Tölvumál - 01.05.1996, Blaðsíða 19

Maí 1996
mikla fyrirhöfn og margar dýrar
máltíðir tókst starfsfólki Gullnu
Amunar að fá Viskímatsnefndina
til að endurskoða matið á Gull-
barkanum. Með nýja matinu var
Gullbarkinn nú flokkaður sem
„gæða“ viskí.
Nú er kerfisfræðingur í vanda
staddur. Hann hefur tvo val-
kosti og hvorugur er góður.
Að breyta aðallyklinum í
vöruskránni fyrir allar
flöskustærðir á Gullbark-
anum. Fyrir lítraflösku yrði
aðallykillinn þá 010201. Þar
sem 02 stæði fyrir „gæða“ viskí.
Þetta þýddi að breyta þyrfti alls-
staðar þar sem vísað er í vöru-
skrána þar sem þetta er aðallykill
hennar. Þessar vísanir geta verið
víða jafnvel í öðrum kerfum og í
gömlum gögnum. Að búa til
„nýja“ vöru og láta gömlu vöruna
halda sér. Lítraflaska af Gullbark-
anum með „gæða“ flokkunina
fengi þá aðallykillinn 010201 en
lítraflaska af Gullbarkanum með
„standard“ flokkun væri áfram
með „010101“. Athugið að hér er
þó alls eldci um nýja vöru að ræða
heldur eingöngu breytt mat á sömu
vöru. Þetta þýddi að sjálfsögðu að
bæta þyrfti inn vörulínu
fyrir allar flösku-
stærðir. Erfitt yrði
að útbúa stjórn-
unarupplýs-
ingar t.d.
varð-

andi sölu þar sem engin
tengsl eru milli nýju vöru-
línanna og þeirra gömlu.
Það sem raunverulega þurfti
var einföld brey ting á vöm sem var
til og átti að vera til áfram. Ef aðal-
lykill vörutöflunnar hefði verið
einfalt vörunúmer (án meiningar)
og gerð, gæðaflokkur og flösku-
stærð einkenni í töflunni (gætu
verið aðgangslykill) þá hefði þessi
breyting verið einföld og alls ekki
komið til kasta kerfisfræðings.
Þetta er lítið dæmi um hvernig
aðallyklar með mein-
ingu geta valdið
vanda. í þessu
dæmi var vanda-
málið þó tiltölu-
lega einangrað
og ólíklegt að
það hefði náð
mikið útfyrir
viðkomandi
fyrirtæki. Þetta
getur orðið mun
alvarlegra ef mörg
kerfi hjá mörgum
fyrirtækjum byggja
á slíkum lykli.
Hugsum okkur t.d.
að aðallykill sem
einkenndi persónu í
þjóðskrá væri sam-
settur lykill sem inni-
héldi fæðingardag og
fæðingarnúmer við-
komandi persónu. Þetta þýðir að
allsstaðar þar sem vísa þarf til
viðkomandi persónu þarf að gefa
upp fæðingardag. Hvaða áhrif
hefði það á öll þau kerfi sem
byggja á þessu ef einhver alþjóðleg
nefnd kæmist að þeirri niðurstöðu
að óheimilt sé að krefjast svo
persónulegra upplýsinga og vænt-
anlega jafnframt óheimilt að opin-
bera þær?
Dæmi um lyklauppbyggingu af
þessu tagi er mjög víða að finna
og full ástæða til að hafa af þeim
áhyggjur. En flest okkar eigum þó
líklega nóg með að hafa áhyggjur
af því hvað gerist árið 2000.
Glenn Michael er
ráðgjafi í upplýsinga-
málum
Sólmundur Jónsson er
ráðgjafi hjá Tír ehf
solm@tirskyrr.is
Tölvumál - 19