Vísir - 14.10.1965, Blaðsíða 5

V í SIR . Fimmtudagur 14. október 1965.
útlönd í mopgun útlönd í morsun utlönd i morgun utlönd í mongLui
sjálfstæðisyfirlýsingu aí sinni
Rhodesiustjóm mun ekki birta |
einhliða yfirlýsingu um sjálf-1
stæði eins og sakir standa.
Iain Smith forsætisráðherra
1 frétt frá Blantyre í Malawl
segir, að forsætisráðherrann
Kamuzu Banda hafi sagt í út-
varpsræðu, að Kínverska al-
þýðulýðveldið geri tilraunir til
þess að koma á fót byltingar-
stjóm í landinu, í þeim tilgangi
að fá hernaðarlega aðstöðu á
meginlandi Afriku. Hann sakaði
fyrrverandi utanríkisráðherra
Kanyama Chiume fyrir að vera
verkfæri í höndum kínverskra
kommúnista. Dr. Banda kvað
Chiume vera á launum hjá Kín-
verjum og 80 Malawiumenn
nytu nú „uppfræðslu“ í Kína, á
Kúbu og fKÁÍsín'
► 1 Sviss hefir verið vísað úr
landi Bandaríkjamanni af hol-
lenzkum ættum, sem byggði
skrauthýsi 68 sentimetrum
hærra en byggingayfirvöldin
höfðu leyft. Hann hafði átt í
stríði við yfirvöldin í 4 ár. Hann
þráaðist við að fara er honum
var vísað úr landi og efndi til
hófs mikils i skrauthýsi sínu, en
svo var hann bara sóttur þangað
og stungið inn f flugvél, sem
var á förum til útlanda.
► Áframhald er á sumarhlýind-
um á Bretlandi með yfir 20 stiga
hita á Suðaustur-Englandi. Spáð
er sama veðri næstu tvo daga.
Rhodesiu flutti sjónvarpsræðu í
gærkvöld að afloknum stjómar
fundi og kvað stjórnina ekki enn
hafa tekið neina ákvörðun um
að lýsa yfir sjálfstæði iandsins
upp á sitt eindæmi. Þetta væri
svo mikilvægt mál, að það yrði
að ræða á mörgum fundum. Er
þetta í samræmi við það, sem
hann sagði við komuna til Rhode
síu, að ekki yrði flanað að neinu.
Smith kvað stjómina hafa til
íhugunar uppástungu Wilsons
forsætisráðherra Bretlands, að
veita viðtöku nefnd forsætisráð
herra fá samveldislöndunum, til
þess að ræða samkomulag um
sjálfstæði Rhodesiu. Menzies for
sætisráðherra Ástralíu hefir ver
ið nefndur sem formaður þess-
arar væntanlegu nefndar. Aðrir
hafa ekki verið nefndir, en Wil-
son hefir rætt við marga. Smith
sagði að Menzies væri velkom-
inn sem gamall vinur, en gaf í
skvn að forsætisráðherrar í sam
veldinu sem væru yfirlýstir
fjandmenn Rhodesíu væru ekki
velkomnir og ráð þeirra yrðu
ekki þegin.
Wilson fór í gær til Balmoral-
kastala í Skotlandi þar sem Elisa
bet drottning dvelst nú, og gerði
henni grein fyrir Lundúnaviðræð
unum um Rhodesiu. — Hann
kvaðst einnig hafa viljað heyra
álit hennar á þeim ráðstöfunum,
sem stjómin myndi grípa til ef
Rhodesíustjóm birti yfirlýsingu
um sjálfstæði upp á sitt ein-
dæmi. — Wilson bar til baka
orðróminn um, að hann myndi
leggja til að þingrof yrði látið
fram fara vegna Rhodesiumáls-
ins.
Dean Rusk utanríkisráðherra
Bandaríkjanna hefir lýst yfir
stuðningi við afstöðu brezku
stjórnarinnar og hvatt Rhodesiu-
stjórn til þess að fara með öllu
með gát.
^4 Fréttaritari NTB í Brussel,
segir að mikið vanti á einingu
milli Vestur-Þýzkalands, Italíu,
Hollands og Belgíu og Luxem-
borgar, að senda sjötta EBE-land
inu boð um utanríkisráðherra-
fund í nóvember um landbúnað-
armálin.
Tsjombe vikið frá
Kasavúbú forseti Kongo vék að kröfu hans um að biðjast lausn
■ HHtilDtMOI * C • <1 ® ■ • «
Tsjombe forsætisráðherra úr em-
bætti i gær, eftir að hann hafði hafn
Ar liðið frá falli Krásévs

þing
1 dag er ár liðlð síðan Nikita
Krúsév var vikið úr embætti for-
sætisráðherra og sem flokksleið-
toga, og aftur tekið upp það fyrir
komulag, að hafa forustuna ekki
í höndum eins og sama manns, og
tók Kosygin við forsætisráðherra-
embættinu og Brezhnev vlð sem
flokksleiðtogi.
I NTB-frétt segir um þetta: Þrátt
fyrir allar spár vestrænna sérfræð-
inga, að það yrði brátt horfið að
| á V í S I
því aftur, að hafa forustuna í hönd
um eins manns, bendir allt til þess
að Kosygin og Brezhnev séu ör-
uggir í sessi. að minnsta kosti þar
til flokksþingið kemur saman hinn
23. marz að ári. .
Mestu breytingarnar hafa orðið
inn á við. Miklar breytingar hafa
verið gerðar á efnahags- og atvinnu
lífs fyrirkomulagi og framkvæmd-
um, og hafa þeir Kosygin og Brezh
nev farið örugglega og gætilega, og
utanríkisstefnan verið óbreytt í meg
inatriðum — þeir í Moskvu virðast
ekki tilieiðanlegir til þess að semja
um heimsmálin við Bandaríkja-
stjórn meðan styrjöldin geisar enn
í Vietnam, en einmitt núna á af-
mælinu berast fréttir um nýja samn
inga milli Bandarikjamanna og
Rússa um aukið samstarf á geim-
vísindasviðinu, m. a. um stofnun
sameiginlegs ráðs er fjalli um gagn
kvæmar upplýsingar um árangur
rannsókna og tilrauna.
ar, til þess að unnt yrði að mynda
samsteypustjórn á breiðari grund-
velli.
Frávikningin kom ekki á óvart,
þótt orðrómur hefði að undanfömu
verið á kreiki um tilraunir til mála-
miðlunar milli Tsjombe og andstæð
inga hans. Fremur hefir verið
grunnt á því góða í sambúð
Tsjombe og Kasavúbú í seinni tíð.
Samkvæmt Reuterfrétt sfðdegis f
gær var ekki talið ólíklegt að
Tsjombe yrði beðinn að taka aftur
við embætti forsætisráðherra, en þá
f stjórn, sem mynduð væri á
breiðari grundvelli. Líklegt for-
sætisráðherraefni er Vietor Nend-
aka innanríkisráðherra, sem er tal-
inn hafa mikið fylgi, og annar er
Everiste Kimba, sem var utanríkis
ráðherra f Katanga þegar héraðið
átti að heita sjálfstætt.
þingsjá
þing:
V í s i s
YFIRL ÝSING RfKISSTJÓRNARINNAR RÆDD
Dagskrá í sameinuðu alþingi f
gær var á þessa leið:
1. Rannsókn á kjörbréfi Geirs
Hallgrímssonar borgarstjóra, en
hann tekur nú sæti á alþingi i
fjarveru Péturs Sigurðssonar.
2. Borin var upp fyrirspurn
frá Alfreð Gíslasyni um Tann-
læknadeild Háskóla íslands, og
var samþykkt að leyfa fyrirspum
ina.
3. Tilkynning frá ríkisstjórn-
inni, sem var flutt af Bjama
Benediktssyni forsætisráðherra.
Er yfirlýsingin prentuð f heild á
bls. 1 í blaðinu í dag.
Umræður um
stefnuskrána
Næstur á eftir forsætisráðherra
tók til máls Evsteinn Jónsson.
Taldi Eysteinn að sú yfirlýsing
sem forsætisráðherra hefði lesið
boðaði ekkert nýtt, taldi hann af-
stöðu framsóknarmanna til rílcis-
stjórnarinnar óbreytta, þrátt fyr-
ir mannaskiptin í ríkisstjórninni.
Eysteinn taldi að dýrtíðin hefði
vaxið, og ríkisstjórnin ekki stað-
ið við gefin loforð um stöðv-
un dýrtíðarinnar. Eysteinn taldi
að lánsfjárhöft stæðu fram-
kvæmdum fyrir þrifum, og nauð-
svn bæri til að losa um fjármagn-
ið og auka framkvæmdir.
Þá tók til máls Lúðvík Jósefs-
son, og taldi stefnu ríkisstjómar-
innar vera óbreytta samkvæmt
yfirlýsingu forsætisráðherra. Af-
staða Alþýðubandalagsins til rík-
isstjómarinnar væri því áfram sú
sama og áður. Taldi Lúðvík þörf á
meiri framkvæmdum og auknu
fjármagni, s. s. til skólamála og
fleiri málaflokka.
Þá tók til máls utanríkisráð-
herra Emil Jónsson. Kvaðst hann
vilja lýsa því yfir að tilkynning
sú sem forsætisráðherra hefði
lýst væri í samræmi við vilja og
skoðanir Alþýðuflokksins. Taldi
utanríkisráðherra eðlilegt ,að rík-
isstjómin gæfi yfirlýsingu í byrj-
un hvers þings yfir þau mál sem
stefnt væri að leysa á næstu
mánuðum. Væri sá háttur hafður
t. d. á hinum Norðurlöndunum.
Ræða
forsætisráðherra
Þá tók aftur til máls forsætis-
ráðherra Bjami Benediktsson.
Kvaðst hann ekki hafa búizt við
þvi að fá traustsyfirlýsingu frá
Eysteini Jónssyni eða Lúðvík
Jósefssyni. Ekki kvaðst forsæt-
isráðherra hafa orðið fyrir von-
brigðum með ræðu Eysteins Jóns-
sonar enda munu fáir hafa búizt
við að þingmaðurinn hefði annað
að segja en það, sem hann hefur
margoft sagt áður og allir eru
leiðir að hlusta á, jafnvel og ekki
sfður hans eigin flokksmenn.
Forsætisráðherra vitnaði í stefnu-
yfirlýsingu sem lesin var upp af
þáverandi forsætisráðherra Ólafi
Thors í nóv. 1959. Sagði for-
sætisráðherra að megin stefna
ríkisstjórnarinnar væri hin sama
og þá var lýst, en það er að
tryggja efnahagslegt öryggi þjóð-
arinnar inn á við og út á við, að
trvggja örugga atvinnu fyrir alla
landsmenn og bæta lífskjörin.
Forsætisráðherra kvaðst ekki ætla
að rifja upp hvernig ástandið var
í þjóðlífinu er núverandi ríkis-
stjórn tók við, það væri nokkuð
sem allir vissu að þá voru gjald-
evrisskuldir og mikil vanskil er-
lendis. Það væri einnig vitað, að
þá voru atvinnuhorfur fyrir al-
menning ekki góðar vegna þess að
viða vantaði atvinnutæki og at-
vinnuvegirnir voru að stöðvast
vegna rangrar stefnu vinstri
stjórnarinnar í atvinnu og fjár-
málum. Forsætisráðherra upplýsti
að nú ætti þjóðin gjaldeyrisvara-
sjóð sem næmi um 18 hundruð
millj. kr. og vanskilaskuldir væru
engar erlendis nú. Ráðherrann
sagði ennfremur að atvinnu-
ástandið í landinu væri nú betra
en nokkm sinni áður, og tekjur
manna jafnari og meiri en áður
hefur þekkzt. Ennfremur sagði
ráðherrann að þótt ýmislegt væri
enn ógert og sumt mætti betur
fa þá myndu allir sanngjamir
menn viðurkenna að margt hafi
vel tekizt hjá núverandi rfkis-
stjórn og þjóðin stæði nú vel að
vígi í baráttunni fyrir enn betri
lífskjörum.
Þá tók aftur til máls Lúðvík
Jósefsson, fór hann með nokkrar
tölur um gjaldeyriseign og skuld-
ir út á við. Gerði hann lítið úr
þeirri gjaldeyriseign sem hefur
safnazt.
Forsætisráðherra Bjami Bene-
diktsson tók aftur til máls og las
upp nokkrar tölur vegna ræðu
Lúðvíks Jósefssonar í sambandi
við gjaldeyriseignina.
Að lokum tók til máls Eysteinn
Jónsson, talaði hann í styttra lagi
en í sama dúr og áður.