Vísir - 04.06.1962, Blaðsíða 5

Mánudagur 4. júní 1962,
5
V'SIR
Þorkell Gíslason jarðfræðingur sýnir skátunum eyna og segir þeim sögu hennar.
(Ljósm. Bragi Guðmundsson)
SKÁTAR í VIÐEY
Mikið er um að vera hjá
skátahreyfingunni í ár, í tilefni
af 50 ára afmæli hreyfingarinn-
ar. Hápunktur iiátíðahaldanna
verður að sjálfsögðu landsmót-
ið að Þingvöllum, en um þessar
mundir eru skátafélögin um
land allt að undirbúa þátttöku
sxna.
Til undirbúnings Iandsmóts-
ins efndi Skátafélag Reykjavík-
ur til æfingarmóts í Viðey um
helgina og sóttu það hátt á
annað hundrað skátar, er reistu
um tíu tjaldbúðir víðs vegar um
eyna.
Á mótinu fór fram kennsla í
hjálp í viðlögum, hnútabinding-
um, stjórn varðelda, meðferð
áttavita og Iandabréfs, einnig
fór fram kcppni í alls kyns
skátaíþróttum.
Þorkell Gíslason fornleifa-
fræðingur sýndi skátunum eyna
og kynnti þeim sögu hennar.
Um kvöldið kyntu skátarnir
varðeld og var þar sungið og
glatt á hjalla. Meðal verkefna
!■■■■■!
Sveinn Valfells kosinn form.
bankaráðs Iðnaðarbankans
Sl. laugardag var haldinn aðal-
fundur Iðnaðarbanka íslands, degi
síðar en bankinn flutti starfsemi
sína í bankahúsið nýja við Lækjar-
götu.
Formaður bankaráðs, Kristján
Jóh. Kristjánsson, flutti skýrslu um
starfsárið og taldi, að það hafi ver-
ið bankanum hagstætt og þeim
áfanga náð, að bankinn væri nú
fluttur í hið nýja hús. Þá lagði
bankastjórinn, Guðmundur Ólafs,!
fram reikninga og skýrði þá, og
voru þeir lagðir fram prentaðir fyr!
i; fundarmenn og þeir samþykktir.
Einnig voru lagðar fram og sam-
þykktar tillögur frá nefnd, en aðal-
efni þeirra er sú breyting, er kemur
fram f lögum nr. 30 1962, er kveða
svo á, að hlutafé bankans aukist
að hámarki í 10 milljónir króna í
stað 6 y2 millj. kr. áður. Þá var
enn samþykkt, að bankaráð skyldi
flytja iðnaðarmálaráðherra tilmælil
um, að það yrði í framtíðinni, til|
samræmis við lög um aðra banka,,
sett í vald aðalfundar bankans aðl
ákveða hámark hlutafjár. :
Síðan fór fram kosning í banka-j
ráð Formaður, sem verið hefir
Kristján .. Kristjánsson, baðst
eindregið undan endurskosningu,
Sýningin
framlengd
Aðsókn að sýningu Jóns Engil-
berts í Listamannaskálanum hefir
verið mjög góð og verður sýningin
framlengd til kl. 10 í kvöld. Alls
hafa 16 myndir selst. Listasafn rík-
isin keypti í gær myndina Morg- j
unn. Þá seldi Jón einnig myndina j
Sumarnótt í gær.
og var í hans stað Kosinn formaður
Sveinn B. Valfélls forstjóri, en aðr-
ir í bankaráði voru endurkjörnir,
þeir Sveinn Guðmundsson, Guð-
mundur H. Guðmundsson, Einar
Gíslason og Magnús Ástmarsson.
Drukknar—
Frh. af 16. síðu: \
hann. Hann var með vatnsfötu og i
er talið að hann hafi ætlað að fylla ,
hana, en þegar hún fylltist hafi i
hún orðið svo þung að hún hafi
dregið drenginn niður.
Björgunartilraunir voru þegar
gerðar og Tryggvi Helgason sjúkra
flugmaður flaug þégar með Iækni
til Grímseyjar, en það varð árang-
urslaust. Barnið kom ekki aftur
til lífsins.
Snillingur —
Framh. af bls. 9
inni. Meðan hún var í Sviss,
fékk hún að vera viðstödd
kennslustundir hjá snillingnum
Sandor Vegh, og tvívegis var
hún þar á tónleikum hjá Yehudi
Menuhin. Hann hafði nefnilega
verið einn af prófdómurum
hennar. Og á tónleikum í Ost-
erley Park í næsta mánuði
koma þær báðar fram sem ein-
leikarar, systir hans, píanóleik-
arinn Hephzibah Menuhin, og
Jacqueline. En seint I ágúst
rennur upp hennar mesta frægð
arstund á listaferli hennar til
þessa, þegar hún kemur fram,
ásamt mörgum heimsfrægum
listamönnum, á listahátíðinni í
Edinborg.
Kvikmyndaleikkonan Elisabeth
Taylor sætir óvægilegri gagnrýni
í bandarískúm blöðum um þessar
mundir — óvægilegri en nokkru
sinni fyrr.
Tilefnið eru fréttir um, að húr,
sé farin að sjá eftir Eddie Fisher
og vilji fara til hans aftur, en blöð-
in hafa tekið málstað hans út af
ævintýrum Liz og brezka leikarans
Burtons, mótleikara hennar í Kleo-
pötru, en þau leiddu til að hjóna-
band hennar og Eddie fór út um
þúfur. Það var þá, sem Liz sagði,
að hún héldi, að Burton mundi taka
sig fyrir konu, — en hvað sem
hæft var eða hæft ekki i fréttun-
um um samdrátt þeirra, Liz og
Burtons, héldust órofin hjúskapar-
bönd Burtons og konu hans.
fþréttir —
Framhr af 2. síðu.
voru ekki á þeim buxunum að fara
að gefa sig og smám saman tóku
er skátarnir fengu frá foringj-
um sínum var að þrífa hið
gamla höfðingjasetur, Viðeyjar-
stofu og nágrennið í kring.
Frétt þessi er ábyggilega
mörgum Reykvíkingum gleði-
efni, því nýlega var farið að
auglýsa ferðir út í eyna, og það
má búast við að þeir verði
margir er leggi leið sína út í
eyna, einhvern góðviðrisdaginn
í sumar með kaffibrúsa, til að
losna sinástund frá ys og þys
borgarinnar. .
Jaqueline hefur eignazt fá-
gætt hljóðfæri, og það er ævin-
týri líkast, hvernig það komst
í hennar eigu. Einn góðan veð-
urdag fékk hún bréf frá hljóð-
færaverzlun William Hill, þar
sem hún var beðin að koma í
verzlunina, og þegar þangað
kom, var hún spurð, hvort hún
vildi prófa tvö selló, sem henni
var bent á. Hún gerði það þeg-
ar og tók annað langt fram yfir
hitt. Það kom þá upp úr kafinu,
að það var Stradivarius-selló,
smíðað árið 1672. Og nú var
henni tilkynnt, að sellóið væri
henrxar eign — gjöf frá nokkr-
um aðdáendum, sem ekki vildu
láta getið nafna sinna.
liz Viil nú fú j
Eddie oftur
Lokatónleikar Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands, á þessu starfs-
ári, fóru fram í Háskólabíói sl.
föstudagskvöld. Stjórnandi var
Jindrich Rohan og einleikari á
píanó Jórunn Viðar. Þeir hófust
á nýju verki eftir Jón Nordal,
sem nefnist Brotaspil, en önnur
verk voru Píanókonsert í e moll
eftir Chopin og Pathetique sim-
fóníar. eftir Tsjækovskí. I hvert
sinn sem von er á nýju verki
frá Jóni Nordal, verður vart tals
verðrar eftirvæntingar í hópi
músikáhugamanna hér í borg,
og það að vonum. Ber þar margt
til, en helzt myndi ríða bagga-
muninn, að Jón er sá tónhöfund
ur íslenzkur, sem vandvirkastur
er, með öðrum orðum, maður
sem fer ekki með neitt fleipur.
Brotaspil er tilbrigði eða mynd-
breytingar, þar sem áherzla er
lögð á sífelld nýsköpun efni-
effir Leif
Þórarinsson
viðarins. Ákveðnar sjálfstæðar
tónaraðir leika saman, Ieggjast
hver við aðra og fá nýja útkomu
á hverjum áfanga. Óbreytt end-
urtekning kemur ekki fyrir í
þessu verki, enda væri slíkt ekki
í samræmi við þá stefnu sem
greinilega er tekin í fyrstu tökt-
unum, myndi óhjákvæmilega
tálma framvindu þess. í krafti
þeirrar reglu, sem þó kemur
ekki í veg fyrir mójívíska þró-
un, heldur einmitt héfur hana í
æðra veldi, stígur verkið og hníg
ur, í fagurdregnum boga hnökra
Iausum. Beiting hinna margvís-
Iegu tónblæbrigða hljóðfæranna
á þá ekki sístan þátt í að fctra
það uppi, þó hún sé raunar ekki
alltaf jafnsannfærandi, og stund
um dálítið vandræðaleg, eins og
ekki hafi Iegið alveg ljóst fyrir
til hvers bragðs skyldi seilast.
En hér er einmitt við höfuð
vanda yngri tónskálda að ctja,
sem sé sníða nýrri hugsun stakk
horfins tíma, því auðvitað á
venjuleg sinfóníuhljómsveit ræt
ur og blóm á öldinni sem leið,
og fyrr. Ef menn grípa ekki til
þess ráðs, að smíða sín verkfæri
sjálfir, er ekki annað en nota
þau sem fyrir eru, þó kunni að
reynast nokkur fjötur um fót.
Það myndi ánægjulegt, ef hægt
væri að segja, að flutningur
Brotaspils hafi tekizt með þeim
ágætum, sem jafngott verk á
skilyrðislausa kröfu á. En því er
ekki að heilsa. Þó alls ekki
vegna einskærs getuleysis hljóm
sveitarinnar, sem hefur Ieyst erf
iðari hlutverk niargfalt betur af
hendi. Að þessu sinni hafði aug-
ljóslega verið kastað til hönd-
um, og ætla ég að engan sé um
að saka, nema stjórnandann.
Verkið er það skírlega samið og
blessunarlega laust við vafasöm
aukaatriði, að ljóst má vera
hverjum athugulum leikmanni,
hvar ber að leggja á helztar á-
herzlur eða draga úr. En all-
margt virtist hafa farið gjörsam
lega fram hjá stjórnanda svo
horfði til stórskemmda, og þar
sem um einhver átök var að
ræða, leizt sem honum féllust
hendur, og léti skeika að sköp-
uðu, Þeir eru reyndar ekki svo
fáir hljómsveitarstjórarnir, sem
við flutning nýrra verka, skáka
í skjóiinu, að „þar sem enginn
þekkir mann, þar er gott að
vera“ o. s. frv., og Jindrich
Rohan er greinilega af því tag-
inu. En sú Iífsregla dugði hins
vegar ekki við flutning píanó-
konsertsins né sympfóníunnar.
Ég er ekki svo vel kunnugur
píanóleik Jórunnar Viðar, að ég
geíi dæmt um hvort henni tókst
betur eða ver í þetta skipti, en
sú aðstoð sem hún naut af hendi
hljómsveitarinnar var svo slæ-
lega fram borin, að ekki fer hjá
að hún hafi verkað þjakandi,
að ekki sé talað um hljóðfærið
sem henni var fengið undir hend
ur. Það er óravegu frá að vera
samboðið merkasta hljómleika-
sal landsins. Frú Jórunni tókst
þó á köflum að koma lengri lag-
línum í mjög áheyrilegt form, t.
d. hliðarstef 1. þáttar, sem hefði
vafalaust hljómað yndislega, ef
flygiilinn þama væri ekki ann-'
ar eins hjallur og raun ber vitni.
Algjör óþarfi er að ræða sym-
fóníu Tsjækovskís af neinni ná-
kvæmni, annar eins fastagestur
og hún er á efnisskrám hljóm-
sveitarinnar. En af þeim flutn-
ingum hennar sem ég hef heyrt
hér á Iandi, var þessi lakastur.
Var Iögð feikiáherzla á að ná
fram sem mestum hávaða, með
því að láta sterkustu blásarana
þenja belginn í meiningarlitlum
fylgiröddum, sem ef eitthvað, er
ætlað að lyfta undir aðalatriðin,
en ekki kæfa þau. Og strax í
byrjun urðu stjórnanda á þau
höfuð mistök, að láta fagott
leggja áherzlu á síðasta tón
fjögra tóna mótívsins, sem sam-
kvæmt nákvæmri forskrift höf-
undarins skal koma á þriðja tón,
sem er hápunktur. Slík mistök
voru einkenni alls flutningsins,
og hlutu að særa íslenzkt brag-
eyra.
Að lokum þetta: Forráða-
mönnum hljómsveitarinnar ber
skylda til að Iáta flytja Brota-
spil aftur, helzt á fyrstu tón-
leikum sveitarinnar í haust. Og
þá verður að forðast þá regin
villu, að hafa það fremst á efn-
isskránni, því áheyrendur eiga
nógu erfitt að átta sig á nýjum
verkum, þó síðbúnir konsertgest
ir dragi ekki athygli frá í sífellu.
þeir völdin í sínar hendur og Medt-
ho skorar þrívegis fyrir land sitt á
19. og 22. mín. og á 28. mínútu
skorar Klh.gec 4:3, en jöfnunin
kom svo á 33. mín. leiksins. Colum
bíumenn hafa verið óheppnir í
keppninni og tapað stigum en sýnt
góða knattspyrnu og aldrei sýnt
uppgjöf.
„MILLJÓNMENN“
1 ERFIÐLEIKUM
Alfredo di Stefano varð að vera
utan vallar í gær gegn Mexíkó er
Spánverjar unnu 1:0 með marki
Perio á 38. mínútu síðari hálfleiks.
Mexíkanarnir voru mjög erfiðir hin
um snjöllu Spánverjum og léku
ekki síður vel en Spánverjarnir
með nöfn eins og Puskas, del Sol,
Suarez og Santamaria.
„KNOCK OUT“ í RANCAGUA
í hitabeltisborginni Rancagua
var sigur Ungverja stór yfir Búlgar
íu eða 6:1 og strax eftir 50 sek.
mátti markvörðurinn ná í boltánn
í marknetið og það endurtók sig
með nokkuð jöfnu millibili. Sigur
Ungverja var verðskuldaður og
hefði getað verið stærri. Hinn uiigi
miðherji Albert minnti menn mjög
á Puskas þ-gar hann lék enn með
ungverska Iandsliðinu og í leiknum
í gærkvöldi skoraði hann 3 mah
anna og var heili liðsins ef t .
mætti segja.