Vísir - 23.10.1962, Blaðsíða 7

VÍSIR . Þriðjudagur 23. október 1962.
Sýning Bjarna Jónssonar
í Listamannaskálanum
Bjarni Jónsson sýnir um þessar
mundir verk sín í Listamannaskál-
anum og verður sýning hans opin
til 28. þ. m. Sýning þessi virðist
hafa vakið nokkra athygli, sem sjá
má af því að af 73 myndum eru
þegar 22 seldar. Þó eru þær sem
eftir eru kjarni sýningarinnar.
Bjarni Jónsson er í hóp- þeirra,
sem í daglegu tali nefnast
,,abstrakt“-málarar. Það hefur þann
kost í för með sér að hann ræðst
beint að hinum raunverulegu list-
rænu vandamálum, þ. e. a. s. ein-
hlítum áhrifum lita, lína og flata.
Þannig skorar hann vandlátan á-
horfanda á hólm, í myndum sínum
býður hann ekki upp á eftirlíkingu
á fallegum hlutum, svo sem lands-
lagi, sem allir þekkja, og sem oft
dregur athyglina frú því, hvernig
myndin er máluð. Bjarni Jónsson
kemst heldur ekki hjá ókostum
„abstrakt“-listarinnar, sem felst í
því að sniðganga hina fjölmörgu
hluti raunhæfs Iífs, sem nú sem
fyrr eru þrungnir töfrum og enn
langt frá því að vera afgreitt mál.
Þrjú höfuðstef vekja athygli á
sýningunni. Þau eru „brotágulls"-
stefið (nr. 7, 10, 12, 20), „dans“-
stefið (nr. 5 og 11) og „ferhyrn-
ings“-stefið (nr. 16, 28—37). Mér
finnst einkar athyglisvert, að lista-
maðurinn skuli glíma við ákveðin
viðfang ni á þann hátt, að hann
einangrar vandamálin hvert fyrir
sig og rannsakar þau með marg-
endurteknum tilbrigðum. Vil ég í
því sambandi benda sérstaklega á
tilraunir hans með útlínur flatanna,
sem eru fyrst í stað beinar, skarp-
ar, geometrískar, síðan mjúkar og
flaueliskenndar og loks brotnar
MYNDLIST
og hreýfanlegar. Sýnir hann þann-
ig að hver línutegund hefur sinn
sérstaka tjáningarmátt.
t tveim dansmyndum ( nr. 5 og
nr. 11) sýnir hann ekki dansandi
pör, ekki líkama á hreyfingu, held-
ur spor dansins á fleti. Á þennan
hátt myndast eins konar dans-
teppi. Ekki finnst mér þó listamað-
urinn fylgja þeirri stefnu nægilega
til hlítar, því danshrynjandin er
Stórgjöf til skóg-
nna
Með Arnarfellinu kom nýlega
hingað til lands stór sending girð-
ingarstaura frá Sogni í Noregi. Eru
það 4200 staurar, sem fáeinir Norð-
menn hafa safnað saman til þess
að iétta skógræktarfélögum hér á
Iandi störfin.
Þetta er ekki í fyrsta sinn, sem
ýmsir einstaklingar í Noregi senda
skógræktarfélögunum staura. Séra
Harald Hope í Ytre Arne við Berg-
en kom ningað með skógræktar-
fólki árið 1952 í fyrsta sinni. Síðan
hefur hann tvívegis komið hingað
í sömu erindum. Fyrir atbeina hans
hafa skógræktarfélögin þegið rösk-
lega 18.000 girðingarstaura að gjöf
á 10 árum. Að gjöfum þessum hafa
margir staðið, þar á meðal ýmsir,
sem tekið hafa þátt í skógræktar-
ferðum hingað til lands. En að auki
koma' þar margir Íslandsvínir við
sögu, sem aldrei hafa haft tækifæri
til að kynnast íslandi eða islend-
ingum.
í þetta skipti hafa tveir skóg-
ræktarfarar verið aðalhvatamenn
að staurasendingunni, þeir Olav
Mjölsvik í Innstevik í Sogni og Ola
Rád, kennari í Nordfjord. En Ola
Rád lézt nú fyrir mánuði.
Auk þessara tveggja hafa eftir-
taldir aðilar tekið þátt í gjöfinni:
Erik Hagen í Sunnfjord, Kr. Ram-
stad á Fjöllum, J. L. Andreassen
Skják Almenniag, búnaðarskóla-
stjóri Lien á Aurlandi, Kristoffer
Hovland í Dale, Ola Hovland í
Eikefjord ásamt verkamönnum við
tunnuverksmiðju Ola Hovlands og
verkamönnum við tunnuverksmiðju
Kristoffers Hovland í Dale.
Hákon Bjarnason.
Enn eru „ ryðklófnr
fluttir til landsins
##
Á síðasta ár. vur gefin út reglu-
gerð um innflutning notaðra bif-
reiða, til að draga úr honum.
Samkvæmt reglugerð þessari
mátti ekki flytja inn eldri bifreiðir
en tveggja ára, og var þetta gert
til þess að menn flyttu ekki inn í
landið fjölda ónýtra bíla, hreint
sorphaugaskran, sem hefði ekkert
annað en kostnað í för með sér og
væri þar að auki hættulegt í um-
ferðinni á margan hátt.
Þrátt fyrir bann þetta, hefir ekki
tekið fyrir þenna innflutning með
ö'.lu, því að Vísir veit til þess, að
fyrir nokkru var fluttur til landsins
bíll, sem var þrefalt eldri en íeim-
ilt var, því smíðaárið var 1956. Þeg-
ar hann var kominn hér á hafnar-
bakkann, var hann tekinn til skoð-
unar, eins og gengur og gerist, svo
að hægt væri að meta hann, en eft-
ir matinu fer tollur sá, sem eiganda
er gert að greiða. í skoðunarvott-
orðinu var komizt svo að orði, að
„dekk eru öll ónýt, bíllinn allur
ryðbrunninn og illa farinn að öðru
leyti.“
Þannig getur staðið á um inn-
flutning þessarar oifreiðar, að
gleymzt hafi að afturkalla leyfis-
veitingu fyrir innflutningi hans, og
er því fyllsta ástæða til að athug-
að sé, hvort fleiri slík gleymsku-
leyfi séu í umferð og þau felld úr
gildi, því að slíkur bílainnflutn-
ingur er fyrir neðan allar hellur
og auk þess óheimill samkvæmt
því, sem segir í upphafi þessa máls.
ekki nógu lifandi, heldur um of í
viðjum geometrískar hugsunar.
Þessu er öðru vísi varið í myndröð,
sem er, að því er mér virðist,
þungamiðja sýningarinnar, en það
eru tilbrigðin um ferhyrningskom-
position. Nr 6 — „Ferhyrna" —
er augsýnilega upphaf stefsins.
Grundvallarbygging þessi helzt í
öllum myndum frá nr. 28 —■
„Kontura" — til nr. 37, að undan-
skildum 32, 33 og 36. Er skemmti-
legt að sjá hvernig nýir kostir
koma fram í hverju tilbrigði. Hér
gætir sparsemi og listrænnar hag-
sýni í litavali. ákveðinn og tak-
markaður litahljómur setur í
hverju sinni svip á myndina og
kemur það fram í nöfnum mynd-
anna: „Grænt“, „Blátt“, „Rautt“,
„Rauðbroti" o. s. frv. Finnst mér
þessar myndir vera sterkastar í
verkum Bjarna. Þær eru ákveðn-
ar i byggingu og hvíla í jafnvægi
línu og lita. í þeim hefur lista-
manninum tekizt að yfirvinna hinn
kreddulega geometríska ofsa, sem
gætir í sumum af eldri myndum
hans. (Við höfum séð það svo oft
áður). „Leikur á bláu“ (nr. (33)
sameinar einna bezt það sem
Bjarni hefur fundið í viðleitni sinni
og er sú mynd þó óseld.
Með ofangreindum myndum sýn-
ir Bjarni Jónsson, að hann er mað-
ur sem vinnur með alvöru og hnit-
miðun að list sinni. Að því sönn-
uðu, verð ég að játa að ég hafði
minni ánægju af öðru, sem slæðzt
■hefur með á sýninguna. A ég þar
við nokkrar ■lakkmyndir, í „klístur-
pappírsstíi". Vel má vera að til-
raunir sem þessar eigi tilverurétt
Bjarni Jónsson við eina af myndum sínum.
á verkstæði, en ég mótmæli því
að slíkur tilviljanakenndur leikur
sé skýrður nöfnum, sem gefa meira
í skyn en áunn'ið er. Nefnist ein
þessara mynda „Bæn“. Hugtakið
bæn er í hugum flestra svo leynd-
ardómsfullt og lotningarvert fyrir-
bæri andlegs lífs, að mér finnst
nokkuð mikill kjarkur, ef ekki
dirfska, að vilja lýsa því með eins
lítilli fyrirhöfn og raun ber vitni.
Sama má segja um ,,Can-can“ og
einkum ;,KristaIla“. Myndi ég
fremur kjósa að skoða kristala
undir smásjá, eða fást við þá stærð
fræðilega, svo undurfagur og dá-
samlegur er heimur þeirra. Ég fæ
ekki séð að slík hending í nafn-
gift mynda hjálpi listamanni í
viðleitni hans. Aftur á móti getur
það valdið vantrausti á „abstrakt"
list. Litaæfingar þessar hafa selzt
mest á sýningunni. Væri óskandi
að listamaðurinn léti það ekki
blekkja sig í þeirri aivarlegu list-
rænu viðleitni, sem annars setur
svip sinn á sýningu hans.
Kurt Zier.

Strákavegur á dagskrá — jómfrúarræða — lands-
hafnir — ríkisreikningur — þinglýsingar — tækni-
legar breytingar — ýmsar þingsályktanir.
Þingfundir stóðu stutt á Al-
18 þingi i gær. Tvö mál voru á
dagskrá í neðri deild, annað
fjallaði um endurbætur á Siglu-
1|| fjarðarvegi, flutt af nokkrum
||| Fram.sóknarmönnum. Gagn-
| rýndu þeir það ástand sem veg-
* urinn væri og hefði verið í,
en eins og kunnugt er, er hann
III meira og minna lokaður yfir
|Í| vetrarmánuðina. Teppist þar
með eina samgönguleiðin sem
III til kaupstaðarins liggur land-
leiðis.
Einar Ingimundarson, þing-
maður Sjálfstæðisflokksins á
Siglufirði, kvað það ekki af á-
III hugaleysi sem hann og flokks-
bræður hans stæðu ekki að
þessu frumvarpi. Sjálfstæðis-
menn hefðu flutt frumvarp þess
efnis á síðasta þingi, en þá
hefði ekki unniz.t tími til að af-
|:;8| greiða það. Ástæðan fyrir því
, að þeir flytja það ekki aftur
nú væri sú, að þeir treystu rík-
| isstjórninni til að hefjast handa
| * á endurbótum á Siglufjarðar-
§18 vegi hið skjótasta.
Síðara málið í neðri deild
Ívar frumvarp um landshöfnina
í Keflavík. Flutningsmaður var
Ragnar Giiðleifsson, sem nú sit-
ur á þingi sem varamaður Em
ils Jónssonar. Ragnar fluí
I 8" þarna sína jómfrúarræðu. Fór
118 hann nokkrum orðum um þær
endurbætur sem nauðsynlegar
væru á Keflavíkurlandshöfn-
inni og lagði til að framlagið
til hafnarinnar væri hækkað úr
25 milljónum kr. í 70 millj. kr.
Ekki hafði Ragnar fyrr lokið
máli sínu en tveir þingmenn af
Vesturlandi stóðu upp, minntu
menn á landhöfnina á Rifi á
Snæfellsnesi, en hún væri önn-
ur af tveimur landshöfnum á
landinu. Gísli Jónsson fyrsti
þingmaður Vestfirðinga lýsti
því yfir, að ef frumvarp Ragn-
ars væri flutt með samþykki
sjávarútvegsmálaráðherra, þá
ætlaði hann við aðra umræðu
þessa máls að bera fram sams
konar tillögu um aukningu
framlags til Rifshafnarinnar.
Ekkert væri sjálfsagðara en að
báðar landshafnirnar nytu sama
styrks, sérstaklega þar sem á-
standið á Rifi væri gjörsamlega
óviðunandi. Halldór E. Sigurðs
son tók í sama streng.
I efri deild fylgdi Gunnar
Thoroddsen samþykkt á ríkis-
reikningunum úr hlaði með
nokkrum orðum og er þess get-
ið á öðrum stað í blaðinu. —
Bjarni Benediktsson fylgdi einn
ig úr hlaði ríkisstjórnarfrum-
varpi, sem fjallaði um þinglýs-
ingar. Ráðherrann fór ekki
mörgum orðum um frumvarp-
ið, kvað það ^amið af próf. Ár-
manni Snævarr og fulltrúa borg
ardómara Ólafi Pálssyni, Próf.
Ármann hefur manna mest
kynnt sér þetta efni og er tví-
mælalaust bezt að sér 1 fræði-
Iegu hlið málsins, en Ólafur
hefur unnið mikið við þinglýs-
ingar síðustu árin og hefur
mikla og hagnýta reynslu. Ekk-
ert vafamál er því að frumvarp
þetta um þinglýsingar er sam-
ið af þeim mönnum sem bezt
þekkja til. Mest er um lögfræði
legar og tæknileg atriði og kvað
því ráðherrann ekki ástæðu til
að fara mörjum orðum um
frumvarpið á þessum vettvangi.
Engar umræður urðu að lokn-
um framsögum ráðherranna.
Eftirfarandi mál voru lögð
fram í gær:
Þingsályktun um fiskiðnskóla
flutt af fulltrúum úr báðum
stjórnarandstöðuflokkunum.
Tillaga til þingsályktunar um
endurskoðun laga um lánveit-
i ‘r til íbúðabygginga flutt af
Framsóknarmönnum í neðri
deild. Tillaga til þingsályktun-
ar um baráttu gegn eiturlyfja
nautn. Flutt af Alfreð Gíslasyni
lækni.
Frumvarp til laga uip breyt-
ingar á lögum um hafnargerðir
og ídingarbætur flutt af Karli
Guðjónssyni.
Tillaga til þingsályktunar um
hlutdeildar- og arðskiptifyrir-
komulag í atvinnurekstri ísl.
Flutt af þrem Sjálfstæðismönn-
um.