Vísir - 02.06.1962, Blaðsíða 13

Laugardagur 2. júní 1962.
''ISIR
Hinn ehilegi Texas-piltur af-
svindlarí

Það er siður í Bandaríkjunum
að tiltaka á hverju ári tíu unga
menn í stétt verzlunarmanna,
sem taldir eru hafa náð mestum
og skjótustum frama og yfir-
höfuð taldir efnilegastir í við-
skiptalífi Bandaríkjanna.
Fyrir átta árum var í hópi
þessara tíu efnilegu ungu
manna þrítugur Texas-búi að
nafni Billie Sol Estes, sem var
sagt að hafi á fáum árum haf-
izt upp úr algerri fátækt, en
væri nú í hópi auðugustu manna
landsins. Var áætlað að eignir
hans í 30 fyrirtækjum næmu
um 150 milljónum dollara.
Myndin frá Kennedy.
Þessi ungi maður lét ekki
aðeins að sér kveða í viðskipta-
lífinu heldur fór hann með aukn
um fjárráðum að skipta sér af
stjórnmálum. Hann studdi demo
krataflokkinn í Texas með rausn
arlegum fjárframlögum m. a. í
forsetakosningunum 1960, þeg-
ar Kennedy forseti náði kosn-
ingu. Fyrir stuðninginn sendi
Kennedy honum áritaða mynd
af sér. Hafði forsetinn ritað á
myndina „Til Billie Sol Estes,,
með þakklæti og hjartanlegum''.
kveðjum frá John F. Kennedy".
Mynd þessa hengdi hinn ungi
fjáraflamaður upp á áberandi
stað á skrifstofu sinni. Og eftir
að demókratar komust til valda
fór hann að hefja komur sínar
til Washington og komst í kynni
við fjölda þingmanna og stjórn-
málamanna þar. Sjálfur var
hann kjörmn í hina svokölluðu
Bómullarnefnd Bandaríkjanna,
sem hefur m. a. það hlutverk að
vera forsetanum til náðuneytis
um vandamál bómullarræktar í
landinu.
Upp komast svik . . .
En nú fyrir skömmu kom það
allt í einu í ljós, að þessi ungi
maður var ekki eins sterkur á
svellinu fjárhagslega og talið
hafði verið. Þegar vissar fjár-
málaráðstafanir hans vöktu
grun var farið að rannsaka
nokkru nánar hag hans og korn
þá í ljós, að Billie Sol Estes átti
minna en ekki neitt. Hann hafði
stráð peningum í kringum sig
eins og sandi, en í rauninni var
þetta gjaldþrota féglæframaður,
sem hafði komizt ótrúlega langt
áfram með svikum og prettum
og notað sér mútur og pólitíska
aðstöðu á óskammfeilinn hátt
til að afla sér ávinnings.
Mál Billie Sol Estes er nú
orðið hneykslismál í Bandaríkj-
unum. Rannsókn þess er haldið
áfram, en allt bendir til þess að
það verði eitt mesta fjármála-
og stjórnmálahneyksli í sögu
Bandaríkjanna.
Og þó Kennedy forseti beri
sjálfur auðvitað hreinan skjöld
í málinu, þar sem hann hefur
engin persónuleg skipti haft við
þennan þokkapilt, önnur en að
senda honum ljósmyndina
frægu, er álitið að Sol Estes-
hneykslið kunni að hafa mjög
alvarleg pólitísk áhrif fyrir
Kennedy og demókrataflokkinn.
Má búast við að republikanar
kryfji málið til mergjar og noti
það óspart i þingkosningunum
sem fram eiga að fara í Banda-
rikjunum í haust.
Dreymdi stóra drauma.
Billie Sol Estes var talinn
með þeim sem hefðu skjótast
hafið sig upp úr sárri fátækt.
Hann er fæddur og uppalinn
'skammt frá bænum Pecos í
Vestur Texas. ____ Þennan fá-
tæka bóndason fór snemma að
dreyma stóra drauma um að
breyta gresjum Vestur-Texas i
bómullarekrur, og gerast bóm-
ullarkóngur Texas.
Fyrir 10 __ 15 árum grædd-
ist honum nokkuð fé í braski
og sneri hann þá með það fé
til heimabyggða sinna, setti á
stofn verzlun með landbúnaðar-
vörur og reisti sér lúxusvillu í
bænum með útisundlaug, tveim-
ur steikaraofnum, þar sem
hægt var að steikja nauts-
skrokk í heilu lagi og gosbrunn
með - fossum í setustofunni.
Hann seldi bændúm skördýráéit-
ur og plóga og allt þar á milli
og síðan tók hann mjög að auka
verzlun með tilbúinn áburð.
Safnaði hann æ meira fjármagni
leið ekki á löngu þar til hann
var orðinn blaðakóngur bæjar-
ins, þar sem hann siofanði nýtt
blað Daly Ne;s. Hann keypti
ýmis fleiri fyrirtæki meðal
þeirra útfararstofnun bæjarins.
En hann gat einnig keypt vin-
áttu og fylgi áhrifamikilla
stjórnmálamanna í Texas.
Slóð peninga.
Hvar sem Billie Sol Estes
fór um skildi hann eftir sig slóð
peningaseðla. Á síðustu árum
kom hann oft í landbúnaðar-
ráðuneytið í Washington og var
svo komið, að varla vár hægt
að finna háttsettan starfsmann
í ráðuneytinu, sem ekki klædd-
ist í 26 dollara skyrtu frá Sol
Estes og í Texas og mörgum
Suðurríkjanna hörfðu flestir
háttsettir starfsmenn landbúnað
arstofnanna séð peningaávísan-
ir frá þessum unga efnilega
manni.
Það kemur þessum stjóm-
málamönnum og starfsmönnum
nú mjög illa, að Sol Estes hélt
all nákvæmt bókhald yfir þessi
fjárútlát, þótt annað venjulegt
viðskiptabókhald væri í óreiðu.
Hann færði þessar greiðslur
allar inn í eina bók, sem hann
kallaði „dagbók" og ritaði þær
með þessum hætti:
25. september 1961: 220 doll-
arar til Harlan F. Hagen þing-
manns.
Sama dag: 200 dollara til
Edmondson þingmanns.
6. október: Enn 200 dollara til
Hagen þingmanns.
10. október: 1000 dollarar til
Demókrataflokks Bandaríkj-
anna.
Sektaður en fékk þó
embætti.
Skuggalegasta hliðin á þessu
hneykslismáli er það hvernig
Billie Sol Estes notaði hin póli-
tísku áhrif sín og fémútur til
að koma fram ýmiskonar
svindli og síðan að breiða yfir
það.
Haustið 1961 var Billie Sol
Estes gert að greiða 42 þús;
dollara í sekt fyrir það að
brjóta reglurnar um takmörkun
bómullarræktarlands. Þá var
hann að koma í framkvæmd sín
um gömlu æskudraumum um
að rækta bómullarekrur í Texas.
En nú var aðstaðan önnur en
í æsku hans. Eitt helzta vanda-
mál Bandaríkjanna er offram-
leiðsla í landbúnaðinum og ekki
sízt offramleiðsla bómullar.
Hafa stjórnarvöldin því sett
reglur um það að bómullar-
ekrueigendur verði að minnka
ekrurnar til að draga úr fram-
leiðslunni. En ríkisstjórnin
greiðir bændum þá álitlegar
bætur fyrir að taka land úr
ræktun.
Nú keypti Biliie Sol Estes
miklar bómullar ekrur í Texas.
Skömmu síðar gerði hann samn
ing við stjórnendur landbúnað-
armála að taka mikinn hluta
þeirra úr ræktun og fékk hann
þá greiddar hundruð þúsunda
dollara í bætur fyrir það.
Billie Sol Estes en mál hans vekur hneyksli í Bandaríkjunum. I*
Skrifstofa blaðsins sem Sol Estes stofnaði.
En þótt hann fengi bæturnar,
hélt hann áfram að rækta bóm-
ullina á ekrunum og sveifst
þess ekki að selja hana og taka
þá aftur frá ríkinu verðbætur,
sem bændur fá fyrir landbún-
aðvörun. Billie Sol Estes þótt-
ist þó geta tryggt að þetta
kæmist ekki upp, en hann reikn-
aði ekki með að einn af eftirlits
mönnum landbúnaðarráðuneyt-
isins að nafni Marshall var svo
heiðarlegur að engu tauti varð
við hann komið. Marshall kærði
þessi svik og því var málið
tekið til rannsóknar. En nokkru
seinna fann lögreglustjórinn í
bænum Bryan í Texas dauðan
mann úti á engi. Það var Mars-
hall og hafði hann verið skotinn
fjórum skotum. En sýslumað-
urinn gaf þann úrskurð að um
sjálfsmorð hefði verið að ræða.
Þessir atburðir höfu þó ekki
meiri áhrif á Billie Sol Estes,
en að tveimur mánuðum síðar
var hann kjörinn í bómullar-
nefndina.
Geymar seldir en voru
ekki til.
Billie Sol Estes stofnaði sér-
stakt fyrirtæki sem hóf fram-
leiðslu á stálgeymum undir
fljótandi ammoníak. Er það ó-
dýrasti köfnunarefnisáburðurinn
sem bændur geta fengið, en
kostar það að þeir verða að
kaupa sér sterka geyma, eins
og stóra tanka á olíubílum og
til þess að ammoníakið haldist
fljótandi verður að geyma það
við þrýsting. Eru það ekki nema
stórbú sem geta ráðizt í þetta.
Stálgeymaverksmiðja Estes
gerði samning við tólf virðulega
banka, að þeir lánuðu bændun-
um mikinn hluta af verði geym
anna.
Þetta gaf Estes síðan tæki-
færi til að afla sér fjár með
óheiðarlegum hætti. Hann seldi
ammonlakgeyma í stórum stíl
og „útvegaði bændunum lán á
þá“. En gallinn var aðeins sá,
að um 80% af þeim geymum,
sem hann seldi og fékk lán út
á voru aldrei til nema á papp-
írnum.
Þetta mikla fjármagn notaði
hann síðan í annað og þá fyrst
og fremst í mikla fjáraflaáætl-
un, þar sem hann notfærði sér
einkum samböndin við áhrifa-
menn í Washington. Hann not-
aði féð til að byggja fjölda af
kornbirgðaskemmum í Texas
og leigði rtkisstjórninni þær til
að geyma offramleiðslubirgðir
af korni. Sol Estes varð brátt
mesti kornskemmueigandi í
Texas og græddist honum mik-
ið fé á þessum viðskiptum við
stjórnina. En athugun sýnir nú,
að stjórnin átti sjálf nóg af
kornskemmum í Texas, en þær
voru látnar standa auðar til
þess að eitthvað væri til af
korni til að geyma í skemmum
hins djarfa fjármálamanns.
Blaðaniaður kom upp
um svikin.
Þannig var veldi hins unga
manns byggt upp á svindli og
hreinum féglæfrum. Oft munu
aðgerðir hans hafa vakið undr-
un og nokkurn grun, en ein-
hvernveginn komst slikt aldrei
Framh. á 10. síðu.

>■■■■■■ I
WÁWAV.
I ■_■_■_■_■_■_■_!
,v.v.v.w.v.*.v.v.,.%v\sv.w