Vísir - 17.08.1965, Síða 7
V1SIR . Þriðjudagur 17. ágúst 1965.
Giacometti við uppsetningu sýningarinnar í Tate Gallery.
* ,,t.
Á hátindi frægðarinnar
Skömmu eftir seinni heims-
styrjöldina sá Giacometti sýn í
París. Honum fannst, í neðan-
jarðarbrautinni, í veitingahús-
um meðal vina sinna, að allir
lifandi væru dauðir. Og hann
fór að sjá höfuð í tómu rúmi.
Síðan málar og mótar Sviss
lendingurinn Giacometti, 63 ára
gamall, fæddur í þorpinu
Stampa, það sem hann sá þá í
París.
Hann málar og mótar með
miklum árangri. Verk hans sýna
stirðnað líf, svipl. fólk, þoku-
kennd andlit, innfallna vanga,
opna munna og beinagrinda-
vöxt. Þetta hefur gert hann
frægan.
Martraðir hans eru seldar á
verði, sem hleypur frá 500.000
krónum á listaverk allt upp í
1,8 milljónir króna. Þau eru til
sýnis f stærstu söfnum Evrópu
Höggmyndir á sýningunni.
og Ameríku. Árið 1961 fékk
hann Carnegie-verðlaunin, 1962
Feneyja-verðlaunin og 1964
Guggenheim-verðlaunin.
Á þessum vikum er frægð
hans í hámarki. Tvær geysi-
miklar sýningar hafa nýlega
verið opnaðar á verkum hans
í tveimur af frægustu söfnum
heims, Museum of Modern Art
í New York, og Tate Gallery f
London. 1 New York eru sýnd-
ar 72 höggmyndir, 34 málverk
og 34 teikningar, og í London
eru sýndar 94 höggmyndir, 61
málverk og 41 teikning.
Giacometti byrjaði að mála
12 ára gamall og að móta 13
ára gamall. Hann var nemandi
hins fræga prófessors Antoine
Bourdelle, en gekk illa að fást
við lifandi fyrirmyndir. „Aldrei
mun ég geta gert höfuð þannig
að það líti út eins og raunveru-
legt höfuð“, segir Giacometti.
Hann fór að reiða sig á eigið
ímyndunarafl. Fyrst fór hann
að fást við tótem-myndir, síðan
varð hann súrrealisti og málaði
myndir undir nöfnum sem
þessum: Hendi í gildru og kona
með skorinn háls. Hann var
samt óánægður með þetta og
taldi það einskis nýtt, nema til
að henda því.
Hann fékk sér eina fyrir-
sætu og lét hana sitja fyrir í
„Ég verð að mála
og móta áfram, því
ég verð að komast
að því, af hverju ég
get það ekki“
Höggmynd af bróður listamanns
ins.
fimm ár samfleytt. Árangurinn
var ekki góður. „Þegar ég
horfi á andlitið, missi ég sjón-
ar á hálsinum, og þegar ég
horfi á hann, missi ég sjónar
á andlitinu. En ég þarf að nota
hvort tveggja. Þetta er full-
komið brjálæði“.
Giacometti var vísað úr
hreyfingu súrrealista, og hann
færðist æ meira inn í sinn eigin
hugarheim. Hann hellti bronsi
yfir beinagrind hunds og sagði:
„Mér fannst hundurinn vera
ég“.
Giacometti er óneitanlega
Kkur mörgum mynda sinna.
Svipur hans er afar sérkenni-
legur, eins og maðurinn er
sjálfur. Hann er milljónamær-
ingur, en kýs að lifa eins og
róni í tveggja herbergja íbúðar-
kompu. Þar hefur hann búið í
38 ár. Kona hans, sem er hans
uppáhalds fyrirsæta býr í al-
mennilegri íbúð skammt frá.
Hann heldur tryggð við
knæpur og vændishús Parísar.
Hann hefur fengið snert af
krabbameini og er hættur að
reykja. Allt þetta hefur engin
áhrif haft á minnimáttarkennd
hans.
Giacometti: „Ég verð að
mála og móta áfram, því ég
verð að komast að því, af
hverju ég get það ekki“.