Vísir - 25.10.1963, Blaðsíða 4

4
V1SIR . Föstudagur 25. október 1963.
•£ftp«

B&BWWtB IW&Æmm
m WlW
# •
w ^ M. ~ Æ J? . «
&uu pjonustu u Æ» rurrvmi
mÆ
Extrabladet i Kaupmannahöfn
hafði á dögunum viðtal við um-
boðsmann Loftleiða í Kaup-
mannahöfn i tilefni af opnun
SAS á hinni svokölluðu „billig-
rute“ yfir Atlantshafið.
Thomas, umboðsmaður sagði:
Við vanmetum auðvitað ekki
samkeppni SAS, en aftur á móti
örvæntum við ekkl. Við bíðum
rólegir eftir hvað gerist í mál-
inu. Það hefur verið sagt að við
getum farið enn mikið niður, en
úr þvi SAS getur lækkað sitt
verð svo mjög, þá er ekkert unn
ið við það. Við ætlum ekki að
hrófla við verðinu. Við höfum
annað til að bjóða úr því orðið
„billigrute“ er ekki til hjá okk-
ur. Á fjórhreyfla DC-6B vélun-
um okkar heitir það „iuksus-
præget turistklasse“ (2. farrými
með Iúxussniði).
— Og hvað er það? spyr blaða
maður Extrablaðsins.
— Það eru veitingamar um
borð. Góðar flugfreyjur, sem
vaka yfir velferð farþeganna.
Hjá okkur eru t. d. veittir áfeng
ir drykkir ókeypis erns og hver
vilL Nú og sVo eru margir sem
ekki hafa flogið áður, og fólk
sem ekki liggur svo lífið á og
vill njóta flugsins og við teljum
það hagræði að koma við f
Reykjavík, rétta úr sér og fá
stórkostlega máltfð.
Fyrsta íslenzka oríabókm
Komin er í bókaverzlanir ís-
Ienzk orðabók, sem er hhi fyrsta
‘ með skýringum á íslenzku, og sú
eina sem nær yfir bæði fommál
og nýmál, bundið og óbundið, mælt
mál og ritað. 1 bóklnni em öll ó-
! samansett orð íslenzkrar tungu,
og ný, og fjöldi samsettra. Þá em
Saklaus
bílþjófnaður
Um sexleytið í fyrrakvöld var
lögreglunni í Reykjavík tiikynnt
um að Moskovits-bifreið hefði ver-
ið stolið af stæði í Brautarhoiti.
Eigandi bifreiðarinnar hafði lagt
henni við hlið annarrar Moskovits-
bifreiðar fyrir utan bifreiðaverk-
stæði í Brautarholti, en þegar hann
vitjaði hennar að nýju var hún
horfin.
Við eftirgrenslan lögreglunnar
kom í ljós að bifreiðinni hafði eng-
an veginn verið stolið heldur tekin
til viðgerðar á verkstæðinu í ógáti
fyrir hina Moskovitsbifreiðina sem
raunverulega átti að fara þangað
til viðgerðar.
Sagan hermir ekki hvað viðgerð-
armennirnir fundu athugavert við
bifreiðina né heldur hvað viðgerð-
arreikningurinn varð hár að lokum.
Það sem máli skipti var það að
bifreiðin komst til skila!
kenningar skáida, og heiti, mál-
lýzkuorð, sérfræðiorð, orð um
hluti og hugmyndir liðinna alda og
kjamorkualdar, flokkuð eftir merk-
ingum, og tekin eftlr beztu fáan-
Iegum heimildum.
Sumarið 1957, ákvað Mennta-
málaráð að gefa út íslenzka orða-
bók handa skólum og almenningi.
I ráðinu sátu þá: Helgi Sæmunds-
son ritstjóri formaður, Birgir Kjar-
an hagfræðingur, Kristján Bene-
diktsson kennari, Magnús Kjartans
son ritstjóri, og Vilhjálmur Þ. Gísla
son útvarpsstjóri. Um haustið var
svo kjörin ritnefnd, og í henni
voru: aðairitstjóri, Árni Böðvars-
son, Eirlkur Hreinn Finnbogason
cand. mag., Gils Guðmundsson rit
höfundur, Jakob Benediktsson rit-
stjóri Orðabókar Háskólans, Magn-
ús Kjartansson og Vilhjálmur Þ.
Gíslason.
I formála bókarinnar segir Árni
Böðvarsson m.a.: Þessi bók er eink
um ætluð skólum og almenningi,
en ætti að geta orðið til gagns
flestum þeim, sem þurfa skýringar
á íslenzkum orðum, í almennu les-
efni gömlu eða nýju. 1 bókinni eiga
að vera fiest eða öll íslenzk stofn
orð sem komizt hafa í íslenzkar
orðabækur (fornmáls og nýmáls)
svo og algengustu samsetningar.
Rétt er þó að minna á að íslenzk
tunga á að sjálfsögðu miklu fleiri
orð en rúmazt geta I orðabók af
Síldarskipstjórar á
fiskveiðasýningu
Geysimikil fiskveiðisýning verð-
ur haldin 1 Gautaborg næstu daga
og munu margir síldarskipstjórar
frá Islandi verða meðal sýningar
gesta. Alis fara 30 síldarskipstjór-
ar og konur þeirra utan bæði til
skemmtunar og svo til að fræðast
um nýjungar I veiðarfæragerð og
veiðitækni.
Ferð skipstjóranna og frúa þeirra
hefst með Kaupmannahafnarferð
og verður dvalizt þar I 5 daga, en
að því búnu verður tveim dögum
eytt til að skoða sýninguna í Gauta
borg.
Meiri tíma hafa skipstjóramir
ekki til umnáða að sinni. — Suður
landssíldin bíður þeirra hér heima.
Allmargir síldarskipstjórar hafa
lagt iand undir fót eftir sumarver-
tíðina og brugðið sér yfir pollinn
til annarra landa. Margir hafa farið
til Spánar og annarra sólarlanda,
en aðrir styttra.
Innbrot
Innbrot var framið I fyrrinótt I
skrifstofur og verzlun trésmiðjunn
ar Dvergs í Hafnarfirði.
Farið hafði verið inn um glugga
eftir að rúða í honum hafði verið
brotin.
þessari stærð. 1 bókinni munu vera
um 65 þúsund feitletruð uppfletti-
orð.
Ritstjórn bókarinnar er ljóst að
ýmislegt muni hafa orðið út undan
sem hefði átt að koma með f bók-
ina, og sumt mun hafa verið tekið
með sem átti minni — eða jafnvel
engan — rétt á sér.
Reynsla orðabókahöfunda er sú
að fram hjá slíkum skerjum verður
ekki siglt, sízt í fyrstu útgáfum.
Auk þess skortir fullnægjandi stór
ar orðabækur um íslenzka tungu,
til að unnt sé að gera skólaorða-
bók af þessari stærð nægilega vel
úr garði. Úr því verður ekki bætt,
fyrr en orðabók Ámanefndar (til
siðaskipta) og orðabók Háskóla ís-
lands (eftir 1540) eru komnar út.
Setning og prentun fór fram í prent
smiðjunni Odda og bókin var bund
in hjá Sveinabókbandinu h.f. Hún
mun kosta um 720 krónur úr búð,
en kostnaður við hana var áætlað-
ur 3 y2 millj. króna. Skóiafólk get-
ur fengið 20% afslátt, ef það
pantar hana f sameiningu, og skóla
stjóri ábyrgist greiðslu. Þarf ekki
að pantji nema 5 bækur til að þessi
afsláttur fáist.
Forseti íslands kom í heimsókn til Ottó Michelsen I vikurmi og
skoðaði IBM 1620 rafreikninn.
Vann ársverk á
8 klukkutímum
íslenzkir vísindamenn hafa und-
anfarnar 3 vikur notið góðs af hin
um snjalla rafeindareikni IMB 1620,
sem Ottó Michelsen hefur haft að
láni frá IMB í Bandaríkjunum. Má
segja að reiknirinn hafi verið í not
kun nótt sem nýtan dag og hefur
hann unnið að hvers konar útreikn
ingum, sem spara vfsindamönnum
stórkostiegan tíma. T. d. reiknaði
heilinn flókið dæmi á 8 klukkutfm-
um fyrir einn vísindamanninn, en
annars hefði lausnin ekki fengizt
fyrr en eftir ársvinnu!
Um 60 manns hafa að undan-
fömu verið á svoköliuðum
FORTRAN-námskeiðum en Fortran
er það mál, sem „heilinn" skilur.
Þar eru 20 verkfræðingar og 40
menn úr ýmsum stéttum, veður-
fræðingar, viðskiptafræðingar,
tæknifræðingar, og ýmiss konar
vísindamenn.
Koma rafreiknisins til íslands
hefur leitt margt gott af sér, en þeg
ar hann hverfur aftur utan vaknar
sú spurning hvort íslenzkar vísinda
stofnanir þurfi ekki á slíku verkfæri
að halda. Rafreiknar af þessari
stærð eru að vfsu geysidýrir, kosta
að sögn á 7. milljón króna, en
sparnaður af slíkum heila yrði ekki
lengi að renta sig.
Héðan fer IMB 1620 flugleiðis á
sunnudaginn til Finnlands. Danski
verkfræðingurinn Mogens Hansen,
hefur verið hér að undanfömu og
kennt notkun „heila“ þessara. Flyt-
ur hann fyrirlestur í 1, kennslu-
stofu Háskólans í kvöld kl. 17,30
um notkun rafreiknisins.
Aflasölur
Eftirtaldir togarar hafa selt afia
f erlendum höfnum að undan-
förnu:
Fylkir i Cuxhaven 131 tonn á
94.018 mörk, Harðbakur 121 tonn
á 87.800, Surprise 102 tonn á
71.300, Víkingur 141 tonn á 107,-
500 mörk, Gylfi 82 tonn á 76.600,
aðstöðu til
Tekið hefur til starfa I Kópa
vogi nýtt fyrirtæki, Bilaþjónust
an í Kópavogi, Auðbrekku 53
en hér er um að ræða bifreiða-
verkstæðj af þeirri tegund, að
menn geta þar fengið leigt verk
stæðispiáss fyrir bifreiðir sínar,
svo og verkfæri, til þess að ann
ast viðgerðir sjálfir. Verður hið
nýja fyrirtæki opið alla daga,
virka sem helga, frá kl. 9—22,
og er þar rúm fyrir 10—14 bíla
f senn, eftir stærð.
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að oft reynist erfitt
að fá gert við bifreiðar í Reykja
vík og nágrenni og kemur þar
m.a. til stóraukinn bifreiðainn-
flutningur á síðustu árum og að
því er virðist of fá bifreiðaverk
stæði til þess að mæta þeim
aukna innflutningi. Á hinn bóg-
inn eiga margir laghentir menn
oft auðvelt með að gera sjálfir
við farartæki sín, en skortir oft
ast nauðsynleg verkfæri, að-
stöðu o. fl.
Bílaþjónustan í Kópavogi hef-
ir viljað reyna að koma til móts
við bifr^piðaeigendur í, þessum
efnum, og geta menn fengið
þar leigt verkstæðispláss fyrir
bifreiðir sínar fyrir kr. 30 á klst.
og er þá verkfæraleiga innifal
in. Auk þess mun fyrirtækið
kappkostá að hafa jafnan á boð
stólum ýmislegt smávegis, sem
nauðsynlegt er til bifreiðavið-
gerða, svo sem bolta, rær, olíu
og fleíra.
Auk verkfæra geta menn feng
ið aðgang að gastækjum til log
suðu, og einnig hefur Bílaþjón-
ustan á að skipa nýtízku gufu-
þvottatækjum til hreinsunar á
mótorum o. fl. Þá hefur fyrir
tækið rafgeymahleðslu, og einn
ig geta menn fengið þar stóra
og kraftmikla ryksugu til þess
að þrífa bifreiðir sfnar. Ættj sú
aðstoð að, koma mörgum vel 1
vetrarkuldanum. Þá mun fyrir-
tækið einnig annast hreinsun og
bónun bifreiða, sé þess óskað.
Eigendur hins nýja fyrirtækis
eru Hinrik Karlsson, AÍcel Páls-
son og Halldór Þorláksson, og
munu þeir sjálfir starfa við það.
w
»W!I