim
ili á greinarstúf í Frjálsri
þjóð. Mér blöskraði sá ó-
þverri. Orðbragðið kom illa
upp um höfundinn, að mál-
staður hans var vondur. Ö-
þverrinn og sóðaskapurinn i
greinarkorninu var vissulega
hverjum siðuðum manni til
skammar. Þar var verið að
hrækja að dr. Buchman. Við
hverju öðru er að búast?
Menn hræktu á Krist, skyldu
þá ekki lærisveinar hans
hljóta eitthvað svipað, ef eitt-
hvað er í þá spunnið? Ekki
dettur mér í hug, að dr. Buch-
man hafi verið gallalaus mað-
ur, en hitt efa ég ekki, að það
11 SL
hefur verið hans æðsta þrá
að þjóna Guði og efla ríki
hans á meðal manna.
Þegar kvikmyndin Hámark
lífsins var sýnd hér, þá birti
Tíminn dóm um hana og var
það bæði ósanngjarnt og ó-
merkilegt spjall. Þar var skop
ast að hugarfarsbetrun
manna, sagt að í myndinni
væru vandamálin leyst með
„nokkrum væmnum orðum
og titrandi tárum“, og að
„svartur og hvítur brosi þar
og gráti hver framan í aðra
og allt sé , þá klappað og
klárt“. Þannig er hægt að
halda á málum þegar góð-
vild og sanngirni skortir. —
Löngu síðar kom í Tímanum
falleg grein, sem hét: Þvær
'burt ryk af hjörtum okkar“
Þá voru tárin góð, þar þurfti
ekki að draga dár að þeim.
Öðru máli var um hinn mál-
staðinn, því að hann þurfti að
ófrægja.
Ég fór tvisvar að sjá mynd-
ina og er sammála þeim
mörgu ágætu mönnum víða
um lönd, sem lokið hafa
miklu lofsorði á hana. Hún
túlkar á einfaldan hátt og
laust við allan reyfarabrag
hið mikilvægasta sem gerist í
lífi einstaklinga og sambúð
manna, og á slíku höfum við
allir þörf, einnig íslenzkir
. . * '+"'rr tvíjo^
blaðamenn.
Andstyggileg grein, þýðing
úr Dagens Nyheder, birtist
svo í Tímanum 17. -ágúst.
1961. Þar skreytir rembingur-
inn sig með orðunum „fjölda-
sefjun, sauðfrómar sálir,
þriðjaflokks rithöfundar". —
Þessir menn eru ekki í mikl-
um vandræðum með að kasta
mannssálunum í hin réttu
hólf. Sauðfrómir, eða asnar
með öðrum orðum, eru þeir,
sem ekki eru á sömu línu og
dómendurnir og þriðjaflokks
rithöfundar, þeir sem ekki
skrifa samkvæmt henni. Orða
valið í greininni kemur alls
staðar upp um illviljann á
bak við.
Enn var í Tímanum, í janú-
ar 1962 vikið að MRA-hreyf-
ingunni í Svíþjóð á fremur
lubbalegan hátt, og 6. ágúst
1961 spurði blaðið: „Hvaðan
fær siðvæðingarhreyfingin
peninga?“ —r Mætti ekki allt
eins vel spyrja, hvaðan fá
pólitískir flokkar peninga til
rándýrrar kosningasmölunar?
Þarf nokkurn mann að undra,
þótt margur maðurinn kunni
að halda svo tryggð við and-
legan menningararf feðra
sinna, að vilja kosta til þess
nokkrum skildingum að tefja
fyrir algerri afkristnun skyld-
menna sinna og jafnvel þjóð-
arinnar í heild. Margur mun
þrá að sjá eitthvað skemmti-
legra gerast og er þá fús til
að fórna nokkru af fátækt
sinni eða ríkidæmi til slíkrar
starfsemi. Það afla víst marg-
ir peninga á óheiðarlegri hátt
en MRA-menn.
Sem betur fer hafa sum dag
blöðin birt ágætar greinar um
siðferðisviðreisnina, og eru
sumir höfundar þeirra þjóð-
kunnir sæmdarmenn, en
beztu vitni hreyfingarinnar
verða þó verkin, sem hún
hefur unnið og vinnur víðs
vegar um heim. Skyldi okkur
hér í landi veita af siðferði-
legri endurreisn? Hvað sagði
Alþýðublaðið 21. marz s. 1.
samkvæmt endurprentun í
Morgunblaðinu 22. marz. Orð
blaðsins voru á þessa leið:
„í áratugi hafa veigamiklir
Aðalstöðvar MRA í Evrópu err í Caux í Svisslandi. Myndin
er af einu húsi hreyfingarinnar þar.
þættir íslenzkrar löggjafar
verið sniðgengnir af fjölda
landsmanna, en ríkisvaldið
hefur ekki haft vilja eða getu
til að framfylgja lögunum.
Þannig hefur verið með
skattalög, áfengislög, gjald-
eyrislög og smygl. Enginn hef
ur verið talinn verri maður,
þótt vitað væri, að hann bryti
af sér á þessum sviðum. Hef-
ur þvert á móti verið brosað
að þeim sérvitringum, sem
gáfu rétt upp til skatts, skil-
uðu erlendum gjaldeyri til
bankanna og smygluðu ekki
þegar tækifæri gafst“.
Ritstjórnargreininni lýkur
síðan á þessum orðum:
„Enda þótt glæpamenn aki
ekki um göturnar með vél-
byssur og grófasta spilling,
sem þekkist erlendis virðist
ekki tíðkast hér, er íslenzkt
þjóðfélag rotið af fjárhags-
legri spillingu, sem fram kem
ur í öllu því, sem að ofan var
nefnt. Þegar ungir menn, sem
hafa alizt upp við hugsunar-
hátt þess ástands ætla að
reyna íslenzka „sjálfsbjargar-
viðleitni" í öðrum löndum,
eru þeir skyndilega orðnir
sakamenn.
Lækningin verður að byrja
hér heima hjá okkur sjálf-
um“.
Varðandi þetta reyna menn
nú eins og oft að kenna hver
öðrum um, en sannheiðar-
legir menn afsaka sig aldrei
með neinu ástandi.
„Lækningin verður að
byrja hér heima hjá okkur“,
segir blaðið réttilega, en hver
ætlar að framkvæma lækning
una?
Hvort sem það verður að
þakka áhrifum frá kirkju
landsins eða meðfram frá öðr
um andlegum hreyfingum og
siðabótarstarfsemi, er von-
andi að allir gerum við okk-
ur það ljóst, að til þess að
hér geti orðið „gróandi þjóð-
líf með þverrandi tár, sem
þroskast á guðsríkis braut“,
þarf meira en að játa krist-
indóm. Það þarf einnig að
iðka dyggðir hans, þar á með
al heiðarleikann. MRA- hreyf
ingin er aðallega hvatning til
okkar allra, að snúa við frá
óheiðarleik og siðferðislosi til
iðkunar hinna kristilegu
dyggða: heiðarleika, hrein-
leika, óeigingimi og kærleika.
Þessi kenning er engin ný-
mæli, en ef við vanrækjum
þessar dyggðir svo að til þjóð
arvoða horfi, verður einhver
að taka að sér hið erfiða hlut-
verk, ög oft vanþakkaða, að
brýna okkur til að vakna upp
af dáðlausum nafnkristin-
dómi til þess siðgæðis, sem er
raunhæfur og sannur kristin-
dómur í sál hvers manns og
hverju þjóðfélagi. Sómasam-
legra er að styðja slíka starf
semi en að kasta að henni,
jafnvel þótt eitthvað megi að
henni finna.
Þegar Frank Buchman dó,
skrifaði Carl J. Hambro,
fyrrv. Stórþingsforseti Norð-
manna, í Oslóblaðið Aften-
posten: „Mesti maður vorra
daga er dáinn".
Pétur Sigurðsson.