Vísir - 02.12.1966, Síða 7

7
V1SIR. Fösludagur 2. desember 1966.
7BB
SkýrsBa véEbátaúfg@rðara@fsidar tii sjávarútvegsmálaráðEierra:
Nauðsynlegt að hækka fískverðið um a.m.k. \Z%
Andvíg auknum veiðiheimildum í landheigi
hlut, heldur verði í meginatrið-
um og eftir því sem við getur
átt, miðað við kauptryggingu
háseta og það launahlutfall,
sem er á milli yfir- og undir-
manna á fiskiskipum samkv.
kjarasamningum. Telur nefndin
rétt að haft veröi samráð við
samtök sjómanna um breytingu
þessa. Þá leggur nefndin til
að lögum um aflatryggingar-
sjóð og lagaákvæðum um trygg
ingu fiskiskipa verði breytt
þannig að tryggt sé að bátaút-
gerðin verði ekki látin standa
undir beinum eða óbeinum
stuðningi við togaraútgerðina.
Loks telur nefndin að leggja
beri áherzlu á aö línuútgerð
aukist og að unnið verði að því
að tækniþróun eigi sér stað í
línuútgerðinni. Leggur nefndin
til í því sambandi að hafinn
verði undirbúningur að því að
koma upp beitingarstöðvum í
stærri vérstöðvum þar sem línu
útgerð er rekin. Gerð verði til-
raun á tveimur verstöðvum til
að byrja með, undir eftirliti
sjávarútvegsmálaráðuneytisins
Andvíg auknum
veiðiheimildum
Vélbátaútgerðamefndin segir
um þennan þátt athugunar sinn
ar og ályktanir •' að framan-
greindar tillögur léysi ekki all-
an vandann þótt þær verði sam
þykktar í heild. Bendir hún sér-
staklega á nauðsyn breytinga
á tryggingum bátanna. ^
Vélbátaútgeröamefndin sendi
18 samtökum! launþega og út-
vegsmann bréf með eftirfarandi
fyrirspurnum í sambandi við
spuminguna um auknar drag-
nótaveiðar og togveiðar í land-
helgi: 1. sp. Teljið þér æskilegt
að veita rýmri heimildir til drag
nótaveiða en nú em í gildi. A)
Meö því að leyfa stærri bátum
slíkar veiðar (yfir 45 rúml.) ?
B) Með því aö rýmka veiðisvæð
ið ? C) Meö því að lengja veiöi-
tíma? 2. sp.: Teljið þér æski-
legt að íslenzkum fiskiskipum
verði leyfðar fiskveiðar með
botnvörpu innan núgildandi
landhelgi, umfram það sem nú
er leyfilegt, og ef svo er, þá
óskast tekið fram: 1. Hvaöa
stærö fiskiskipa þér teljið að
slik heimild ætti aö miðast við.
2. Hvaða veiðisvæði þér teljið
að til greina komi að opna. 3.
Hvaða veiðitímabil munduð þér
leggja til að við yrði miðað.
Aðeins sjö aðilar svömðu fyr-
irspurnum nefndarinnar, öll út-
vegsmannafélög. Nefndin álykt-
aði af svörum að áhugi fyrir
auknum veiðum meö dragnót
og/eða botnvörpu sé ekki fyrir
hendi hjá öömm en þeim sem
svömðu spumingum nefndar-
innar játandi. Þessir aðilar óska
fárra breytinga varðandi nú-
gildandi ákvæði um dragnóta-
veiöi, annarra en þeirra, að
veiöitími verði lengdur og veiði
leyfi verði veitt stærri bátum
en 45 rúml. Hvorugt er hægt
að geja nema með lagabreyt-
ingu. Mælir nefndin með því að
samið verði fmmvarp til laga
um breytingu á 1. nr. 40 9.
júní 1960 um takmarkað leyfi
til dragnóta í fiskveiðiland-
Framh. á bls. 4
Lokið er rannsókn á hag og
afkomuhorfum þess hluta
bátaflotans, sem er af stærðinni
45-120 rúmlestir. ,
Var skýrslu stjómskipaðrar
nefndar, sem vann að rannsókn
inni, dreift á þingi Landssam-
bands íslennzkra útvegsmanna
í fyrradag. Nefnd var skipuð
I með bréfi sjávarútvegsmálaráð-
herm Eggerts G. Þorsteinsson-
ar 11. nóvember 1965.
í nefndinni áttu sæti Birgir
Finnsson, formaður nefndarinn
ar.Matthías Bjamason, ritari,
Sigurður Ágústsson, Lúðvík
Jósefsson og Jón Skaftason, til-
nefndir af þingfk>kkunum.
Verkefni nefndarinnar var að
„ranrtsaka hag og afkomuhorf-
ur þess hluta bátaftotans, sem
er af stæs’Ökmi 45—120 rúm-
lestir, og eigi mega stunda drag
nótaveiðas? í lamflielgi, og ekki
þykja hentugir til sSdveiða.
Jafnframt ber nefndinni að
gera tillögur um rekstur þess-
ara báta og meðal annars hvort
rétt sé að veita þeám aukin
rétthwfi ta fekpeiða með drag-
nót og/eða botnvörpu, „segir
í skipunarbréfi sjávarútvegs-
málaráðherca. Nefndin ákvað þó
eftir að faafia haft samráð við
sjásarútve^máJarájðherra að
eibsktESa efeki ÖBögur sínar
váð fyrrgremda stærð, enda
nær margjt í tíBðgöm nefndar-
innar ySrbáta af öörum stærö
einknm báta, sem eru
rrtmrfi en 45 rúmtestir, en þeir
margir og rekstrar-
fajá þeim töluverð-
skilgreindi verk-
sjSíf á þessa leið:
L Rannsökn á hag og afkomu-
horfum vélbáta allt aö 120 rúm
lestum og minrií. 2. Samning
tillagna um ráðstafanir til að
auðvelda rekstur báta af um-
ræddri stærð. 3. Athugun á því
hvort rétt sé að veita vélbátum
120 rúml. eðá minni, aukin
Tillögur nefndarinnar
í fyrsta lagi telur nefndin
nauösynlegt að gerðar verði ráð
stafanir til að fiskverö geti
hækkað um a. m. k. 10% frá því
sem nú er, þannig að reksturs-
grundvöllur bátaútgerðarinnar
veröi eigi lakari en hann var
árið 1962. Þá telur hún rétt
að gerðar verðj ráðstafanir til
aö ákveðið verði sérstakt sum-
ar- og haustverð á fyrsta flokks
réttindi til fiskveiða i land-
helgi með dragnót og/eða botn
vörpu. Jafnframt var því sleg-
ið föstu að rannsókn nefndar-
innar ætti ekki að miðast við
skuldaskil og fór nefndin þess
vegna ekki inn á þá braut að
óska eftir uppl. frá einstök-
um útgerðarfyrirtækjum um
reks'. arafkomu á liðnum árum
og horfur á rekstrinum. Aflaöi
nefndin sér í þess stað al-
mennra upplýsinga um hag
minni vélbáta. Jafnframt leit-
aði hún álits fjölmargra aðila
um heimildir handa bátunum
tfl veiöa í landhelgi.
Samkvæmt skýrslum nefnd-
arinnar voru taldir 256 bátar
af stæröinni 45—120 rúml. á
skipaskrá, en samkvæmt
skýrslu Fiskveiðasjóðs íslands
voru gjaldfallnar þann 1. júní
1966 afborganir vegna 421 báts
undir 120 rúml. Sést af þessu
hvað mikið er til af bátum, sem
minni eru en 45 rúml. og feng-
ið hafa lán hjá sjóðnum. Van-
skil þeirra við Fiskveiðasjóð
benda til rekstrarörðugleika
hjá þeim, engu síður en hjá
bátum í stærðarflokknum 45—
120 rúml. þó ekki sé um sömu
orsakir til erfiöleikanna að ræða
hjá öllum bátunum. Vangreidd-
ar afborganir hjá Fiskveiða-
sjóöi námu þann 1. júnf 1966
samtals 53.404.533 kr. auk
vaxta vegna 421 báts undir 120
rúml. að stærð.
un þessa árs, en kaupgjald og
annar útgerðarkostnaður hefir
vaxið meira en fiskverðið ...“
Birgir Finnsson var formaöur
vélbátaútgerðamefndarinnar.
aukagreiðslur fyrir línu- og
handfærafisk verði hækkaðar,
þegar um fyrsta flokks fisk er
aö ræða, og nemi hækkun þessi
50 aurum pr. kg., og greiöist
til næstu áramóta. Mælir nefnd
in með að fiskkaupendur taki
á sig helming hækkunar en rík
issjóður hinn helminginn. —
Nefndin telur nauösynlegt aö
létt verði fjárhagslegum (byrð-
um af þeim útgerðum sem
skulda mikið vegna tækjakaupa
t. d. með lengingu lána eða með
því c.8 breyta lausaskuldum í
föst lán. Eigendum allt að 120
rúmL skipa sem fengið hafa
stutt lán með veði í skipi,
vegna endurbóta á skipi og til
vélakaupa, 'veröi gefinn kostur
á lengingu lánanna til 10 ára
frá því lánin voru fyrst tekin.
Stofnlán til " skipakaupa hjá
Fiskveiðasjóði íslands og Stofn
lánadeild sjávarútvegsins veröi
veitt til 20 ára, miðað viö ný
skip. Þeim aðilum, sem fengu
gjgldfrest á afborgunum á ár-
unum 1963—64 verði gefinn
kostur á lengingu lánstímans,
sem gjaldfrestinum nemur. Enn
fremur veröi eigendum allt að
120 rúml. skipa gefinn kostur
á eins árs gjaldfresti vegna af-
borgana 1965, og lánstíminn
lengdur til viöbótar, sem því
nemur. Dráttarvextir hjá Fisk-
veiðisjóði verði eigi hærri en
% á mánuði. Þá, mælir nefndin
með því að endurskoðaðar verði
gildandi reglur um 1% ábyrgð-
argjald, sem bankar taka af er-
lendum lánum vegna kaupa á
fiskiskipum og veröi gjaldiö
lækkaö eftir að baktrygging
Fiskveiðasjóðs kemur til. Nefnd
in mælir með því að samið
verði frumv. til laga um breyt-
ingu á sjómarinalögum á þá leið
að greiðslur til áhafna á fiski-
skipum í veikinda- og slysafor-
föllum skipverja samkvæmt
lögunum miöist ekki við afla-
Hækkað fiskverð
„Fiskverðið hefur áhrif á af-
komu bæði minnstu og stærstu
skipanna, sem hér er fjallað um
Frá þv£ gengi krónunnar var
síðast breytt á árinu 1961, hef-
ir fiskverðið til bátanna ekki
hækkað sem svarar til hækk-
unar á útflutningsverði fisk-
afurða, þó reiknað sé með 17%
hækkun hráefnisverðsins í byrj-
Samkeppni á
vinnumarkaði
„Augljóst er að í þeirri hörðu
samkeppni, sem átt, hefur sér
stað um vinnuaflið hin síðari
ár, hefir þessi staðreynd veikt
mjög samkeppnisaðstöðu vél-
bátaútgeröarinnar á vinnumark
aðinum. FiskverOið hefir afgér-
andi áhrif á tekjur þeirra
manna, sem ráöa sig á minni
vélbáta, en þeir verOa aö keppa
um vinnuaflið, bæöi við stóru
síldveiðiskipin, fiskvinnslu-
stöðvamar og aðrar atvinnu-
greinar.
Þessir aöilar geta boðið upp
á meiri tekjumöguleika heldur
en vélbátaútgeröin og ná þann-
ig til sín úrvalsmannskap frá
útgerö minni skipa. Þennan aö-
stöðumun er aðeins hægt að
jafna með því aö hækka fisk-
verðið.“ Þá segir í skýrslunni
að mörg skip af stærðinni 70
—120 rúml. hafi verið útbúin
dýrum tækjum til síldveiða, en
þau hafi í ' mörgum tilfellum
ekki komiö að gagni, þar sem
síldin hefði færst frá landi, og
væri kostnaður viö umrædd
tækjakaup þvf til aukinnar
byrði í rekstri skipanna. Nefnd-
in bendir á ýmis verkefni fyrir
nokkra stærðarflokka en endur-
tekur síðan að mesta uppörvun-
in til þessarar útgerðar verði
hækkun fiskverös. Hún telur
hækkun einnig getaö stöðvaö
þá þróun að lélegur fiskur
verði látinn í umbúðir fyrir
markaði, sem krefjast fyrsta
flokks vöru og greiða hagstæð-
asta verðiö. Margt fleira telur
nefndin þannig upp en tillögur
hennar til úrbóta fyrir smá-
bátaflotann eru settar fram í
10 liðum.