Vísir - 14.08.1965, Blaðsíða 5

V í SIR. Laugardagur 14. ágúst 1965,
Síðari hiuti
afmælisrabbs
við Ólaf
sjötugan

Sem eilíf
mítíð —
Við Ólafur Ólafsson gerðum þar stundarhlé á frásögn-
inni, er hann var nærri orðinn strandaglópur í Japan í
sinni fyrstu ferð til Kína, en allt komst þó í Iag á síðustu
stundu. lafur kleif síðasti maður um borð í síðasta
stundu. Ólafur kleif síðasti maður um borð í „Empress of
Russia“, þar sem það lá úti á höfninni í Nagasaki, í þann
veginn að létta atkerum undir síðasta áfangann - til
Shanghai. Það var fyrir réttum fjörutíu og fjórum árum,
og þó að Ólafur sé enn léttur í hreyfingum, hefur hann
verið enn snarari í snúningum þá. Mér er sem ég sjái
hann, þar sem hann er að stökkva um borð í bátinn við
bryggjuna á síðustu stundu.
— Ég komst sem sagt til
Kína, segir Ólafur. Og þangað
hef ég víst líka átt að komast.
Segðu mér eitt — var það
kannski nokkum veginn jafn-
snemma, að þú afréðir að verða
kristniboði og að gerast kristni
boði einmitt í Kína.
— Já, svarar Ólafur. Ég var
aldrei í neinum vafa um það.
Svo brosir hann og bætir við:
— En nú getur þú ekki notað
neitt af því í grein, sem ég
hef verið að segja þér ...
Það er ekki laust við að mér
bregði — er það ætlun hans að
fara að banna mér ... Hvers
vegna ekki? spyr ég.
— Vegna þess, að nú á ég
eftir að segja þér svo margt
frá Kína, að það verður meir
en nóg efni í eina grein. Þrátt
fyrir árin, er ég ekki enn orðinn
eldri en það, að ég er með all-
an hugann við mitt ævistarf,
og mér finnst að ævistarf mitt
hafi ég unnið í Kína ... og
hálft i hvoru eins og ég hafi
lokið mínu ævistarfi þar, þó
að ég væri þar ekki nema fjórt-
án ár, og nú séu um tuttugu
ár liðin síðan. Þeirra ára, sem
ég átti þar, minnist ég ekki
heldur sem fjarlægrar fortíðar.
Allt, sem bar fyrir mig þar,
stendur mér fyrir hugskots-
sjónum eins skýrt og lifandi og
það hefði gerzt fyrir ári, eða
jafnvel í gær. Með öðrum orð-
um — ekki sem fortíð, heldur
sem eilíf nútíð. Og í morgun,
þegar ég var að hugleiða hvað
ég ætti eiginlega að segja þér
sem blaðamanni, þá var mér
Kína efst í huga. Það má því
vel vera, að sumt af þvi, sem
ég segi þér nú, verði talið bera
keim af i þvi, sem kallað er á-
róður á nútímamáli. Ég vbna þó
að ég verði ekki vændur um
pólitiskan áhuga í því sam-
bandi, því að áhugi minn er
einungis sprottinn af kærleika
og samúð með þeirri miklu og
stórmerkilegu þjóð ...
— Eina gilda ástæðan fyrir
því, að eiga þetta afmælisrabb
við mig, er líka þetta eina, sem
gilt hefur í lífi og gildir enn —
kristniboðsköllun mín — og
það var einmitt fyrir það mikla
heillaspor, að ég fékk að koma
til Kína og kynnast þjóðinni i
margra ára samstarfi. í Kína
kynntist ég og konu minni, sem
einnig er vfgður kristniboði og
þar eru fædd fjögur af fimm
börnum okkar. Ég var í Kína
árin 1921—27 og 1929—37.
Það fylgir starfi kristniboðans
að ferðast mikið og víða, og
ég ferðaðist mikið um Kína og
kynntist því mikla landi og
högum fólksins, sem það
byggir. Þegar ég korn fyrst til
Kína, sigldi ég upp eftir fljótinu
mikla, Yangtse-Klng, og þver-
ám þess í tuttugu og átta daga
samfleytt með flatbotna fljóta-
bát, því að kristniboðstöðvar
okkar voru langt inni f landi.
Sú sigling var ævintýri út af
fyrir sig. Floti Kfnverja, að öll-
um fljótabátum meðtöldum,
mun vera sá stærsti í heirrd. Ég
sigldi eftir Keisaraskurðinum
mikla, ferðaðist norður að
Kínamúrnum og norður í Mand
sjúrfu. Og ég fór gangandi
langar leiðir. Þá kynntist mað-
ur fólki þar, þvf að Kínverjar
ferðast mikið gangadi; hópar
manna á öllum vegum. Einn
vetur gekk ég þrisvar sinnum
dagleið, eða um sextíu kíló-
metra. Ég var orðinn göngu-
þjálfaður, svo að mér varð
ekkert um það. Kfnverjar eru
skrafhreifnir á göngu og ein-
staklega glaðlyndir og gaman
að vera með þeim. Þá kynnist
maður þeim bezt, þegar gengið
er saman, hlið við hlið, kannski
allan daginn. Þá getur margt
borið á góma. Dag nokkurn var
ég samferða verzlunarmanni á
slfkri göngu. Við höfðum aldrei
sézt áður, en röbbuðum samt
eins og kunningjar, um alla
heima og gfliina. „Það eru ekki
neinir verzlunarmenn f söfnuð-
inum hjá ykkur“, varð honum
einu sinni að orði. „Víst eru
verzlunarmenn þar“, svaraði
ég og nefndi einn kunnan
verzlunarmann sem dæmi því
til sönnunar, „eða þvf skyldi
það ekki vera?“ Það kom hik á
hann andartak. „Já .. en
kristnir menn verða alltaf að
segja satt — er það ekki?“
spurði hann.
Kristniboðar vinna
störf, sem aðrir
sinna ekki.
Starf kristniboðans er erfitt.
Þessi líkneskja, skorin úr hörðum og þungum svörtum viði, ber
vitni listfengi Kfnverja og ævafornum liststíl þeirra. Hún tákn-
ar þjóðsagnapersónu, karlinn með stóra fiskinn, en við fætur
honum situr kínverskur fiskimaður. „Stóri fiskurlnn“ er að
minnsta kosti ekki óþekkt fyrirbæri f okkar þjóðsögum, gömlum
og nýjum.
En kristniboðinn nýtur tvenns-
konar forréttinda fram yfir
marga aðra, sem gefa sig að
ákveðnum störfum. Að vinna
störf sem aðrir eru yfirl. ekki til
að sinna, og að ferðast mikið og
kynnast fólki náið, þar sem
hann fer og dvelzt. Sem dæmi
um hið fyrra, get ég nefnt litla
barnaskólann ,sem við höfðum á
aðalstöðinni. Og svo er það
hjúkrun sjúkra, og er þá ein-
ungis nefnt hið tímanlega starf
kristniboðans. Aðalstöðin var í
sýsluhöfuðstað, eiginlega forn-
aldarborg, svo Iitlar breytingar
höfðu orðið þar á háa herrans
tíð. Svo voru stofnaðir smærri
söfnuðir f sex stærstu þorpun-
um þar í grennd, og loks voru
svo kallaðar prédikunarstöðv-
ar í ellefu öðrum þorpum, þar
sem við höfðum tjaldsamkom-
ur. Kristniboðsvinir hérna
heima auruðu saman í trúboðs-
tjald handa mér, sem ég ferðað
ist með á þessa staði. Þetta
starf var mikið til unnið af
innfæddum mönnum, sem stund
að höfðu nám í aðalstöðvun-
um; það voru sex prédikarar
og sex til átta kennarar. Þetta
var eitt trúboðsumdæmi, sem
ég hafði yfirumsjón með í sjö
ár, en sjálfur bjó ég í aðal-
stöðvunum. I aðalstöðvunum og
umdæmisstöðvunum öllum sex
voru starfandi barnaskólar, sem
sóttir voru af börnum, sem
hefðu ekki annars notið neins
skólanáms. Slfkt veitir sérstaka
ánægju — að geta þannig bætt
úr mikilli þörf, sem aðrir eru
ekki til að bæta úr — ekki hvað
sízt, þegar um er að ræða jafn-
vel gefna þjóð og Kínverja.
Kínverska þjóðin er vel gef-
in, yfirleitt?
— Það á eftir að koma í ljós,
hve sú þjóð er vel gefin. Yfir-
leitt - um það þori ég að vfsu
Framh á bls. 6

Hjólbörumar voru ævafornt farartæki í Kína, einskonar frumgerð „rickshawanna,“ sem seinna kom-
ust þar mjög í tízku.
Mynd þessa af útburði tók Ólafur snemma morguns fyrir utan
múrinn.