Vísir - 10.12.1962, Blaðsíða 9

VÍSIR . Mánudagur 10. desember 1962.
9
*
Þegar ég var á ferðalagi mínu
um írland f haust barzt af til-
viljun f hendur mér eintak af
brezku blaði, The Evening Stand
ard, þar sem reett var um hætt-
umar, sem við það væru bundnar,
að Vestur-Þjóðverjar legðu í vax
andi mæii fé f fyrirtæki í öðmm
löndum, og að menn væm famir
að gera sér grein fyrir hættun-
um, sem af þessu gæti stafað,
einkum er fram liðu stundir Sagt
var frá Vestur-þýzkri fjárfest-
ingu f Austurrfki, Svisslandi ír-
Iandi ftalíu, Frakklandi og Spáni,
en fyrirsögn greinarinnar var
Nýja þýzka innrásin.
1 grein þesari var því haldið
fram sem óvéfengjanlegri stað-
reynd, að hér væri um nýja
þýzka efnahagsstefnu að ræða,
sem byggðist á þvi, að „öryggi
væri í dreifingu" — Þýzkaiand
mundi aldrei framar „unga
út öllum sínum eggjum f sama
hreiðrinu", eins og það var orð-
að. — Ég hafði orðið var við
það í Norður-frlandi, að mikil
vestur-þýzk fjárfesting f Irska
lýðveldinu hefði vakið nokkurn
ugg þar, og má vera að það
stafi af nokkru af þvf, að meðal
almennings á Bretlandi og frlandi
gætir stöðugt tortryggni í garð
Þjóðverjar eftir tvær heimsstyrj-
aldir á þessari öld, og virtist mér
ekki sami uggur rfkjandi á N.f.
yfir fjárfestingu annarra erlendra
þjóða f frska lýðveldinu, og vissu
lega er talsvert um brezka og
bandaríska fjárfestingu á N. f.
sjálfu, sem Norður-frar virðast
hinir ánægðustu með.
Mér datt f hug, að kynna mér
hver væri afstaða hins opinbera
til vestur-þýzkrar fjárfestingar og
annarrar erlendrar fjárfestingar f
Irska lýðveldinu (Eire), spurðist
fyrir um þetta og fékk f hendur
opinbera skýrslu, sem m. a. sýnir
1 að Vestur-Þýzkaland er eitt
Ianda af mörgum, sem hafa fest
fé f fyrirtækjum f Irlandi.
Stuðningur við
erlenda fjárfestingu.
Þess er þá fyrst að geta, að
írska stjórnin setti á laggir sér
staka stofnun til þess að stuðla
að iðnvæðingu f landinu, og
nefnist hún The industrial devei
opment authority. Stofnuninni
var falið að aðstoða iðju-
hölda og iðnfyrirtæki f landinu.
Gerð er grein fyrir þessum mál-
um f skýrslu og er formáli henn
ar ritaður af sjálfum forsætis-
ráðherranum Sean F. Lemass, en
hann er einnig iðnaðar- og verzl-
unarráðherra. í formála þessum
kveðst hann vilja fagna innilega
öllum þeim, sem kynnu að vilja
notfæra sér þau hlunnindi sem
látin eru í té til aukinnar iðn-
væðingar, og heitir þeim allri
þeirri aðstoð, sem hann getur f
té látið. Hann segir mikið hafa
áunnist til aukinnar iðnvæðingar
og það séu engar heilbrigðar
efnahagslegar ástæður, sem mæli
gegn því, að aukin iðnvæðing
geti ekki átt sér stað á komandi
tfmum, — fyrir hendi sé verndað
ur heimamarkaður og enn sé um
talsvert mikinn innflutning að
ræða á mörgum vörum, sem hægt
sé að framleiða í landinu. „Rfkis
stjórnin hefur sérstakan áhuga
á að auka útflutninginn, og
frá þeim sjónarhóli skoðað, hefur
það sérstaka þýðingu með tilliti
til fyrirhugaðs frjáls markaðs í
fagnað af stjóminni og þjóðinni.
Á undangengnum 5 árum hafa
brezk, bandarfsk, belgísk, dönsk,
hollenzk, þýzk (vestur-þýzk),
sænsk og svissnesk fyrirtæki
komið á fót þar yfir 100 iðn-
fyrirtækjum. Þessar verksmiðjur
koma til viðbótar öllum þeim,
sem Irar sjálfir hafa stofnað, al-
gerlega á eigin spýtur.
Bretar og Bandarfkjamenn hafa
stofnað til olíuhreinsunar á ír-
Iandi, Frakkar smfða þar flug-
vélar, Hollendingar framleiða þar
plastpfpur, Bretar skjólfatnað og
Bandaríkjamenn kvenfatnað, Hol-
lendingar þvottavélar, ryksugur
o. fl. Þjóðverjar krana, stálvörur,
Iandbúnaðarvélar, osta o. fl.,
Bandaríkjamenn alum-vörur og
mætti svo iengi telja.
Fjárfestingin erlendis frá nem-
ur á þessum 5 árum 30 milljónum
sterlingspunda.
Hlunnindin.
Af hálfu írsku stjórnarinnar er
um óendurkræf framlög að ræða
sem geta numið allt að fullum
kostnaði við að koma upp verk-
smiðjubyggingum. Stjórnin er
einnig undir það búin að veita
stuðning til vélakaupa og þjálf-
unar verkamanna. Framlög þau
sem hér um ræðir hafa f einstöku
tilfellum numið allt að 240.000
pundum. — Einnig er um miklar
skattafvilnanir að ræða.
Mannafli.
Áherzla er lögð á, að írland
hafi nægan mannafla til þess að
frsk iðnaðarframleiðsla tvöfaldist
á næstu 10 árum og fullyrt að
Nýjar verksmiðjur f grennd við höfnina í Dun Langhaire.
Axel Thorsteinsson:
Erlend fjárfestinj
í írskum iðnaði
fjöldi þjálfaðra írskra verka-
Evrópu, hve frland er nálægt
Evrópumarkaðnum".
100 nýjar verksmiðjur.
í skýrslunni segir: fleiri erlend
fyrirtæki setja á stofn fyrirtæki
á Irlandi — þar sem þeim er
manna á Bretlandi myndi fúslega
koma heim til starfa f hinum
nýju iðngreinum.
í sérstöku fylgiriti The Finan-
cial Times f London, er nefnist
„Republic of Ireland“, segir, að
næstum allar þessar verksmiðjur
hafi verið reistar vegna útflutn-
ingsmarkaðsins og meiri hlutinn
með erlendri fjárfestingu, aðal-
lega brezkri, bandarfskri, hol-
enzkri og þýzkri, en einnig
franskri, ítalskri og sænskri.
Atvinnuleysingjum
fækkar.
Financial Times benda á, að
þessi þróun hafi leitt til þess að
atvinnuleysingjum hafi fækkað
um y5 1960 miðað við 1957 eða
um 20.000, og aðflutningur fólks
hafi einnig minnkað, en hann náði
hámarki 1957 0.000). Blaðið seg
ir, að 1959 hafi iðnaðarfram-
leiðsla aukizt meira en í nokkru
Vestur-Evrópulandi að undan-
teknum Hollandi og Italfu, og
haldist sama iðnþróun, muni
halda áfram að draga úr innflutn-
ingi fólks og þeir tímar koma, er
fólksfækkunin f landinu stöðvist,
— en þess er að geta, að fólks-
fækkunin hefur háð öllum fram-
förum í landinu í meira en heila
öld eða allt frá dögum hungurs-
neyðarinnar miku fyrir miðja 19.
öld.
Auk þess sem þegar hefur ver-
ið getið um hlunnindi þau, sem
1 boði eru, er um margs konar
fyrirgreiðslu að ræða, eftir því
sem þörf krefur, og má þar til
nefna hlutabréfaútboð, útvegun
lána o. s. frv.
Þá er vakin athygli á eftirfar-
andi:
Viðskiptasamningar eru við mörg
Evrópulönd og greiðir það fyrir
útflutningi á írskum vörum.
Enginn landshluti fríands er
langt frá höfn eða flughöfn og
samgöngur greiðar við Bretland,
meginlandslöndin og aðrar heims-
álfur.
Samkvæmt san.-ilngum við
Bretland eru næstum allar vörur
framleiddar á írlandi tollfrjáisar
í Bretlandi, en nol rar gilda for-
gangs innflutningstolla ákvæði og
af fáeinum þarf að greiða fullan
toil.
Aukin útflutningur.
Útflutningur frá írlandi (Eire)
nam árið 1956 107 milljónum
sterlingspunda og 180 miiljónum
1961.
Sérstök athygli er vakin á aukn
um útflutningi á eftirfarandi:
Bifreiðum, vindlingum (sígarett
um), rafmagnsáhöldum, pappír og
annarri pappírsframleiðslu, skó-
fatnaði, málmvörum, ullargarni
og prjónlesi, nylonvarningi, til-
búnum fatnaði, bjór og súkku-
laði.
Óánægjan.
. Það mun óhætt að fuilyrða, að
þjóðin fagni iðnvæðingunni yfir-
leitt, þar sem hún hefur leitt til
aukins útfiutnings og atvinnu. sí-
vaxandi fjöldi verkafólks starfar
nú í iðnaðinum við betri skilyrði
en nokkru sinni fyrr, og iðnvæð-
ingin mun sem fyrr var getið
væntanlega leiða til stöðvunar
fóiksfækkunarinnar í landinu.
Hér er að sjálfsögðu átt við iðn-
væðinguna í hc ild. ig mun það
hafa dregið úr ugg manna við
erlenda fjárfestingu, að ekki eru
fluttir inn erlendir verkamenn,
nema sérþjálfaðir menn til þjálf-
unar og leiðbeiningar fyrst í stað.
Að sjálfsögðu draga hinar nýju
iðngreinar til sín fólk úr sveit-
unum, en það mundi ella fara til
Bretlands eða úr landi, sem verið
hefur, og vilja menn að sjálf-
sögðu heldur að fólkið hverfi það-
an til nýrra starfa í landinu
sjálfu, heldur en að það fari úr
landi. Að landbúnaðinum og sveit
unum vík ég síðar.
Óánægju og hennar mikillar
gætir þó — aðallega út af fast-
eignakaupum erlendra iðjuhölda
og stóreignar.-.anna, oft á fögrum
og sérkennnilegum stöðum, sem
mönnum sárnar að sjá í eigu er-
lendra manna.
Óvissan framundan.
Þótt iðnvæðingin hafi um
margt vel tekizt og útflutningur
aukizt og horfur séu á að fram-
hald verði á þessari þróun, ríkir
óvissa um framtíðina, sem að
sjálfsögðu er undir því komin, að
góðir markaðir fáist fyrir útflutn-
ingsafurðirnar. Kemur þar til
greina hversu fer um alla 'amn-
inga um aðild að Efnahagsbanda-
lagi Evrópu og hef ég vikið að
þeim málum í fyrri pistlum, og
minni því aðeins á, að írland
(Eire) hefur sótt um aðild að EBE.